Page 201 - อาหารและโภชนบำบัด
P. 201
อาหารกับโรคมะเร็ง 13-5
เรอื่ งท ่ี 13.1.1
ความหมาย สถติ ิ และป จั จัยท ที่ ำใหเ้ กดิ โรคมะเร็ง
1. ความหมายโรคม ะเรง็
โรคม ะเร็งเป็นโรคท ีเ่กิดจ ากก ารแ บ่งต ัวท ีผ่ ิดป กตขิ องเซลล์ เซลลม์ ะเร็งเป็นเซลลท์ ีส่ ามารถ แบง่ ต วั เพม่ิ จ ำนวน
ไดด้ ว้ ยต วั ม นั เอง โดยทรี่ า่ งกายไมส่ ามารถค วบคมุ ได้ เมือ่ เซลลน์ ัน้ แ บ่งต วั เพิม่ จ ำนวนไดม้ ากพ อก ท็ ำใหเ้กิดเป็นก อ้ นต าม
ตำแหน่งอ วัยวะท ี่เป็น นอกจากน ี้แล้วเซลล์ม ะเร็งยังม ีค ุณสมบัติที่เฉพาะคือ สามารถแทรกแซงไปในบริเวณข ้างเคียง
ทำใหเ้ กดิ ก ารท ำลายเนือ้ เยือ่ ห รอื อ วยั วะเหลา่ น ัน้ และท สี่ ำคญั ท ีส่ ดุ ก ค็ อื เซลลม์ ะเรง็ ส ามารถแ พรก่ ระจายไปย งั ส ว่ นต า่ งๆ
ของร่างกายได้ ทำให้เกิดอ าการต่างๆ ตามอวัยวะท ี่เป็นโรค เช่น โรคมะเร็งปอดก ็จ ะเกิดอาการไอ เสมหะปนเลือด หอบ
เหนื่อย เป็นต้น โรคมะเร็งสามารถเกิดขึ้นได้ท ั่วร ่างกาย ยกเวน้ เส้นผม ขน เล็บ ฟัน เมื่อเกิดข ึ้นท ี่ใดก ็จ ะเรียกชื่อตาม
อวัยวะที่เป็น เช่น โรคมะเร็งปอด โรคม ะเร็งเต้านม โรคมะเร็งลำไส้ โรคมะเร็งก ระดูก โรคมะเร็งปากม ดลูก โรคมะเร็ง
รังไข่ โรคมะเร็งผิวหนัง โรคม ะเร็งต ับ โรคม ะเร็งทางเดินน ้ำดี โรคมะเร็งกระเพาะอ าหาร โรคมะเร็งกระเพาะป ัสสาวะ
โรคมะเร็งต่อมล ูกห มาก เป็นต้น นอกจากนี้ท างการแ พทย์ย ังเรียกช ื่อโรคมะเร็งตามลักษณะของเซลล์ต้นกำเนิด
ลักษณะข องเซลล์ต้นกำเนิดโรคม ะเร็งแบ่งเป็น 3 กลุ่มคือ
1.1 กลมุ่ โรคม ะเรง็ ท เ่ี กดิ จ ากเซลลเ์ ยอ่ื บ ผุ วิ ข องอ วยั วะต า่ งๆ ในร า่ งกายแ ละผ วิ หนงั กลุม่ น มี้ กั จ ะม ชี ือ่ ล งทา้ ยว า่
คาร์ซิโนมา (carcinoma) เช่น โรคมะเร็งป อดชนิดอะดีโนค าร์ซ ิโนม า (Adenocarcinoma) เป็นโรคมะเร็งปอดชนิดท ี่
ไม่ใช่เซลล์ตัวเล็ก
1.2 กลมุ่ โรคม ะเรง็ ท เี่ กดิ จ ากเนอื้ เยอื่ เกย่ี วพ นั เช่น กระดูก กล้ามเนื้อ หลอดเลือด โรคม ะเร็ง กลุ่มน ี้จ ะม ักม ีชื่อ
ลงท้ายว่า ซาร์โคมา (sarcoma) เช่น ออส ตีโอซ าร์โคมา (Osteosarcoma ) เป็นโรคมะเร็งกระดูกชนิดหนึ่ง
1.3 กลุ่มโรคมะเร็งที่เกิดจากเซลล์เม็ดเลือด เช่น โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว ที่เรียกว่า ลิวคีเมีย Leukemia)
โรคมะเร็งต ่อมน ้ำเหลืองจ ากเซลล์ระบบภูมิคุ้มกัน ที่เรียกว ่า ลิมโฟมา (Lymphoma)
2. สถิติผู้ปว่ ยโรคม ะเรง็
ปัจจุบัน โรคมะเร็งเป็นปัญหาที่สำคัญท างส าธารณสุขไม่ว่าจะเป็นป ระเทศท ี่พัฒนาแ ล้วห รือกำลังพ ัฒนา เช่น
ประเทศไทย จากส ถิติส ำนักน โยบายแ ละย ุทธศาสตร์ กระทรวงส าธารณสุข พบว ่า โรคม ะเร็งเป็นส าเหตุก ารต ายอ ันดับ
หนึ่งในป ระชาชนชาวไทยตั้งแต่ป ี พ.ศ. 2543 เป็นต้นมา ในปี พ.ศ. 2553 อัตราการเสียชีวิตด ้วยโรคมะเร็งเท่ากับ 91.2
รายต่อประชากรหนึ่งแสนคน สาเหตุที่คนไทยมีสถิติเป็นโรคมะเร็งมากขึ้น อาจเกิดจากความเจริญก้าวหน้าทางการ
แพทย์ การสาธารณสุขที่ดีขึ้น มีการพัฒนาเครื่องมือการตรวจทางการแพทย์ใหม่ๆ ทำให้การวินิจฉัยโรคมะเร็งใน
ระยะเริ่มแรกได้รวดเร็วและแม่นยำกว่าสมัยก่อน จากการสาธารณสุขที่ดีขึ้นมีผลทำให้ประชาชนมีสุขภาพอนามัยดี
ขึ้น ทำให้ก ารเสียช ีวิตด ้วยโรคต ิดเชื้อล ดลง ประชาชนม ีชีวิตท ี่ยืนยาวข ึ้น ทำให้ม ีโอกาสการเกิดโรคมะเร็งม ากขึ้น การ
เปลี่ยนแปลงจากสังคมเกษตรกรรมเป็นสังคมอุตสาหกรรมทำให้มลพิษในสิ่งแวดล้อมเพิ่มมากขึ้น มีผลทำให้เพิ่ม
โอกาสในก ารเกิดโรคม ะเร็งมากข ึ้น
ประเภทข องโรคม ะเรง็ ทีพ่ บม ากในประเทศไทย โรคมะเร็งเกิดขึ้นได้ก ับทุกอ วัยวะในร ่างกาย ยกเว้น เส้นผม
ขน และเล็บ โรคมะเร็งบ างชนิดพ บมากในเพศหญิง บางช นิดพ บม ากในเพศชาย จากข ้อมูลสถิติโรคมะเร็งจากหนังสือ
ลขิ สิทธิ์ของมหาวทิ ยาลัยสโุ ขทัยธรรมาธิราช
