Page 206 - อาหารและโภชนบำบัด
P. 206
13-10 อาหารและโภชนบำบัด
เร่ืองที่ 13.1.2
อาการแ ละการวนิ จิ ฉยั โรคม ะเร็ง
1. อาการข องโรคมะเรง็
แบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ อาการทั่วไป และอ าการเฉพาะท ี่
1.1 กลุ่มอาการท่ัวไป หมายถึง อาการท ี่เกิดข ึ้นได้กับมะเร็งทุกช นิดไม่เจาะจงชนิดใดชนิดหนึ่ง ได้แก่ อาการ
ไข้เรื้อรัง อาการอ่อนเพลียโดยไม่ท ราบส าเหตุ เบื่ออาหาร น้ำห นักล ดโดยไม่มีส าเหตุ ผอมล ง ผู้ป ่วยบางรายอ าจจ ะม ี
อาการเหล่าน ี้ช่วงร ะยะเวลาหนึ่งแ ล้วจึงไปพ บแ พทย์เพื่อต รวจหาสาเหตุของโรค นอกจากโรคมะเร็งแล้ว อาการเหล่านี้
อาจเกิดจ ากโรคอื่นๆ ได้ เช่น การติดเชื้อเรื้อรัง วัณโรค โรคระบบภ ูมิคุ้มกันผ ิดปกติ ผู้ป่วยโรคม ะเร็งบ างร ายอ าจจะ
ไม่มีอ าการเหล่านี้ก ็ได้ โดยอาจเกิดม ีเพียงอ าการเฉพาะที่ของแต่ละโรค
1.2 กลมุ่ อาการเฉพาะท ี่ หมายถึง อาการท ี่เกิดขึ้นเฉพาะกับโรคมะเร็งในแต่ละชนิด เช่น
1.2.1 โรคม ะเร็งปอดแ ละห ลอดลม ผู้ป่วยม ักมีอาการไอเรื้อรัง ไอมีเสมหะปนเลือด เจ็บห น้าอก เสียง
แหบ มีก้อนท ี่ไหปลาร้า ผู้ป ่วยบ างร ายอ าจไม่มีอาการ แต่ตรวจพบก้อนในปอดจากการเอ็กซ์เรย์ตรวจส ุภาพประจำปี
1.2.2 โรคม ะเรง็ ช อ่ งป าก ในร ะยะแ รกผ ูป้ ว่ ยอ าจม เีพียงฝ า้ ข าวๆ ในเยือ่ บ ุผวิ ในช ่องป าก ต่อม ากล ายเปน็
แผลในเยื่อบ ุภายในช ่องป าก บางค รั้งอ าจม ีก้อนในช ่องป าก หรือเจ็บเวลาก ินอ าหาร หรือก ลืนน ้ำลาย หรือบ างค รั้งอ าจ
มีก ้อนท ี่บ ริเวณลำคอ
1.2.3 โรคม ะเรง็ หลอดอาหาร ผู้ป่วยก ลุ่มนี้มีอาการกลืนอาหารล ำบาก กลืนติดโดยช่วงแ รกม ักจ ะเป็น
กลุ่มอ าหารแข็ง ต่อม ากลืนอ าหารเหลวย าก ในที่สุดไม่สามารถก ลืนอ าหารได้ บางค รั้งมีอาการเจ็บเวลากลืน
1.2.4 โรคม ะเร็งก ระเพาะอาหาร ผู้ป่วยกลุ่มนี้มีอาการจ ุกเสียดแ น่นท ้อง ท้องอ ืดเป็นๆ หาย ๆ มักจะมี
ประวัติร ับป ระทานยาร ักษาโรคกระเพาะอาหารเป็นประจำ มีอาการอ าเจียนเป็นเลือด หรือถ่ายอ ุจจาระสีด ำโดยที่ไม่ได้
รับประทานย าห รืออาหารท ี่ท ำให้เกิดอ ุจจาระดำ ซึ่งเป็นผลจ ากการม ีเลือดออกในกระเพาะอ าหาร
1.2.5 โรคมะเรง็ ล ำไสใ้ หญ่ ผู้ป ่วยก ลุ่มนี้มักมีอาการข ับถ่ายอ ุจจาระผ ิดปกติ เช่น มีอาการท ้องผูก สลับ
ท้องเสีย ถ่ายม ีม ูก เลือดป นอ ุจจาระ ถ่ายอ ุจจาระล ำเล็กล ง นอกจากน ีผ้ ูป้ ่วยบ างร ายอ าจม ีอ าการป วดท ้องห รือ คลำพ บ
ก้อนในท ้อง ในร ายที่เป็นมากจะมีอ าการไม่ถ ่ายอุจจาระเป็นเวลาห ลายวันทำให้ท้องอ ืด แน่นท้อง คลื่นไส้อาเจียนได้
1.2.6 โรคมะเร็งตับและท างเดนิ นำ้ ดี ผู้ป่วยโรคน ี้มีอาการ ปวด จุกแน่นบ ริเวณช ายโครงขวา ตัวเหลือง
ตาเหลือง คันตามตัว บางรายอาจมีไข้เรื้อรังโดยเฉพาะเวลากลางคืน เมื่อมีอาการมากท้องจะโตขึ้น มีอาการบวมที่
บริเวณขาห รือทั้งต ัว ถ้าเป็นระยะส ุดท้ายตับก ็จ ะว ายก ็อาจจ ะม ีอาการเพ้อไม่รู้สึกต ัวได้
1.2.7 โรคมะเรง็ เตา้ นม ผู้ป ่วยกลุ่มน ี้ม ักจ ะคลำพบก ้อนท ี่เต้านม บางร ายอาจม ีเลือดห รือน ้ำเหลืองอ อก
จากห ัวนมห รือส ังเกตพ บว ่า หัวนมบ ุ๋มผ ิดป กติโดยที่ไม่เคยเป็นม าก ่อน บางร ายอ าจม ีแ ผลเรื้อรังท ี่เต้าน ม หรือผ ิวหนัง
บริเวณเต้านมมีสีเปลี่ยนไปหรือแข็งขึ้น บางรายอาจพบว่าเต้านมโตขึ้น อาการต่างๆ เหล่านี้อาจพบเพียงอาการใด
อาการหนึ่งหรือหลายๆ อาการร่วมกัน ในระยะเริ่มแรกผู้ป่วยบางรายอาจไม่มีอาการแต่อาจตรวจพบโดยการตรวจ
เอ็กซเรย์แมมโมแกรม ซึ่งเป็นวิธีก ารตรวจค้นหามะเร็งเต้านมระยะเริ่มแรก
1.2.8 โรคมะเร็งปากมดลูก ผู้ป่วยในระยะเริ่มแรกอาจไม่มีอาการ แต่อาจจะตรวจพบจากการตรวจ
ภายในป ระจำป ีโดยต รวจแ ปบส เมียร ์พ บเซลล์ผ ิดป กติ บางร ายม ีอ าการต กขาวม ีเลือดป น มีอ าการเจ็บห รือม ีเลือดอ อก
เวลามีเพศส ัมพันธ์ หรือค ลำพบต่อมน ้ำเหลืองบ ริเวณข าห นีบโต
ลขิ สทิ ธ์ิของมหาวิทยาลัยสโุ ขทัยธรรมาธิราช
