Page 208 - อาหารและโภชนบำบัด
P. 208
13-12 อาหารแ ละโภชนบำบัด
เม็ดเลือดขาวสูงผ ิดปกติก รณีท ี่เป็นโรคม ะเร็งเม็ดเลือดขาว หรืออาจตรวจเลือดเพื่อวิเคราะห์ห น้าที่การท ำงานข องตับ
หรือ ไต ซึ่งอ าจพ บค วามผิดป กติได้ก รณีที่เป็นโรคม ะเร็งตับหรือ ไต หรือเป็นโรคมะเร็งก ระจายที่ตับห รือไต
นอกจากนี้แ ล้วย ังอ าจต รวจเลือดเพื่อต รวจห าส ารบ ่งช ี้โรคมะเร็ง (tumor marker) พบว่า ในผ ู้ป่วยบ างร าย
อาจมีค่าเหล่านี้สูงขึ้นกว่าปกติได้ ซึ่งอาจใช้ประโยชน์ในการตรวจติดตามหลังการรักษาเพื่อดูผลการตอบสนองต่อ
การร ักษา
การตรวจอุจจาระ ปัสสาวะ อาจพบเม็ดเลือดแดงหรือพบเซลล์ผิดปกติได้ในกรณีที่เป็นโรคมะเร็งทางเดิน
อาหาร หรือโรคม ะเร็งท างเดินปัสสาวะตามลำดับ
2.4 การต รวจเอก็ ซเรย์ เป็นการต รวจเพื่อค น้ หาก ้อน ดรู ายล ะเอยี ด ขอบเขตข องก อ้ น รวมถ ึง การแ พรก่ ระจาย
ของโรค ซึ่งส ามารถต รวจได้ห ลายว ิธี เช่น เอ็กซเรย์ธรรมดา อัลตร ้าซ าวด์ เอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์ (CT scan) เอ็ม อาร์ไอ
(Magnetic resonance imaging, MRI) การตรวจท างเวชศาสตร์น ิวเคลียร์ (PET scan หมายถึง การสแกนก ระดูก)
เป็นต้น แพทย์จ ะเลือกวิธีต รวจตามความเหมาะสมสำหรับผ ู้ป่วยแต่ละร าย
2.5 การตรวจช ิ้นเนอื้ เป็นวิธีเดียวท ี่จ ะร ู้ได้ว ่าก้อนน ั้นมะเร็งห รือไม่ แพทย์ทำการใช้เข็มเจาะ หรือผ่าเอาก ้อน
นั้นไปต รวจเนื้อเพื่อด ูล ักษณะข องเซลล์ว ่าเป็นเซลล์ม ะเร็งห รือไม่แ ละเป็นม ะเร็งช นิดใด วิธีน ี้เรียกว ่า เป็นการต รวจท าง
พยาธิวิทยาซ ึ่งต้องใช้เวลาประมาณ 1-2 สัปดาห์ขึ้นไป
หลังจ ากต รวจว ินิจฉัยไดแ้ น่นน อนแ ล้วว ่า ผูป้ ่วยเป็นโรคม ะเร็งแ พทยก์ จ็ ะท ำการจ ัดร ะยะว ่า ผูป้ ่วยน ั้นเป็นโรค
มะเร็งร ะยะใด เพื่อว างแผนในการรักษาโรค นอกจากนี้ระยะของโรคในมะเร็งแ ต่ละชนิดก็ยังบ อกพยากรณ์โรคมะเร็ง
นั้นได้อ ีกด ้วย โดยท ั่วไปโรคม ะเร็งแ บ่งเป็น 4 ระยะ คือ
ระยะท ี่ 1 โรคม ะเร็งย ังอ ยู่ภ ายในอวัยวะที่เป็น มีก้อนขนาดเล็ก
ระยะท ี่ 2 โรคม ะเร็งมีก ้อนข นาดใหญ่ขึ้นหรือกระจายไปย ังต ่อมน้ำเหลืองบ ริเวณใกล้เคียง
ระยะท ี่ 3 โรคม ะเร็งแทรกแซงไปย ังอวัยวะข้างเคียง หรือกระจายไปต่อมน้ำเหลืองบริเวณไกลขึ้น
ระยะท ี่ 4 โรคม ะเร็งกระจายไปยังอวัยวะอ ื่นๆ
โรคม ะเร็งแ ต่ละช นิดอาจมีเกณฑ์ก ารจัดแบ่งระยะท ี่แตกต่างก ันไปบ้าง แต่ร ะยะที่ 1 และ 4 มักจ ะเหมือนกัน
โรคม ะเร็งระยะที่ 1 เป็นระยะแ รกเริ่มสามารถร ักษาให้หายขาดได้ ดังน ั้น ถ้าส ังเกตพ บอ าการผ ิดปกติท ี่ชวน
สงสัยว่า จะเป็นมะเร็งก ็ควรจ ะร ีบไปพบแพทย์ เพื่อการตรวจร ักษา
สัญญาณอ นั ตรายท ่ีชวนส งสัยเป็นโรคมะเร็ง
1) การมีต ุ่มก้อนตามร่างกาย
2) การเปลี่ยนแปลงของห ูด ไฝ หรือ ปาน เช่น โตเร็ว มีสีด ำขึ้น หรือแตกเป็นแผล
3) การมีแผลเรื้อรัง
4) เสียงแ หบ ไอเรื้อรัง ไอเสมหะป นเลือด
5) กลืนลำบาก ท้องอ ืดเป็นๆ หายๆ
6) ขับถ่ายอุจจาระห รือปัสสาวะผ ิดปกติ เช่น ท้องผ ูกสลับท้องเสีย ขับถ ่ายมีเลือดปน
7) มีเลือด หรือน้ำเหลืองออก ผิดปกติ เช่น ตกขาวม ีกลิ่นเหม็น มีเลือดป น
8) น้ำห นักลด อ่อนเพลียโดยไม่ทราบส าเหตุ
ลขิ สิทธ์ิของมหาวทิ ยาลยั สุโขทยั ธรรมาธิราช