Page 16 - สังคมโลก
P. 16
3-14 สังคมโลก
กิจกรรม 3.1.1
1. จงอธิบายว า่ อ ะไรคอื ปัจจยั ที่ทำใหร้ ะบบฟวิ ดัลสลายต วั
2. จงว เิ คราะหว์ า่ ร ฐั ส มยั ใหมใ่ นภ มู ภิ าคย โุ รปต ะวนั ต กเกดิ ข น้ึ จ ากป จั จยั ภ ายในห รอื ภ ายนอกเปน็ ส ำคญั
แนวต อบกจิ กรรม 3.1.1
1. การเจริญเติบโตทางเศรษฐกจิ อนั เกิดจากการแลกเปล่ียนทางว ฒั นธรรม ผ่านส งครามค รเู สด ตลอด
จนส งครามภายในภ มู ิภาคอ ยา่ งตอ่ เนือ่ ง ทำให้พ นั ธนาการของร ะบบฟ วิ ดัลออ่ นแอล ง
2. การก่อตัวขึ้นของรัฐสมัยใหม่ในภูมิภาคยุโรปตะวันตกเกิดข้ึนจากปัจจัยภายในเป็นหลัก ดังจะเห็น
ได้จากเงื่อนไขและสาเหตุท่ีทำให้เกิด ไม่ว่าจะเป็นการลดอิทธิพลลงของโบสถ์คาทอลิก หรือการสลายตัวของ
ระบบฟ วิ ดลั รวมถ งึ ส งครามท เ่ี กดิ ข นึ้ ในภ มู ภิ าค ลว้ นแ ตเ่ ปน็ ส งิ่ ท เี่ กดิ ข น้ึ ภ ายในภ มู ภิ าคท ง้ั ส น้ิ ไมม่ พี ลงั ห รอื อ ำนาจ
ภายนอกอ นื่ ใดแทรกแซงหรือบังคบั ใหเ้กดิ ข้ึน
เรือ่ งท ่ี 3.1.2
การเกดิ ขน้ึ ของร ัฐสมยั ใหม่ย คุ อ าณานคิ มและห ลงั อาณานิคม
การเกิดขึ้นของรัฐสมัยใหม่ในภูมิภาคยุโรปตะวันตกเป็นผลพวงจากเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ภายใน
ภูมิภาคเอง แต่การเกิดขึ้นของรัฐสมัยใหม่นอกทวีปยุโรปยุคอาณานิคมและหลังอาณานิคม12 เป็นผลมาจาก
แ รงผ ลักดันจากเหตุการณ์ท างป ระวัติศาสตร์ภายนอก โดยในเรื่องนี้จะกล่าวถึงการเกิดข ึ้นของร ัฐสมัยใหม่ในภูมิภาค
เอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นสำคัญ เนื่องจากเป็นภูมิภาคที่ประเทศไทยตั้งอยู่ และมีรูปแบบการเกิดขึ้นของรัฐสมัย
ใหม่ที่หลากหลายแตกต่าง ทั้งการก่อตัวตั้งแต่ยุคอาณานิคมและหลังอาณานิคม โดยจะกล่าวถึงรัฐสมัยใหม่ใน
ยุคอ าณานิคมและหลังยุคอาณานิคม รวมทั้งก รณีศ ึกษารัฐสมัยใหม่ในภูมิภาคเอเชียตะวันอ อกเฉียงใต้
รฐั ส มัยใหมใ่ นยุคอาณานิคม
หากมองย้อนกลับไปในประวัติศาสตร์สังคมโลก แล้วยุคอาณานิคมอาจย้อนกลับไปได้จนถึงสมัยอียิปต์
หรือแม้แต่สมัยกรีกหรือโรมันโบราณ แต่ถ้าหากพิจารณาให้เฉพาะเจาะจงในอาณานิคมที่สัมพันธ์กับการเกิดขึ้น
ของรัฐสมัยใหม่แล้ว จะสามารถย้อนกลับไปได้ในตั้งแต่ประมาณคริสต์ศตวรรษที่ 16 เป็นต้นมา พร้อมกับๆ การ
เกิดขึ้นของรัฐส มัยใหม่ในยุโรป นวัตกรรมของการเดินเรือ แผนที่ อาวุธ และความต ้องการค วามม ั่งคั่ง ได้ท ำให้ช าว
ยุโรปเดินทางไปยังพื้นที่ต่างๆ ทั่วโลก เมื่อชาวยุโรปเหล่านี้เริ่มยึดครองดินแดนของชาวพื้นเมืองและตั้งถิ่นฐาน ก็ได้
นำวิธีการปกครองและการจัดระเบียบทางการเมืองแบบของตนมายังพื้นที่ที่อยู่ภายใต้การครอบครองของตนด้วย
12 นิยามข องยุคอ าณานิคมในห น่วยนี้ใช้การแบ่งย ุคอาณานิคมเริ่มตั้งแต่ประมาณค ริสต์ศตรว รรษท ี่ 17 (ค.ศ. 1600 เป็นต้นมา) จนถึง
ประมาณส งครามโลกค รั้งท ี่ 2 (ค.ศ. 1939-1945) และย ุคห ลังอ าณานิคมคือตั้งแต่หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 เป็นต้นมา เนื้อหาเกี่ยวกับอาณานิคม
และจักรวรรดินิยม และการแบ่งแยกประเภทจักรวรรดินิยมอย่างระเอียด สามารถดูเพิ่มเติมได้จากหน่วยที่ 6 “จักรวรรดินิยม” ในเอกสารการ
สอนชุดว ิชาส ังคมโลกนี้
ลิขสทิ ธิข์ องมหาวทิ ยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
