Page 20 - สังคมโลก
P. 20
3-18 สังคมโลก
ต่อรองระหว่างสยามและประเทศเจ้าอาณานิคมจึงกระทำโดยมีโลกทัศน์เรื่องพรมแดนที่ชัดเจนอันสืบเนื่องจากความ
คิดเรื่องอ ธิปไตย ด้วยเหตุนี้ร าชอาณาจักรส ยามในฐานะร ัฐสมัยใหม่จึงเป็นผลพ วงของยุคอาณานิคมด้วย
รฐั สมยั ใหม่ท ่เี กิดขึ้นห ลงั ย คุ อาณานคิ ม
ภายหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ประเทศเจ้าอาณานิคมประสบกับปัญหาทางเศรษฐกิจและการเมืองภายใน
ทั้งยังต้องทุ่มเททรัพยากรไปซ่อมแซมความเสียหายของประเทศภายหลังสงคราม อาณานิคมไม่ได้เป็นแหล่งรายได้
ให้กับเจ้าอาณานิคมอีกต่อไป21 ประกอบกับการเคลื่อนไหวของขบวนการชาตินิยมภายในประเทศเหล่านั้นทำให้ใน
ที่สุดประเทศเจ้าอาณานิคมต้องทยอยให้เอกราชกับดินแดนอาณานิคมดังกล่าว ดังจะเห็นได้จากกรณีที่อังกฤษให้
เอกราชก ับพม่าใน ค.ศ. 1948 มาเลเซีย (หรือส หพันธรัฐมลายาที่รวมสิงคโปร์เข้าไปด้วย) ใน ค.ศ. 1957 ในกรณีข อง
ฝรั่งเศสที่ให้เอกราชกับกัมพูชาใน ค.ศ. 1953 ลาวแ ละเวียดนามใน ค.ศ. 1954 ในก รณีของเนเธอร์แลนด์ที่ให้เอกราช
กับอ ินโดนีเซียใน ค.ศ. 1950
รัฐที่เกิดขึ้นใหม่เหล่านี้มาพร้อมกับโครงสร้างการบริหารราชการและสำนึกเรื่องพื้นที่ซึ่งเป็นผลของการเป็น
อาณานิคม แต่ภารกิจในการสร้างความเป็นเอกภาพภายในรัฐก็ยังเป็นสิ่งที่ต้องกระทำกันต่อไป ไม่ว่าจะเป็นปัญหา
เรื่องค วามแ ตกต ่างท างช าติพันธุ์ ปัญหาเนื่องจากแ ผนที่ท ี่ท ำข ึ้นม ีก ารท ับซ ้อนก ันร ะหว่างค นห ลายช าติพันธุ์ห ลายภ าษา
ในห ลายพ ื้นที่ เช่น ในก รณีของล าว มาเลเซีย เวียดนาม และอ ินโดนีเซีย หรือกรณีของช ุมชนชาวจีนท ี่ม ีอ ยู่ในแ ทบท ุก
รัฐ โดยอ พยพเข้าม าในช ่วงท ี่ร ัฐน ั้นย ังเป็นอ าณานิคม หรือก รณขี องช าวอ ินเดียท ี่อ พยพม ายังด ินแ ดนท ี่ถ ูกป กครองโดย
อังกฤษ ความแ ตกต่างท างเชื้อชาติ ภาษา วัฒนธรรมนี้จึงทำให้ภ ารกิจก ารส ร้างรัฐยังต ้องดำเนินต่อไป
กจิ กรรม 3.1.2
1. จงอธิบายสภาพทางการเมืองของดินแดนต่างๆ นอกภูมิภาคยุโรปตะวันตก ก่อนการมาถึงของ
เจ้าอ าณานิคมต ะวนั ตก
2. จงว เิ คราะหว์ า่ การเกดิ ข นึ้ ข องร ฐั ส มยั ใหมใ่ นภ มู ภิ าคเอเชยี ต ะวนั อ อกเฉยี งใตเ้ กดิ ข น้ึ จ ากป จั จยั ภ ายใน
หรอื ป จั จยั ภ ายนอกเป็นห ลกั
แนวตอบก จิ กรรม 3.1.2
1. สภาพท างการเมอื งข องดนิ แ ดนต ่างๆ นอกภมู ภิ าคยุโรปตะวนั ต ก กอ่ นก ารม าถ ึงข องเจา้ อาณานคิ ม
ตะวันตกน้ัน อาณาจักรหรือหน่วยการปกครองในดินแดนเหล่านี้ไม่ได้มีสำนึกในเรื่องอำนาจเหนือพ้ืนท่ีเหมือน
รัฐสมยั ใหม่ในยโุ รปต ะวันตก ความเข้าใจเรอื่ งอ ำนาจเปน็ อำนาจเหนอื คนในสังกดั
2. การเกิดข้ึนของรัฐสมัยใหม่ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เกิดข้ึนจากปัจจัยภายนอกเป็นหลัก
ไม่ว่าจะเป็นความพยายามในการปรับตัวให้รอดพ้นจากการเป็นอาณานิคมในกรณีของสยาม หรือการตกเป็น
อาณานิคมข องช าติตะวนั ตกและได้รบั เอกราชในภ ายหลังในกรณีของร ฐั อ ่นื ๆ ท่ีเหลอื ท ้ังหมด
21 แนวโน้มก ารลดล งข องร ายได้และก ารเพิ่มข ึ้นข องรายจ ่ายในการบ ริหารอ าณานิคมเพิ่มขึ้นอย่างต ่อเนื่อง โปรดดู เรื่องเดียวกัน
ลิขสิทธิ์ของมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธริ าช
