Page 25 - สังคมโลก
P. 25
แนวคิดแ ละพัฒนาการของรัฐ 3-23
จะเห็นได้ว่าองค์ประกอบรัฐของมอริส ได้เพิ่มมิติเรื่องอำนาจหน้าที่และความจงรักภักดีให้เห็นอย่างชัดเจน
โดยทำให้เห็นว่าอำนาจหน้าที่ของรัฐจะต้องเป็นที่สุด ไม่มีอำนาจใดๆ ภายในหรือภายนอกรัฐจะท้าทายได้ ในความ
จงรักภักดีนี้ มอริสยังเพิ่มเติมพันธะทางศีลธรรมเข้าอีกด้วย เมื่อเปรียบเทียบกับสเตเยอร์ที่กล่าวเพียงแต่ว่าความ
ภักดีต้องม ีพ ื้นฐานจากศีลธ รรม
แอนดรูว์ วินเซนต์ (Andrew Vincent) เสนอลักษณะ 8 ประการท ี่ช ี้ถึงรัฐ คือ28
1. การม ีขอบเขตทางภูมิศาสตร์ท ี่แ น่ชัด พร้อมๆ กับมีประชากรท ี่อ าศัยในนั้น
2. การม ีอ ำนาจสูงสุดเหนืออำนาจอื่นใดต ่อพลเมืองแ ละกลุ่มต ่างๆ ในร ัฐ
3. อำนาจด ังกล่าวเป็นอ ำนาจตามกฎหมาย และเป็นท ี่มาของกฎหมายด ้วย
4. การม ีกฎร ะเบียบที่เป็นที่ร ับร ู้แ ละเข้าใจได้ มากกว่ากฎระเบียบข องสมาคมชุมชนอ ื่นๆ ที่อยู่ภายในรัฐ
5. การเป็นผู้ค วบคุมทรัพยากรและก ำลังได้สูงสุดภายในพ ื้นที่ของรัฐ
6. การม ีค วามชอบธรรมในก ารเข้ามามีอ ำนาจควบคุม
7. การเป็นสมาชิกของรัฐเท่ากับการม ีหน้าท ี่ในการเป็นพลเมืองของรัฐ
8. การได้ร ับก ารย อมรับจากร ัฐอ ื่นจึงท ำให้อ งค์การทางการเมืองน ั้นมีสถานภาพเป็นร ัฐ
ลักษณะทั้ง 8 ประการของรัฐตามทัศนะของวินเซนต์ได้ให้ภาพองค์ประกอบของรัฐอย่างชัดเจนยิ่งขึ้น
โดยเฉพาะในลักษณะที่ 1 4 และ 8 กล่าวคือจากลักษณะที่ 1 ที่ได้ให้ภาพการมีขอบเขตทางภูมิศาสตร์และการมี
ประชากร ทำให้เข้าใจว่าเฉพาะการรวมตัวกันที่ชัดเจนของคนยังไม่เพียงพอ แต่ต้องมีพื้นที่ที่ชัดเจนในการรวมตัว
กันด้วย โดยต้องอยู่ภายใต้ข อบเขตข องอำนาจรัฐน ั้นๆ ลักษณะที่ 4 การมีก ฎร ะเบียบที่รับร ู้และเข้าใจได้มากกว่าก ฎ
ระเบียบอื่น สะท้อนถึงลักษณะเฉพาะของรัฐที่กฎระเบียบของรัฐจะต้องทำให้สมาชิกรับรู้อย่างทั่วไป เพื่อให้รัฐ
สามารถใช้อำนาจตามกฎระเบียบนั้นได้ และลักษณะที่ 8 วินเซนต์ได้กล่าวถึงความเป็นจริงทางการเมืองระหว่าง
ประเทศ ที่ร ัฐใดๆ จะไม่สามารถดำรงอยู่หากป ราศจากการย อมรับของร ัฐอื่นๆ
จากความคิดของบรรดานักคิดที่ยกมานี้ จะพบว่าฉันทามติหรือความเห็นพ้องต้องกันในเรื่ององค์ประกอบ
ของร ัฐ ได้แก่
1. ประชากรหรือการร วมกลุ่มข องค น
2. ดินแ ดนที่อ ยู่บ นพื้นที่ท างภ ูมิศาสตร์ที่ชัดเจน
3. รัฐบาลหรือสถาบันการเมืองที่มีกฎระเบียบและการใช้อำนาจด้วยการยอมรับจากสมาชิกของรัฐ
การยอมรับด ังกล่าวมาจ ากพันธทางศ ีลธรรมระหว่างสมาชิกในรัฐนั้น
4. อำนาจอธิปไตยหรืออำนาจที่รัฐใช้ต้องเป็นอำนาจสูงสุดภายในพื้นที่หนึ่งโดยที่ไม่มีองค์การหรือการรวม
กลุ่มใดๆ ภายในแ ละภายนอกรัฐส ามารถท้าทายได้ และได้รับการย อมรับจากร ัฐอื่นๆ
ความคิดเรื่ององค์ประกอบเหล่านี้จะแสดงออกเป็นรูปธรรมผ่านอนุสัญญามอนเตวิเดโอ (Montevideo)
ซึ่งเป็นสนธิสัญญาที่กล่าวถึงองค์ประกอบของรัฐที่เป็นที่ยอมรับในทางการเมืองระหว่างประเทศในปัจจุบัน ซึ่งจะ
กล่าวถึงในส ่วนต่อไป
28 Andrew Vincent. “Conception of the State” p. 44.
ลิขสทิ ธิ์ของมหาวิทยาลยั สุโขทยั ธรรมาธิราช
