Page 16 - ทฤษฎีและแนวปฏิบัติในการบริหารการศึกษา หน่วยที่ 6

6-6 ทฤษฎีและแนวปฏิบัติในการบริหารการศึกษา

เรอื่ งท​ ี่ 6.1.1 ความ​หมายแ​ ละค​ วามส​ ำ�คญั ​ของก​ าร​ตัดสินใ​จ​
ทางการบ​ รหิ าร

1. ความห​ มาย​ของก​ ารต​ ดั สิน​ใจ

การต​ ัดสินใ​จห​ รือท​ ี่น​ ักว​ ิชาการบ​ างท​ ่านเ​รียกว​ ่าการต​ ัดสินใ​จว​ ินิจฉัยส​ ั่งก​ าร แต่ใ​นเ​อกสารก​ ารส​ อนน​ ี​้
ขอใ​ช้ค​ ำ�​ว่าการต​ ัดสินใ​จซ​ ึ่งเ​ป็นค​ ำ�​ที่ไ​ด้ร​ ับก​ ารเ​รียกข​ านแ​ ละเ​อ่ยถ​ ึงใ​นห​ มูน่​ ักว​ ิชาการ และต​ ำ�ราท​ างการบ​ ริหารท​ ี​่
เป็นภ​ าษาไ​ทยม​ ากกว่า “การต​ ัดสินใ​จ” นีเ้​ป็นค​ ำ�​แปลข​ องค​ ำ� Decision Making ซึ่งน​ ักว​ ิชาการท​ างการบ​ ริหาร​
ได้​ให้​ความห​ มายแ​ ตกต​ ่าง​กัน​ไปต​ าม​ความ​เชื่อแ​ ละ​แนวคิดข​ อง​แต่ละ​ท่าน จึง​ใคร่ข​ อ​นำ�​ความห​ มายท​ ี่​บาง​ท่าน​
ได้ใ​ห้​ไว้​มาเ​สนอ​เพื่อใ​ห้​ทราบ​ถึงค​ วามห​ ลาก​หลายข​ อง​คำ�​นิยาม​และแ​ นวคิดด​ ัง​กล่าว

เชสเ​ตอร์ ไอ บาร์น​ าร์ด (Chester I. Barnard, 1938) ได้ใ​ห้​ความ​หมาย​ของ​การต​ ัดสิน​ใจว​ ่า เป็น​
เทคนิค​วิธี​ที่ล​ ด​จำ�นวน​ทางเ​ลือกล​ งม​ าใ​ห้เ​หลือ​เพียง​ทางเ​ดียว

เฮ​อร์เบิร์ท เอ ไซ​มอน (Herbert A. Simon, 1950: 1) ให้ค​ วามห​ มาย​ว่า การ​ตัดสินใ​จเ​ป็นกร​ ะ​บวน​
การข​ องก​ ารห​ าโ​อกาสท​ ีจ่​ ะต​ ัดสินใ​จ การห​ าท​ างเ​ลือกท​ ีพ่​ อเ​ป็นไ​ปไ​ด้ และก​ ารเ​ลือกท​ างเ​ลือกจ​ ากท​ างเ​ลือกต​ ่างๆ
ที่ม​ ีอ​ ยู่

ฟรีม​ อน​ต์ ชัล (Fremont Shull, 1970: 31) กล่าว​ว่าการ​ตัดสิน​ใจเ​กิด​จาก​การใ​ช้​ดุลพินิจซ​ ึ่งม​ าจ​ าก​
ข้อ​เท็จจ​ ริงแ​ ละค​ ่าน​ ิยมข​ องแ​ ต่ละค​ น​ที่จ​ ะเ​ลือก​ทางเ​ลือกท​ ี่​คิดว​ ่าจ​ ะต​ อบ​สนองค​ วามต​ ้องการข​ องค​ น​ได้

เดล มาน​น์ (Dale Mann, 1975: 20) ระบุ​ว่า การ​ตัดสิน​ใจ​เป็นการ​สนอง​ตอบ​ต่อ​สถานการณ์​ของ​
ทาง​เลือก โดย​การเ​ลือกท​ าง​เลือกน​ ั้นก​ ระทำ�​ไป​ตาม​มาตรฐานท​ ี่​ได้ก​ ำ�หนดไ​ว้

จอห์น เอม อิว​ านซ​ ิ​วิช และ​คณะ (John M. Ivancevich and the others, 1983: 78) เสนอ​นิยาม​
ว่าการต​ ัดสินใ​จเ​กี่ยวข้องก​ ับท​ างเ​ลือกป​ ฏิบัตจิ​ ำ�นวนห​ นึ่งซ​ ึ่งบ​ ริษัท บี เอฟ กูด๊​ ริช จำ�กัด (B.F. Goodrich Co.)
มีค​ วาม​เชื่อ​ว่า ความค​ ิด​สร้างสรรค์​เป็น​กุญแจ​สำ�คัญ​ของก​ าร​ตัดสินใ​จ และก​ ารแ​ ก้ไขป​ ัญหา​ที่ม​ ีป​ ระสิทธิภาพ

พอล มูด​ ี (Paul Moody, 1983: 4) ให้ค​ วามห​ มายว​ ่า การต​ ัดสินใ​จ​เป็นการ​กระทำ�​ที่ต​ ้องท​ ำ�​เมื่อไ​ม่ม​ี
เวลา​ที่​จะ​หา​ข้อ​เท็จ​จริง​อีก​ต่อ​ไป ปัญหา​ที่​เกิด​ขึ้น​ก็​คือ​ว่า​เมื่อ​ใด​ถึง​จะ​ตัดสิน​ใจ​ว่า​ควร​หยุด​หา​ข้อ​เท็จ​จริง ข้อ​
ยุติ (solution) จะ​แปร​เปลี่ยน​ไป​ตาม​ปัญหา​ที่​ต้องการ​แก้ไข ซึ่ง​การ​รวบรวม​ข้อ​เท็จ​จริง​เกี่ยว​พัน​กับ​การ​ใช้​
จ่าย​และ​การ​ใช้​เวลา

โรเ​บิร์​ท แอล ทรีวัทธา และเ​อ็ม ยีน นิวพ​ อร์ท (Robert L. Trewatha and M. Gene New Port,
1982: 50) กล่าวถ​ ึง​การ​ตัดสิน​ใจว​ ่าเ​ป็นกร​ ะ​บวน​การ​เลือก​แนวป​ ฏิบัติจ​ าก​ทาง​เลือก​ที่เ​ป็น​ไปไ​ด้ 2 หรือ 3 ทาง​
เลือก เพื่อท​ ี่จ​ ะ​ให้​ได้แ​ นวทาง​แก้ไขป​ ัญหา​ที่​ต้องการแ​ ก้ไข

เกร​ กอ​ รี มัว​เฮด และ​ริคกี กริฟฟิน (Gregory Moorhead and Ricky Griffin, 1992: 481) เสนอ​
คำ�​นิยาม​ว่า การต​ ัดสินใ​จเ​ป็นกร​ ะบ​ วนก​ าร​เลือกท​ างเ​ลือก​จาก​ทาง​เลือก​หลายๆ อย่าง