Page 51 - แนวคิดทางการแนะแนวและทฤษฎีการปรึกษาเชิงจิตวิทยา หน่วยที่ 3
P. 51
จิตวิทยาเพื่อก ารแนะแนวและก ารปรึกษาเชิงจ ิตวิทยา 3-41
เรอ่ื งที่ 3.2.3 จติ วทิ ยาส งั คม
ในเรื่องจ ิตวิทยาส ังคมน ี้ ผู้เขียนจะขอให้รายละเอียดใน 3 ประเด็นสำ�คัญ คือ 1) ความหมายและ
ความสำ�คัญข องจิตวิทยาสังคม 2) แนวคิดทฤษฎีทางจ ิตวิทยาส ังคม และ 3) การป ระยุกต์ใช้จิตวิทยาส ังคม
ในการแนะแนวแ ละก ารปรึกษาเชิงจ ิตวิทยา ดังนี้
1. ความหมายและความส ำ�คัญข องจติ วทิ ยาสงั คม
จิตวิทยาสังคมเป็นศาสตร์ที่ทำ�การศึกษาพฤติกรรมของมนุษย์ในสังคมอย่างมีระบบ ด้วยวิธีการ
ทางวิทยาศาสตร์ เนื้อหาสาระของวิชาจิตวิทยาสังคมจะเป็นการรวมการศึกษาในส่วนที่เกี่ยวข้องกับการ
ปฏิสัมพันธ์ไว้ทั้งหมด จิตวิทยาสังคมเริ่มได้รับการยอมรับจากสถาบันวิชาการและวิชาชีพอย่างชัดเจนใน
ราวต้นศตวรรษท ี่ 20 (สงวน สุทธิเลิศอรุณ 2529: 7-8) ปัจจุบันวิชาจิตวิทยาส ังคมถูกจัดให้เป็นว ิชาบังคับ
ในระดับป ริญญาตรีและระดับปริญญาโทในมหาวิทยาลัยเป็นส่วนใหญ่
1.1 ความหมายของจิตวิทยาสังคม ดังที่กล่าวแล้วว่าจิตวิทยาสังคมเป็นศาสตร์แขนงหนึ่งในสาขา
จิตวิทยาทั่วไป จึงมีนักจิตวิทยาท ี่ได้ให้ความหมายในทิศทางเดียวกัน ดังนี้
อัลล์พอร์ต (Allport, 1954) กล่าวโดยสรุปไว้ว่า จิตวิทยาสังคมเป็นวิชาที่ศึกษาความคิด ความ
รู้สึก และพฤติกรรมทางสังคมของคน ว่าได้รับอิทธิพลจากการกระทำ�ของผู้อื่นจากการจินตนาการถึงผู้อื่น
และจากการท ี่ผู้อ ื่นอยู่ด ้วยโดยท างอ ้อมอ ย่างไร
สงวน สุทธิเลิศอรุณ และคณะ (2522: 2) กล่าวว่า จิตวิทยาสังคมเป็นศาสตร์แขนงหนึ่งที่นำ�เอา
ความรู้ทางจิตวิทยาและสังคมวิทยาเป็นหลักมาประยุกต์เข้าด้วยกัน เพื่อใช้ศึกษาพฤติกรรมของบุคคลซึ่ง
เป็นผ ลมาจากก ารกระท ำ�ระหว่างก ันท างส ังคม (Social Interaction) โดยอาศัยป รากฏการณ์ทางส ังคมเป็น
สิ่งเร้าเพื่อที่จะใช้ควบคุมและท ำ�นายพฤติกรรมเหล่าน ั้น
งามต า วนินทานนท์ (2537: 4) กล่าวว ่า จิตวิทยาสังคมเป็นว ิชาท ี่ทำ�การศ ึกษาพฤติกรรมข องมนุษย์
อย่างม ีร ะบบด ้วยว ิธีก ารท างว ิทยาศาสตร์ นักจ ิตวิทยาส ังคมส ่วนใหญ่จ ะก ล่าวถ ึงก ารศ ึกษาในส าขาข องต นว ่า
เป็นการศ ึกษาค วามค ิด ความร ู้สึก และพ ฤติกรรมข องบ ุคคลซ ึ่งได้ร ับอ ิทธิพลจ ากบ ุคคลอ ื่นๆ ไม่ว ่าบ ุคคลน ั้น
จะป รากฏต อ่ ห นา้ ห รอื เพยี งแ คค่ ดิ ข ึน้ ไดว้ า่ บ คุ คลอ ืน่ ม คี วามค ดิ แ ละพ ฤตกิ รรมเชน่ ใด ดงั น ัน้ ข อบเขตเนือ้ หาข อง
จิตวิทยาส ังคมจ ึงร วมการศ ึกษาเกี่ยวก ับก ารปฏิสัมพันธ์ร ะหว่างบ ุคคลก ับบ ุคคลแ ละบุคคลก ับกลุ่มส ังคมไว้
ทั้งหมด
นอกจากน ี้ ยังม นี ักว ิชาการท ีใ่ห้ค วามส ำ�คัญก ับก ารศ ึกษาถ ึงเรื่องร าวห รือเหตุการณ์ในส ังคมป ัจจุบัน
ดังเช่นจ ุฑาร ัตน์ เอื้ออ ำ�นวย (2551: 8) ที่ได้ก ล่าวไว้ว ่า จิตวิทยาสังคมเป็นว ิชาท ี่ม ีข อบข่ายก ารศ ึกษาก ว้างข วาง
เกี่ยวก ับพฤติกรรมท างส ังคมข องค นในช ีวิตป ระจำ�วันท ี่มีก ารเปลี่ยนแปลงไปตามก าลเวลา และต ามก ระแส
