Page 75 - การวิจัยและสถิติทางการศึกษา หน่วยที่ 6
P. 75
การส ร้างเครื่องม ือวัดด ้านพุทธิพิสัย 6-65
การว ัดความสามารถในก ารค ดิ ต ามแ นวทางจากก ารปฏิบัตจิ ริง
แนวทางการวัดจากการปฏิบัติจริงเป็นการวัดที่สามารถนำ�มาใช้ในการวัดความสามารถทางการคิด
โดยอาจจะนำ�มาใช้ควบคู่ไปกับแบบทดสอบที่ใช้วัดความสามารถที่แท้จริง หรือใช้เฉพาะแบบวัดตามการ
ปฏิบัติจริง ซึ่งเป็นแบบบันทึกก ารป ฏิบัติง าน แบบส ังเกต หรือแ ฟ้มสะสมงาน แนวทางก ารว ัดลักษณะนี้เป็น
แนวทางการวัดที่สอดคล้องกับแนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ในปัจจุบัน ที่เน้นให้ผู้เรียนแสดงออกถึง
ทักษะก ารป ฏิบัติ (performance) ดังน ั้น ผูส้ อนส ามารถใชแ้ นวทางก ารว ัดข องน ักจ ิตม ิตมิ าเป็นแ นวทางในก าร
สรา้ งแ บบป ระเมนิ ได้ โดยก �ำ หนดเปน็ ข ัน้ ต อนได้ ดงั นี้ ขัน้ ต อนท ี่ 1 ก�ำ หนดน ยิ ามเชงิ ป ฏบิ ตั กิ ารข องค ณุ ลกั ษณะ
ที่ม ุ่งว ัด ขั้นต อนท ี่ 2 กำ�หนดชิ้นง าน/ภาระงานที่ส อดคล้องกับน ิยาม ขั้นตอนที่ 3 กำ�หนดเกณฑ์ก ารให้ค ะแนน
แบบรูบ ริค (rubric scoring) ดังร ายละเอียดต่อไปนี้
ข้ันต อนท ่ี 1 กำ�หนดน ยิ ามเชงิ ป ฏิบตั กิ ารข องค ณุ ลักษณะท ี่มุ่งว ดั ผู้พ ัฒนาแ บบว ัดค วรศ ึกษาเอกสาร
แนวคิด ทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับความสามารถทางการคิดตามจุดมุ่งหมายที่ต้องการ ผู้พัฒนาแบบวัดควรคัด
เลือกแ นวคิดห รือท ฤษฎที ี่เหมาะส มก ับบ ริบทแ ละจ ุดม ุ่งห มายท ี่ต ้องการเป็นห ลักย ึด และศ ึกษาใหเ้ข้าใจอ ย่าง
ลกึ ซ ึง้ เพือ่ ก �ำ หนดโครงสรา้ ง/องคป์ ระกอบข องค วามส ามารถท างการค ดิ ต ามท ฤษฎแี ละใหน้ ยิ ามเชงิ ป ฏบิ ตั กิ าร
(operational obfinition) ของแต่ละองค์ประกอบในเชิงรูปธรรมของพฤติกรรมที่สามารถบ่งชี้ถึงลักษณะ
แต่ละองค์ป ระกอบของการค ิดน ั้นได้
ขน้ั ต อนท ี่ 2 ก�ำ หนดช น้ิ ง าน/ภาระง านท ส่ี อดคลอ้ งก บั น ยิ าม ผพู้ ฒั นาแ บบว ดั ค วรก �ำ หนดช ิน้ ง าน/ภาระ
งานท ี่ส อดคล้องก ับน ิยามเชิงป ฏิบัติก าร โดยอ าจจ ะก ำ�หนดเป็นช ิ้นง านส ำ�หรับผ ู้เรียน 1 คน หรือเป็นง านก ลุ่ม
โดยชิ้นงาน/ภาระงานที่กำ�หนดให้ผู้เรียนทำ�ต้องมีความสอดคล้องกับความสามารถทางการคิดที่จะวัด และ
ต้องส อดคล้องกับน ิยามเชิงปฏิบัติที่กำ�หนดไว้
ขน้ั ต อนท ี่ 3 ก�ำ หนดเกณฑก์ ารใหค้ ะแนนแบบรบู รคิ (rubric scoring) ผู้พัฒนาแ บบว ัดค วรก ำ�หนด
เกณฑ์ก ารให้ค ะแนนให้ช ัดเจน โดยก ำ�หนดการให้ค ะแนนแ บบร ูบ ริค เพื่อให้เกิดค วามย ุติธรรมส ำ�หรับผ ู้ส อบ
ทุกคน
ตัวอย่างที่ 6.20 การสร้างวัดความสามารถในการคิดตามแนวทางจากการปฏิบัติจริง จากงานวิจัย
ของก ฤษฎา แก้วส ิงห์ (2551) ได้ศ ึกษาความสามารถด ้านการค ิดว ิเคราะห์ข องน ักเรียนชั้นประถมศึกษาปีท ี่ 6
ที่มีการวัดและประเมินควบคู่กับการเรียนการสอนวิชาคณิตศาสตร์ โรงเรียนสังกัดสำ�นักงานเขตพื้นที่การ
ศึกษานครราชสีมา เขต 4
1. คุณลักษณะท ม่ี ุ่งว ดั การคิดว ิเคราะห์
2. การน ยิ ามเชงิ ป ฏบิ ตั กิ าร
ความสามารถด้านการคิดวิเคราะห์ หมายถึง ความสามารถในการจำ�แนกความเหมือนและ
ความแ ตกต า่ งอ ยา่ งม หี ลกั ก าร การจ ดั ห มวดห มทู่ สี่ มั พนั ธก์ บั ค วามร ู้ การส รปุ อ ยา่ งส มเหตสุ มผ ล การป ระยกุ ต์
ความร ู้ใช้ในสถานการณ์ใหม่ และก ารคาดการณ์ผลที่ตามม าบนพ ื้นฐ านของข ้อมูล โดยแ บ่งอ อกเป็น 5 ด้าน
ดังนี้
