Page 53 - การวิจัยเพื่อพัฒนาการศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัย หน่วยที่ 5
P. 53
ระเบียบวิธีทางสถิติและการรวบรวมข้อมูล 5-43
เรื่องท ่ี 5.2.4 สถิตทิ ีใ่ชว้ ิเคราะหก์ ารพ ยากรณ์
สถิติการวิเคราะห์เพื่อการพยากรณ์ เป็นการศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปร ที่ตัวแปรตัวหนึ่ง
คือตัวแปรอิสระ เป็นสาเหตุที่ทำ�ให้ตัวแปรอีกตัวหนึ่งที่เรียกว่าตัวแปรตามเปลี่ยนแปลงไป สถิติที่ใช้คือ
ก ารวิเคราะห์การถ ดถอย
1. ความห มายข องก ารว เิ คราะห์การถ ดถอย
การวิเคราะห์การถดถอย เป็นการศึกษาความสัมพันธ์เชิงสาเหตุระหว่างตัวแปรอิสระกับตัวแปร
ตาม โดยกำ�หนดได้ว่า ตัวแปรอิสระใดเป็นตัวแปรสาเหตุที่จะมีอิทธิพลต่อการเปลี่ยนแปลงค่าของตัวแปร
ตามห รือต ัวแปรเกณฑ์ ผลจ ากก ารว ิเคราะห์จ ะได้ส มการถ ดถอยท ี่ใช้ท ำ�นายค ่าข องต ัวแปรต าม การว ิเคราะห์
การถดถอยจึงเป็นหาความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรโดยม ุ่งทำ�นายตัวแปรตาม ด้วยค่าความสัมพันธ์ระหว่าง
ตวั แปรอ สิ ระก บั ตัวแปรตาม
สิง่ ส �ำ คญั ท ตี่ อ้ งค �ำ นงึ ในก ารว เิ คราะหก์ ารถ ดถอย คอื การเลอื กต วั ท �ำ นายต อ้ งม แี หลง่ อ า้ งองิ ว า่ ตวั แปร
อสิ ระห รอื ต วั ท �ำ นายเหลา่ น ัน้ เกีย่ วขอ้ งก บั ต วั แปรต าม เชน่ ทฤษฎี หลกั ก าร ผลง านว จิ ยั หรอื ผ เู้ ชีย่ วชาญ เปน็ ตน้
การเลือกต ัวทำ�นายตามความนึกคิดข องผ ู้วิจัยเองเป็นส ิ่งที่ไม่ถ ูกต้อง การวิเคราะห์ก ารถดถอยม ีต ัวแปรต าม
ที่ต้องการศึกษาเพียงตัวแปรเดียว ส่วนตัวแปรอิสระอาจมีหลายตัวแปร ขึ้นอยู่กับการหาหลักฐานมา
สนับสนุนว่า ปัจจัยใดบ้างที่ม ีอ ิทธิพลต่อตัวแปรตามน ั้น
การวิเคราะห์การถดถอยแตกต่างจากการวิเคราะห์สหสัมพันธ์ คือ การวิเคราะห์สหสัมพันธ์มี
วัตถปุ ระสงคว์ า่ ต ัวแปรส มั พันธก์ นั ห รือไม่ ทศิ ทางข องค วามส ัมพันธไ์ ปท างเดียวกันห รือต รงข ้ามก ัน และข นาด
ความสัมพันธ์มากน ้อยเพียงใด แต่ไม่มีก ารท ำ�นาย จึงไม่จำ�เป็นต ้องท ราบว่าต ัวแปรใดเป็นตัวแปรอิสระแ ละ
ตัวแปรต าม แต่ก ารว ิเคราะห์ก ารถ ดถอยม ีว ัตถุประสงค์ว ่า ตัวแปรอ ิสระต ัวใดบ ้างท ี่ท ำ�ให้ต ัวแปรต ามเกิดก าร
เปลี่ยนแปลง และส ่งผ ลม ากน ้อยเพียงใด
ก่อนท ี่วิเคราะห์การถดถอยจ ะต้องท ราบร ูปแ บบความสัมพันธ์ร ะหว่างต ัวท ำ�นายก ับตัวแปรตาม ว่า
เป็นร ูปแ บบเชิงเส้นต รงห รือไม่ใชเ่ส้นต รง ต้องม ีก ารต รวจส อบร ูปแ บบค วามส ัมพันธ์ ว่าร ูปแ บบค วามส ัมพันธ์
เป็นเส้นต รงห รือไม่ (test of linearity) เมื่อท ราบร ูปแ บบค วามส ัมพันธ์จ ึงจ ะส ร้างส มการท ำ�นายได้ถ ูกต ้องล ด
ความคลาดเคลื่อนในการทำ�นาย ค่าความสัมพันธ์ระหว่างตัวทำ�นายกับตัวแปรตามที่ใช้ทำ�นายตัวแปรตาม
เรียกว ่า ค่าสัมประสิทธิ์ถ ดถอย (regression coefficient)
