Page 72 - สารัตถะและวิทยวิธีทางสังคมศึกษา
P. 72
10-62 สารัตถะและวิทยวิธีทางสังคมศึกษา
3. สาระก ารเรียนร ู้ (เนื้อหา )
3.1 สาเหตุก ารเกิดม ลพิษทางนํ้า
3.2 วิธีก ารวิเคราะห์ค ่าอ อกซิเจน
3.3 แนวทางการแ ก้ป ัญหามลพิษท างน ํ้า
3.4 เมืองสำ�คัญในเขตลุ่มนํ้าเจ้าพระยา
3.5 คุณธรรมข องผู้ประกอบก าร
4. กระบวนการจัดการเรียนร ู้ (วิธีสอนโดยใช้ปัญหาเป็นฐาน และว ิธีส อนโดยใช้โครงการ)
4.1 วิธีส อนโดยใช้ป ัญหาเป็นฐาน*
4.1.1 ครูนำ�เสนอข่าวเกี่ยวกับสภาพปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมที่เกิดขึ้นในประเทศไทยและต่าง
ประเทศ โดยให้น ักเรียนอ่านส ถานการณ์ป ัญหา (Secenario) ต่อไปน ี้
เหตุการณ์ปลาตายเป็นจำ�นวนมากในแม่นํ้าเจ้าพระยาที่อำ�เภอป่าโมก จังหวัดอ่างทอง จนถึงอำ�เภอ
บางบาล จังหวัดพระนครศรีอยุธยา รายงานค่าออกซิเจนในนํ้าได้ 1.50 มีผู้วิเคราะห์หาสาเหตุว่าน่า
จะมาจากเรอื นํา้ ตาลลม่ แตบ่ างคนบอกวา่ มาจากโรงงานปปลอ่ ยนํา้ เสยี มชี าวบา้ นมาจบั ปลาทีล่ อยคอกนั
เปน็ จ�ำ นวนมาก ทางการประกาศวา่ หา้ มน�ำ ไปรบั ประทานจนกวา่ จะพบสาเหตทุ ีแ่ ทจ้ รงิ กอ่ น เพราะกลวั วา่
จะมสี ารพษิ ทีเ่ ปน็ อนั ตรายในปลา แตค่ นทีด่ เู หตกุ ารณอ์ ยูบ่ อกวา่ คนทีจ่ บั ปลาไปคงไมน่ �ำ ไปกนิ แตก่ ลวั
ว่าจะเอาไปขาย และคนที่ซื้อไม่รู้เรื่องด้วย มีการเตือนว่านํ้าเสียนั้นจะไหลเข้าสู่กรุงเทพฯ ในอีกสองวัน
4.1.2 แบง่ ผ เู้ รยี นอ อกเปน็ กล ุม่ กลุม่ ล ะ 6 - 8 คน พรอ้ มแ จกใบก จิ กรรมท ี่ 1 เรือ่ ง สถานการณ์
ปัญหาด้านสิ่งแ วดล้อม และใบก ิจกรรมท ี่ 2 เรื่อง มลพิษทางนํ้า ให้ก ลุ่มล ะ 1 ชุด
4.1.3 นักเรียนแ ต่ละก ลุ่มด ำ�เนินกิจกรรมตามขั้นต อน ดังนี้
1) สมาชิกในกลุ่มร่วมกันคัดเลือกประธานก ลุ่ม โดยก ำ�หนดให้ประธานก ลุ่มทำ�หน้าที่
เป็นผู้นำ� ในก ารดำ�เนินก ิจกรรม และประเมินพฤติกรรมก ารท ำ�งานของส มาชิกในกลุ่ม
2) ทำ�ความกระจ่างในคำ�ศัพท์ที่ไม่ชัดเจนหรือไม่เข้าใจในสถานการณ์ปัญหา เช่น
ค่าออกซิเจนในนํ้า 1.50 เรือนํ้าตาล โรงงานปล่อยนํ้าเสียสารพิษที่เป็นอันตราย โดยตอบลงในใบกิจกรรมที่
2 ข้อที่ 1
3) ระบุป ัญหา โดยแ ยกแยะป ัญหาอ อกเป็นป ระเด็นต ่างๆ ที่ส อดคล้องก ับส ถานการณ์
ปัญหาท ี่ได้รับ ตัวอย่างเช่น
(1) ทำ�ไมนํ้าในแม่นํ้าเจ้าพระยาจึงเน่าเสีย
(2) มลพิษทางน ํ้าเกิดขึ้นได้อย่างไร
(3) สาเหตุข องการเกิดม ลพิษทางนํ้า
(4) การรายงานค ่าออกซิเจนในนํ้า
(5) แก้ปัญหาน ํ้าในแ ม่นํ้าเน่าเสียได้อย่างไร