Page 88 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
P. 88
3-78 การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
1) ทรพั ยากรธรรมชาติท ใี่ ช้แ ล้วไมห่ มด หมายถ ึง ทรัพยากรที่มีปริมาณห รือจ ำ�นวนม ากเกิน
ความต ้องการ เมื่อใช้แล้วธ รรมชาติม ีก ารสร้างขึ้นท ดแทนได้ แบ่งเป็น 2 ชนิด ดังนี้
(1) ทรัพยากรธรรมชาติท่ีไม่มีการเปลี่ยนแปลง ได้แก่ พลังงานจากดวงอาทิตย์ ลม
อากาศ
(2) ทรัพยากรธรรมชาติทเี่ ปลีย่ นแปลงได้ ได้แก่ ดิน นํ้า อากาศ การเปลี่ยนแปลงเกิด
ขึ้นเนื่องจาก การใช้ท รัพยากรธรรมชาติอย่างไม่ถูกต้องของมนุษย์ ทำ�ให้ทรัพยากรธรรมชาติเสื่อมคุณค่าล ง
ได้ แต่ธ รรมชาติสามารถจ ะปรับปรุงให้ก ลับค ืนดีได้โดยกระบวนการของธ รรมชาติเอง
2) ทรพั ยากรธรรมชาตทิ ใี่ ชแ้ ลว้ ห มดไป หมายถ งึ ทรพั ยากรท มี่ ปี รมิ าณห รอื จ �ำ นวนจ �ำ กดั เมือ่
ใช้แ ล้วต ้องใช้เวลานานในการสร้างท ดแทน แบ่งได้ 3 ชนิด ดังนี้
(1) ทรพั ยากรธรรมชาติท ใี่ ช้แลว้ หมดส ิ้นไป แต่ส ามารถร ักษาให้คงไว้ได้ หรือสามารถ
ปรับปรุงให้คืนสภาพปกติ ถ้ายังไม่ส ูญพ ันธุ์ไป ได้แก่ ป่าไม้ สัตว์ป ่า มนุษย์
(2) ทรพั ยากรธรรมชาตทิ หี่ มดส นิ้ ไปจ นห มดส ภาพแ ลว้ สามารถน �ำ มาป ระดษิ ฐใ์ ชใ้ หมไ่ ด้
ได้แก่ แร่ธาตุ
(3) ทรัพยากรธรรมชาติท่ีใช้แล้วหมดไป นำ�กลับมาใช้อีกไม่ได้ ได้แก่ เชื้อเพลิงชนิด
ต่างๆ สามารถใช้ได้เพียงครั้งเดียวเท่านั้น
ทรัพยากรธรรมชาติ เป็นป ัจจัยท ีส่ ำ�คัญต ่อก ารด ำ�รงช ีวิตข องม นุษย์ เป็นท ั้งป ัจจัยพ ื้นฐ านในก ารด ำ�รง
ชวี ติ และป จั จยั ในก ารอ �ำ นวยค วามส ะดวก เมือ่ จ �ำ นวนป ระชากรเพิม่ ม ากข ึน้ ความต อ้ งการท รพั ยากรธรรมชาติ
จงึ เพิม่ ข ึน้ ต าม เนือ่ งจากท รพั ยากรธรรมชาตมิ หี ลายช นดิ ดงั น ัน้ การใชท้ รพั ยากรธรรมชาตแิ ตล่ ะช นดิ ห ากข าด
ความร ู้ค วามเข้าใจในก ารใช้ที่เหมาะส มแล้วจ ะท ำ�ให้ม ีก ารใช้ทรัพยากรธรรมชาติชนิดน ั้นๆ อย่างฟ ุ่มเฟือยจ น
เกดิ ก ารข าดแคลนแ ละเสือ่ มโทรม รวมท ัง้ อ าจส ง่ ผ ลกร ะท บต อ่ ส ิง่ แ วดลอ้ ม ทัง้ ต อ่ ท รพั ยากรธรรมชาตดิ า้ นอ ืน่ ๆ
และต ่อก ารเกิดภ าวะม ลพิษข องส ิ่งแ วดล้อมไดใ้นท ี่สุด และจ ะม ผี ลกร ะท บต ่อค ุณภาพช ีวิตข องม นุษยโ์ดยตรง
การประยุกต์ว ิทยาศาสตร์แ ละเทคโนโลยีในการอ นุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ จึงนับว่าเป็นมาตรการท ี่สำ�คัญ
และจ ำ�เป็นอ ย่างย ิ่งในก ารร ักษาร ะดับก ารพ ัฒนาด ้านอ ุตสาหกรรม เกษตรกรรมแ ละอ ื่นๆ ใหส้ ูงอ ยูต่ ลอดเวลา
อย่างไรก็ตาม ต้องคำ�นึงถึงการรักษาสภาพแวดล้อมให้อยู่ในระดับที่เหมาะสมด้วย เพื่อให้เกิดความสมดุล
ระหว่างการพ ัฒนากับค ุณภาพสิ่งแ วดล้อมไปพร้อมๆ กัน ดังท ี่เรียกก ันว่า การพ ัฒนาท ี่ย ั่งยืน
2. ความสัมพนั ธ์ระหวา่ งทรัพยากรธรรมชาตแิ ละป ระชากร
สาเหตุหนึ่งที่มีการใช้ทรัพยากรธรรมชาติเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากก ารเพิ่มของจำ�นวนประชากรอย่าง
รวดเร็ว จากความสัมพันธ์นี้อาจสร้างสมการง่ายๆ เพื่อแสดงให้เห็นชัดเจนว่า ทรัพยากรธรรมชาติม ีความ
สัมพันธ์ก ับประชากรได้ และถ้าจะแ ก้ไขค วรจะทำ�อย่างไร
ทรัพยากรธรรมชาติที่ใช้เฉลี่ยต ่อหัวประชากร = ทรัพยากรธรรมชาติทั้งหมด
ประชากร
