Page 46 - ศิลปะกับสังคมไทย
P. 46
8-36 ศลิ ปะกับสงั คมไทย เล็บย้อมเทยี นแสงเฉิดฉัน
นว้ิ นางพ่ีพศิ เพีย้ น กลมคอื ปัน้ ฟั่นเทียนกลงึ ฯ
นิ้วแดงแสงมพี รรณ
(กาพย์ห่อโคลงนิราศธารโศก. 2516: 54)
จากบทประพันธ์ข้างต้น แสดงให้เห็นได้ว่าสตรีในราชสำ�นักสมัยอยุธยาตอนปลายนิยมย้อม
เล็บด้วยเทียน เพื่อทำ�ให้เล็บมีสีแดงดูสวยงาม นอกจากน้ี ยังกล่าวถึงการใช้พืชพรรณธรรมชาติในการ
ช่วยเสรมิ ความงามอีกหลายอย่าง ตัวอยา่ งเชน่
มะกรูดสองแถวทาง คดิ มะกรูดนางสางสระผม
แกเ้ กล้าเจา้ ผึง่ ลม กลน่ิ ขจรจายเรียมสบายใจฯ
(กาพย์หอ่ โคลงนริ าศธารโศก. 2516: 80)
และ
อัญชนั คดิ อญั ชนั ทาคิ้วมนั กนั เฉิดปลาย
ชำ�เลืองเย้อื งตาชาย ชายชมนกั มกั แลตามฯ
(กาพย์ห่อโคลงนิราศธารโศก. 2516: 81)
สตรไี ทยในอดตี ใชป้ ระโยชนจ์ ากพชื พรรณธรรมชาตใิ นการเสรมิ ความงามใหแ้ กต่ นเอง จากตวั อยา่ ง
ขา้ งตน้ จะเหน็ ไดว้ า่ มกี ารใชม้ ะกรดู ในการสระผมเพอ่ื ใหผ้ มมี “กลนิ่ ขจรจาย” หรอื การน�ำ นาํ้ ทคี่ นั้ จากดอก
อญั ชนั เพอื่ น�ำ มา “ทาควิ้ มนั กนั เฉดิ ปลาย” เพอื่ ใหค้ วิ้ เขม้ สวยมากขน้ึ ซงึ่ เปน็ การแสดงใหเ้ หน็ ภมู ปิ ญั ญาของ
คนไทยในการใชป้ ระโยชนจ์ ากธรรมชาตแิ ละแสดงใหเ้ หน็ ความผกู พนั ของคนไทยในสมยั กอ่ นกบั ธรรมชาติ
ได้อยา่ งชดั เจน
ส่วนการแต่งกายของสตรีชาวบา้ นน้ัน มีการกล่าวถึงในวรรณกรรมหลายเรื่อง เช่น ในเสภาเร่อื ง
ขุนชา้ งขนุ แผน กลา่ วถึงการแตง่ กายของนางพิมไว้ตอนหน่ึงวา่
คราน้นั นางพมิ พลิ าไลย วา่ จวนกัณฑเ์ ราไปเถิดแมข่ า
แล้วก็ลกุ ไปพลนั มิทันช้า อาบนํา้ ผลัดผา้ ดว้ ยฉับพลัน
จงึ เอาขม้ินมารินทา ลบู ท่ัวกายาขมีขมนั
ทาแป้งแต่งไรใส่นา้ํ มนั ผัดหนา้ เฉดิ ฉนั ดงั นวลแตง
เอาช่สี ีฟันเป็นมันขลับ กระจกส่องเงาวับดูจับแสง
นุ่งยกลายกระหนกพน้ื แดง กา้ นแย่งทองระยบั จับตาพราย
ช้นั ในห่มสไบชมพนู ่ิม สที บั ทมิ นอกดเู ฉิดฉาย
ร้วิ ทองกรองดอกพรรณราย ชายเหน็ เป็นทีเ่ จริญใจ
ใส่แหวนเพชรประดับทับทมิ พลอย สอดกอ้ ยแหวนงูดูลน้ิ ไหว
อเี ด็กเอ๋ยหีบหมากเคร่ืองนากใน ขันถมยาเอาไปอย่าไดช้ า้
(ขนุ ช้างขุนแผน เลม่ 1. 2544: 50)
