Page 47 - ศิลปะกับสังคมไทย
P. 47
วรรณกรรมกับสงั คมไทย 8-37
การแต่งกายของนางพิมเป็นตัวอย่างการแต่งกายของสตรีชาวบ้านในงานพิธีสำ�คัญของผู้มีฐานะ
ในอดีต จากตัวอย่างข้างต้น นางพิมแต่งกายเพื่อที่จะไปร่วมงานเทศน์มหาชาติ ซ่ึงเป็นงานบุญใหญ่ของ
คนไทยในสมยั น้ัน นางพิมจึงต้องแต่งกายอย่างเต็มที่ กวีบรรยายใหผ้ อู้ า่ นผ้ฟู ังเหน็ ภาพตัง้ แต่การอาบนา้ํ
การทาตัวด้วยขม้ินและแป้ง การแต่งไรผม การใส่นํ้ามันท่ีผม การผัดหน้า การใช้ช่ีสีฟัน การแต่งกาย
การสวมแหวน และการถอื หบี หมาก ซง่ึ หบี หมากนน้ั ในสมยั กอ่ นยงั นบั วา่ เปน็ เครอื่ งใชท้ แี่ สดงออกถงึ ฐานะ
ของคนในสมัยก่อนวา่ ม่งั มเี พียงใดอีกด้วย
ในนริ าศวดั เจา้ ฟา้ ของสนุ ทรภู่ กลา่ วถงึ วฒั นธรรมการทาตวั ดว้ ยขมนิ้ ของหญงิ สาวในอดตี วา่ เปน็
วัฒนธรรมของสังคมเมืองทแี่ พรก่ ระจายออกไปส่สู งั คมชนบท ดังที่สนุ ทรภู่กลา่ ววา่
เมอื่ กราบลาคลาเคล่อื นออกเลอ่ื นลอ่ ง เหน็ หน้าน้องนามหนุ่ นง่ั ชุนถุง
ทง้ั ผัดหน้าทาขม้นิ ส่งกลิ่นฟุง้ บำ�รุบำ�รุงรปู งามอร่ามเรือง
ที่แพรายหลายนางส�ำ อางโฉม งามประโลมเปล่งปลง่ั อล่ังเหลอื ง
ขมิน้ เอย๋ เคยใชแ้ ตใ่ นเมือง มาฟงุ้ เฟือ่ งฝ่ายเหนือทงั้ เรือแพ
(นริ าศวัดเจ้าฟา้ . 2518: 190)
สนุ ทรภแู่ สดงใหเ้ หน็ วา่ วฒั นธรรมการทาตวั ดว้ ยขมน้ิ ไดแ้ พรห่ ลายไปสสู่ งั คมชนบท เพราะหญงิ สาว
ชาวบ้านท่ีสุนทรภู่ได้พบเห็นระหว่างการเดินทางนั้นต่าง “ทาขม้ินส่งกลิ่นฟุ้ง” จนเนื้อตัวนั้น “เปล่งปลั่ง
อลัง่ เหลือง” ดสู วยงามยิ่งนกั
จากตวั อยา่ งทแ่ี สดงมาขา้ งตน้ ทง้ั หมดนี้ ท�ำ ใหเ้ หน็ ไดว้ า่ วรรณกรรมไทยไดบ้ นั ทกึ รปู แบบลกั ษณะ
การแต่งกายและการเสริมความงามของคนไทยในสมัยอดีตไว้อย่างชัดเจน ซึ่งเป็นประโยชน์อย่างยิ่งต่อ
การศึกษาวิถีไทยในอดีตทง้ั ยงั แสดงใหเ้ หน็ ถึงวฒั นธรรมการแตง่ กายของคนไทยได้อยา่ งชดั เจน
3. ที่อยู่อาศัย
วรรณกรรมไทยหลายเรื่องกล่าวถึงสภาพของส่ิงปลูกสร้างท่ีเป็นที่อยู่อาศัยของคนไทยในอดีต
วรรณกรรมไทยบางเร่ืองสามารถทำ�ให้ผู้อ่านผู้ฟังมีความเข้าใจในความเปล่ียนแปลงของสภาพท่ีอยู่อาศัย
ของคนไทย โดยคนไทยภาคกลางในอดตี นยิ มปลกู สรา้ งทอ่ี ยอู่ าศยั เปน็ เรอื นไม้ ซงึ่ ในวรรณกรรมเสภาเรอื่ ง
ขนุ ชา้ งขนุ แผนไดก้ ลา่ วถงึ วธิ กี ารปลกู เรอื นของคนไทยในอดตี ไวอ้ ยา่ งชดั เจน ในตอนขนุ แผนสรา้ งเรอื นหอ
ความวา่
ครานนั้ จงึ โฉมเจ้าพลายแกว้ ครัน้ ถึงก�ำ หนดแล้วจึงนดั หมาย
บอกแขกปลูกเรอื นเพอ่ื นผู้ชาย มายงั บา้ นทา่ นยายศรีประจัน
ให้ขดุ หลมุ ระดับขกั ปักเสาหมอ เอาเคร่อื งเรือนมารอไวท้ น่ี ่ัน
ตีสบิ เอ็ดใกล้รุง่ ฤกษส์ �ำ คัญ กท็ �ำ ขวญั เสาเสรจ็ เจด็ นาที
แลว้ ให้ลัน่ ฆ้องหึ่งโห่กระหนํา่ ยกเสาใสซ่ า้ํ ประจำ�ที่