Page 58 - ศิลปะกับสังคมไทย
P. 58
8-48 ศิลปะกับสังคมไทย
จะขอพนั ธ์ฟุ ักแฟงแตงน้าํ เต้า ที่ออเจา้ ไปปลกู ในไร่ข้า
ทง้ั อัตคัดขัดสนจนเงนิ ตรา จะมาขายออแกว้ ใหช้ ว่ งใช้
(ขุนชา้ งขุนแผน เลม่ 1. 2544: 131-132)
เมอ่ื พลายแกว้ ปรารถนาทจี่ ะแตง่ งานกบั นางพมิ นางทองประศรผี เู้ ปน็ มารดาจงึ ไปทาบทามและสขู่ อ
นางพมิ ให้ โดยนำ�เพือ่ นบ้านไปด้วย เมอื่ เดินทางไปถึงบา้ นของนางพมิ จงึ ได้ทาบทามสขู่ อ โดยกล่าวว่า
“จะขอพันธ์ุฟักแฟงแตงนํ้าเต้า ที่ออเจ้าไปปลูกในไร่ข้า” ซึ่งเป็นถ้อยคำ�ท่ีแสดงการสู่ขอ หากญาติฝ่าย
เจา้ สาวปรารถนาท่ีจะใหล้ ูกสาวของตนววิ าห์ดว้ ยกจ็ ะเร่มิ การเจรจา ดงั ท่ีมีการกล่าวว่า
ถึงเงินทองเป็นของพ่อแมใ่ ห้ ไมร่ ู้รักษาไว้กฉ็ บิ หาย
ตูจะขอถามความท่านยาย ลูกชายนั้นดีฤๅอย่างไร
ไมเ่ ล่นเบยี้ กินเหลา้ เมากญั ชา ฝ่ินฝามนั สูบบา้ งฤๅไม่
จะสงู ต่าํ ด�ำ ขาวสกั คราวใคร ตยู ังไมเ่ ห็นแกต่ าว่าตามจริงฯ
อีกทงั้ ยายเม้าและยายม่งิ
... ลกู ทองประศรดี ีย่ิงนะคนน้ี
ครานั้นตาสนกับตาเสา ทั้งรปู ทรงกส็ ะอาดสำ�อางศรี
ว่านานไปทา่ นจะได้พึง่ พงิ ความชัว่ ไมม่ ีสกั สิ่งอนั
ว่านอนสอนงา่ ยชายฉลาด
รนุ่ หนุ่มนอ้ ยจอ้ ยเรยี บร้อยด ี (ขนุ ช้างขุนแผน เล่ม 1. 2544: 132)
จากบทประพันธ์ข้างต้น นางศรีประจันมารดาของนางพิมได้ไต่ถามผู้ใหญ่ที่มาสู่ขอถึงนิสัยใจคอ
และพฤตกิ รรมของพลายแกว้ ตามธรรมเนยี ม เมอื่ ทราบวา่ พลายแกว้ เปน็ คนดี “วา่ นอนสอนงา่ ยชายฉลาด”
อีกท้ังมีบุคลิกลักษณะดี “ท้ังรูปทรงก็สะอาดสำ�อางศรี” ทำ�ให้นางศรีประจันรู้สึกพอใจและยกนางพิมให้
จากน้นั นางศรีประจันจงึ เรยี กคา่ สนิ สอดและก�ำ หนดวันแตง่ งาน ดังที่กลา่ ววา่
ขา้ จะให้ลูกข้าสิบห้าช่ัง ขันหมากม่งั น้อยมาไม่จู้จี้
ผ้าไหวส้ ำ�รับหน่งึ ก็พอดี หอมีหา้ ห้องฝากระดาน
เดือนสิบสองวนั เสารข์ ึน้ เก้าคา่ํ กำ�หนดงานจะทำ�ให้คดิ อ่าน
ทองประศรรี บั ค�ำ มิไดน้ าน ตามแต่ท่านจะคิดไม่ขัดใจ
(ขนุ ช้างขนุ แผน เลม่ 1. 2544: 133)
นางศรีประจันเรียกค่าสินสอดเป็นเงิน 15 ช่ัง เคร่ืองขันหมากและผ้าสำ�หรับไหว้หน่ึงสำ�รับ และ
เรือนหอฝากระดาน 5 ห้อง พร้อมกำ�หนดวันแต่งงาน จากน้ันนางศรีประจันจึงไปนิมนต์พระให้มาทำ�พิธี
แตง่ งาน เมอื่ ถงึ ก�ำ หนดวนั แตง่ งาน ฝา่ ยเจา้ บา่ วกจ็ ะตอ้ งแหข่ นั หมากมายงั ทบ่ี า้ นของฝา่ ยเจา้ สาวตงั้ แตเ่ ชา้
ดงั ท่ีมีการกลา่ ววา่