Page 69 - ศิลปะกับสังคมไทย
P. 69
วรรณกรรมกบั สงั คมไทย 8-59
บุญเหลือ พระมารดาของพระลอได้ร้องขอมิให้พระลอทอดท้ิงเมืองและภาระหน้าที่ของตนเพื่อเดินทางไป
หาพระเพ่ือนพระแพง พระลอจงึ ไดต้ อบต่อพระมารดาว่าทุกอย่างเป็นเรอื่ งของกรรมทตี่ นไม่อาจหลกี เลย่ี ง
ได้ ดงั ท่ีพระลอกลา่ ววา่
ถงึ กรรมจกั อยไู่ ด้ ฉนั ใด พระเอย (ลลิ ติ พระลอ. 2543: 44)
กรรมบ่มมี ใี คร ฆา่ ขา้
กศุ ลสง่ สนองไป ถงึ ที่ สขุ นา
บาปส่งจ�ำ ตกช้า ช่วยได้ฉันใดฯ
พระลอกลา่ วตอ่ พระนางบญุ เหลอื วา่ ทกุ อยา่ งเปน็ เรอ่ื งของกรรม หากตนเองเคยไดท้ �ำ “กศุ ล” หรอื
กระท�ำ ดี ความดนี น้ั กจ็ ะน�ำ พาใหต้ นไปสคู่ วามดงี าม ตรงกนั ขา้ ม หากตนเองเคยไดท้ �ำ “บาป” หรอื กระท�ำ ชวั่
ความชั่วนั้นก็จะนำ�พาให้ตนไปสู่ความวิบัติ ซ่ึงเป็นส่ิงท่ีถูกกำ�หนดไว้ในกรรมของตนเองอยู่แล้ว ไม่มี
ผใู้ ดท่ีสามารถจะช่วยเหลือแก้ไขใหด้ ีขึ้นได้
นอกจากนี้ ในวรรณกรรมนิราศหลายเร่อื ง กวกี จ็ ะกล่าวโทษวา่ “กรรม” เป็นส่ิงสำ�คญั ทท่ี �ำ ให้ตน
จำ�ต้องพลัดพรากจากนางอันเปน็ ทร่ี กั ไป ดังปรากฏในทวาทศมาส ตอนหน่ึงความว่า
เพรงเราเคยพรากเนอ้ื นกไกล คฤู่ ๅ (ทวาทศมาส. 2539: 86)
ริบราชเอาของขงั ค่งั ไว้
มาทนั ปลดิ สายใจ เจียรจาก เรียมนา
มานริ ารสให้ หา่ งไกลฯ
กวีผู้ประพันธ์ทวาทศมาสกล่าวว่าการที่ตนต้องพลัดพรากจากนางอันเป็นท่ีรักน้ันอาจเป็นผล
มาจากกรรมท่ีตนเคยได้ “พรากเนื้อนกไกลคู่” หรือการที่เคย “ริบราชเอาของขัง ค่ังไว้” อันเป็นเหตุที่
ท�ำ ใหก้ วกี บั นางตอ้ งพรากจากกนั ซงึ่ เปน็ การแสดงใหเ้ หน็ วา่ กวนี น้ั มคี วามเชอื่ เรอื่ งกรรม การกลา่ วโทษวา่
“กรรม” เปน็ สงิ่ ทท่ี �ำ ใหต้ อ้ งประสบกบั เคราะหภ์ ยั ตา่ งๆ นบั ไดว้ า่ เปน็ การระบายความทกุ ขใ์ นใจออกมากไดด้ ี
วิธีการหนึ่งในภาวะทหี่ าค�ำ ตอบจากชะตาชีวิตของตนเองไมไ่ ด้ ซ่ึงการกลา่ วโทษ “กรรม” นี้ มิไดป้ รากฏ
แตเ่ ฉพาะในวรรณกรรมเทา่ นนั้ เพราะคนในสงั คมไทยนบั แตอ่ ดตี มาจนถงึ ปจั จบุ นั กย็ งั คงโทษ “กรรม” วา่
เป็นเหตทุ ่ีท�ำ ใหเ้ กิดเคราะห์ภยั ต่างๆ เชน่ กนั
4.2 ความเชื่อเร่ืองการเวียนว่ายตายเกิด ตามความเชื่อทางพุทธศาสนา มนุษย์ท่ียังมีกรรมอยู่จะ
ต้องเวียนว่ายตายเกิดอยู่ในสังสารวัฏจนกว่าจะสิ้นกรรม คือจนกว่าบรรลุสู่พระนิพพาน ดังนั้น เรื่องการ
เวียนตายเกิดจึงเป็นความเชื่อท่ีคนไทยเชื่อถือกันมาก ในวรรณกรรมเรื่องพระอภัยมณี มีการกล่าวถึง
เร่ืองการเวียนว่ายตายเกิดหลายตอน เช่น ในตอนทตี่ ัวละครแสดงความรักตอ่ กัน ตัวละครก็มักจะกล่าวว่า
