Page 65 - ศิลปะกับสังคมไทย
P. 65
วรรณกรรมกับสังคมไทย 8-55
ถบี ทวารตงึ ท�ำ ลายลู่ ตชเฺ ชนโฺ ต กระทบื เทา้ ตะคอกขคู่ �ำ รามส�ำ ราก ฉวยชฎานางกระชากฉดุ ใหห้ ลดุ พลดั
รวบพระกรกระหวัดทั้งซ้ายขวา ให้พระนางเธออุตตานภาพ ฟาดด้วยดาบเหวี่ยงลงตรงพระพาหา
ทัง้ สองซ้ายขวาเปน็ สนิ พระกรกระเดน็ ดน้ิ อยูแ่ ดดาน แลว้ มิหน�ำ ซํา้ แขวะควา้ นควักพระเนตรทัง้ สอง
ปลิน้ ให้วิ่นหวะ อรุ ํ ภินทฺ ติ ฺวา เอาดาบฉะเชือดพระทรวงลว้ งช�ำ แหละ แหวะหาพระหทัยพระนางนัน้
(รา่ ยยาวมหาเวสสันดรชาดก. 2526: 151)
จากบทประพันธ์ข้างต้น พระนางมัทรีทรงพระสุบินว่ามีชายร่างใหญ่กำ�ยำ�เข้ามาทำ�ร้ายพระนาง
โดยใช้ดาบคมอันใหญ่ตัดแขนของพระนางท้ังสองข้าง ท้ังยังควักเอาดวงตาและหัวใจของพระนางออกมา
อีกด้วย ความฝันน้ีจึงเป็นลางบอกเหตุร้ายที่สำ�คัญ โดยชายท่ีปรากฏในฝันของพระนางก็คือ ชูชก
แขนทงั้ สองขา้ งทถี่ กู ตดั ออกไปนน้ั กค็ อื พระชาลี และพระกณั หา ทพ่ี ระนางก�ำ ลงั จะตอ้ งพรากพลดั จากไป
และในฝนั พระนางยงั ถกู ควกั ดวงตาและหวั ใจไป นน่ั คอื การทพี่ ระนางตอ้ งสญู เสยี โอรสธดิ าทงั้ สองพระองค์
ท่ีเป็นเสมือนแก้วตาและดวงใจของพระนางไปน่ันเอง จากการพรรณนาภาพข้างต้น ทำ�ให้ผู้อ่านเกิด
จนิ ตนาการไปกบั เหตกุ ารณน์ น้ั ไดเ้ ปน็ อยา่ งดี และท�ำ ใหเ้ กดิ ความรสู้ กึ สงสารพระนางมทั รอี ยา่ งจบั ใจอกี ดว้ ย
ความเช่ือเร่ืองความฝันเป็นความเชื่อหนึ่งที่คนไทยให้ความเช่ือถือกันมาก ทำ�ให้ปรากฏใน
วรรณกรรมไทยหลายเรอื่ ง ซง่ึ นอกจากจะแสดงใหเ้ หน็ วา่ คนไทยมคี วามเชอ่ื ในเรอ่ื งดงั กลา่ วอยา่ งแนบแนน่
แล้ว ความฝันในวรรณกรรมไทยยังมีประโยชน์ต่อการดำ�เนินเรื่อง และทำ�ให้เรื่องมีความน่าสนใจมากขึ้น
เพราะภาพฝนั ในวรรณกรรมไทยนน้ั โดยมากจะเป็นภาพทน่ี ่าต่นื ตาและอศั จรรยใ์ จ
2.3 ความเช่ือเรื่องดวงชะตา เป็นความเชื่อทางโหราศาสตร์ท่ีมีลักษณะเป็นการพยากรณ์อนาคต
จากขอ้ มลู สว่ นบคุ คล หรอื จากเหตกุ ารณส์ �ำ คญั ทเี่ กดิ ขน้ึ ซงึ่ อาจมที งั้ ผลดหี รอื ผลรา้ ยกไ็ ด้ ในวรรณกรรมเรอื่ ง
ราชาธิราช เมือ่ มะกะโทคิดสร้างเมอื งใหม่ จงึ ให้โหรผใู้ หญ่หาฤกษง์ ามยามดใี นการสร้างเมือง และขณะที่
กำ�ลังแผ้วถางป่าเพ่ือสร้างเมืองน้ันก็เกิดเหตุการณ์ต่างๆ ซึ่งโหรทำ�นายว่าเป็นเร่ืองดี แต่ก็มีเรื่องร้ายปน
อยู่บา้ ง ดังทกี่ ล่าวว่า
ท่านโหราผู้ใหญ่ท้ังสามคน บัดนี้เราจะคิดสร้างเมือง ท่านจงหาฤกษ์ท่ีจะสร้างเมือง
ข้นึ เป็นราชธานี โหรทั้งสามคนก็หาฤกษ์ทจ่ี ะสรา้ งเมอื งขน้ึ เป็นราชธานตี ามมะกะโทสัง่ ครน้ั ไดฤ้ กษ์
แล้วมะกะโทจึงให้ไพร่พลท้ังปวงแผ้วถางแผ่นดินให้ราบเสมอ และเมื่อปราบแผ้วแผ่นดินนั้นได้เสือ
ตัวหนึ่ง โหรจึงทำ�นายว่าเมืองเรานี้จะมีอำ�นาจมากดุจหน่ึงเสือ แต่ทว่าจะเกิดยุทธนาการสงคราม
แลว้ ไดง้ เู หลอื มตวั หนงึ่ โหรท�ำ นายวา่ เปน็ นมิ ติ เมอื งนจ้ี ะเปน็ ทา่ ส�ำ เภา กอปรไปดว้ ยเศรษฐกี ระฎมุ พี
พาณิชพ่อค้าจะไปมาค้าขายเป็นอันมาก แล้วได้ไข่นกยูงรังหนึ่งแม่ฟักอยู่ โหรจึงทำ�นายว่า เมืองนี้
นานไปจะได้ช้างเผอื กผตู้ วั หนึง่
(ราชาธริ าช. 2544: 12-13)
จากตวั อย่างขา้ งต้น โหรท�ำ นายดวงชะตาเมืองจากการไดพ้ บสตั ว์ 3 ชนิดในขณะสร้างเมอื ง คือ
เสอื งเู หลอื ม และนกยงู วา่ เมอื งใหมน่ แ้ี มจ้ ะมอี �ำ นาจ และเปน็ เมอื งทา่ การคา้ ทย่ี งิ่ ใหญ่ แตก่ จ็ ะมสี งครามอยู่
เนอื งๆ และมะกะโทเจา้ เมอื งกจ็ ะได้ช้างเผือกมงคลตวั ผมู้ าสู่บารมี การกล่าวถงึ ชะตาเมอื งข้างตน้ น้ี นับว่า