Page 28 - ความรู้ทางสังคมศาสตร์และเทคโนโลยี สำหรับนักนิเทศศาสตร์
P. 28
2-18 ความรู้ทางสังคมศาสตร์และเทคโนโลยสี �ำ หรับนกั นเิ ทศศาสตร์
ตอนท่ี 2.2
แนวคิดเกี่ยวกับสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา
โปรดอ่านหัวเรื่อง แนวคิด และวตั ถปุ ระสงค์ของตอนที่ 2.2 แล้วจึงศกึ ษารายละเอียดตอ่ ไป
หัวเรื่อง
2.2.1 แนวคิดทฤษฎีโครงสร้างหนา้ ที่
2.2.2 แนวคดิ ทฤษฎคี วามขดั แย้ง
2.2.3 แนวคิดทฤษฎีปฏิสมั พันธ์เชิงสัญลักษณ์
2.2.4 แนวคดิ ทฤษฎกี ารแลกเปลย่ี น
2.2.5 แนวคดิ ทฤษฎีทางมานษุ ยวทิ ยา
2.2.6 การปรบั ใชแ้ นวคดิ ทฤษฎดี ้านสงั คมวทิ ยาและมานษุ ยวิทยาในงานนิเทศศาสตร์
แนวคิด
1. แ นวคิดทฤษฎีโครงสร้างหน้าที่เป็นการศึกษาสังคมโดยพิจารณาส่วนต่างๆ ของสังคม
แต่ละส่วน ท่ีมีลักษณะเป็นระบบซ่ึงมีองค์ประกอบย่อยต่างๆ ที่ต่างก็ท�ำหน้าที่ของตน
เพ่ือให้สังคมดำ� รงอยไู่ ด้อย่างมีเสถยี รภาพ
2. แ นวคดิ ทฤษฎคี วามขดั แยง้ เปน็ การทำ� ความเขา้ ใจพฤตกิ รรมของคนในสงั คมผา่ นความ
ขดั แยง้ ระหว่างกลมุ่ ตา่ งๆ และบุคคลตา่ งๆ เนือ่ งจากความเช่อื ทวี่ ่า สังคมประกอบดว้ ย
ระบบซึ่งต่างก็มีบทบาทหน้าท่ีและกระท�ำตามบทบาทหน้าท่ีของตน แต่ระบบเหล่านั้น
มีความไม่เสมอภาคหรือไม่เท่าเทียมกัน ระบบท่ีเหนือกว่าจะเอารัดเอาเปรียบระบบที่
ดอ้ ยกวา่ จนทำ� ใหเ้ กดิ ความขดั แยง้ ในสงั คมขน้ึ จนนำ� ไปสกู่ ารดน้ิ รนตอ่ สู้ และเปลยี่ นแปลง
ไปส่สู งั คมท่ดี ขี ้ึน
3. แ นวคดิ ทฤษฎปี ฏสิ มั พนั ธเ์ ชงิ สญั ลกั ษณ์ มสี มมตฐิ านทว่ี า่ มนษุ ยส์ รา้ งความสมั พนั ธผ์ า่ น
ระบบสญั ลกั ษณ์ คอื ภาษา สัญลักษณจ์ งึ เป็นสิ่งท่ีมนษุ ย์ใช้ปฏสิ มั พันธ์กันอย่างมคี วาม
หมายกบั ธรรมชาติ ผคู้ น และบรบิ ททางสงั คม ถา้ ไมม่ สี ญั ลกั ษณ์ มนษุ ยจ์ ะมปี ฏสิ มั พนั ธ์
กนั ไมไ่ ดแ้ ละจะไมม่ สี งั คมเกดิ ขน้ึ สญั ลกั ษณจ์ ะมคี วามหมายไดห้ ลายอยา่ งขนึ้ อยกู่ บั ชว่ ง
เวลาและสถานการณ์ การท่ีจะเข้าใจความหมายของสัญลกั ษณ์ไดจ้ งึ จ�ำเปน็ ตอ้ งตคี วาม
ตามบริบท สถานการณ์ ตามบุคลิกภาพของผู้ใช้ รวมทั้งประสบการณ์ความสัมพันธ์
ระหวา่ งผทู้ ่มี ปี ฏิสมั พันธ์