Page 30 - ความรู้ทางสังคมศาสตร์และเทคโนโลยี สำหรับนักนิเทศศาสตร์
P. 30
4-20 ความรู้ทางสงั คมศาสตร์และเทคโนโลยสี �ำ หรับนักนเิ ทศศาสตร์
มีข้อจ�ำกัดในเรื่องสิทธิและเสรีภาพ คือ จะต้องไม่ให้เป็นปฏิปักษ์ต่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ และ
รฐั ธรรมนูญ เปน็ ตน้ ส่วนหนา้ ทีข่ องชนชาวไทยทุกคนตามรฐั ธรรมนูญ มดี งั นี้
(1) บุคคลมีหน้าท่ีรักษาไว้ซ่ึง ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ และการปกครองระบบ
ประชาธิปไตยตามรัฐธรรมนูญน้ี
(2) บคุ คลมีหนา้ ทีท่ ี่จะใช้สทิ ธใิ นการเลอื กตั้งโดยสจุ ริต
(3) บุคคลมีหนา้ ท่ปี อ้ งกนั ประเทศ
(4) บคุ คลมหี นา้ ทีร่ ับราชการทหารตามท่กี ฎหมายบัญญัติ
(5) บคุ คลมีหน้าท่ีเสยี ภาษีอากรตามที่กฎหมายบัญญตั ิ
(6) บุคคลมหี น้าท่ีช่วยเหลือราชการตามทกี่ ฎหมายบัญญัติ
(7) บคุ คลมหี น้าทร่ี ับการศกึ ษาอบรมตามทก่ี ฎหมายบัญญัติ
(8) บคุ คลมหี นา้ ทีพ่ ิทักษแ์ ละป้องกนั ศลิ ปะ และวฒั นธรรมของชาติ
(9) บคุ คลมหี นา้ ทีร่ ักษาทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อมตามที่กฎหมายบญั ญัติ
4.5 การปกครองแบบรฐั สภา รฐั ธรรมนญู กำ� หนดใหม้ กี ารปกครองระบบประชาธปิ ไตยแบบรฐั สภา
คอื ให้มรี ฐั สภาเปน็ หลักในการปกครอง ซ่ึงนอกจากทำ� หน้าทีพ่ ิจารณาบัญญตั กิ ฎหมาย และเป็นตวั แทน
แสดงเจตนารมณแ์ ทนประชาชน แลว้ ยงั เปน็ สถาบนั ทมี่ บี ทบาทในการคดั เลอื กนายกรฐั มนตรี และควบคมุ
การบรหิ ารงานของรัฐบาล
1) องค์ประกอบของรัฐสภา รฐั สภาไทยเคยมีใช้ท้งั ระบบสภาเดียวและระบบ 2 สภา แต่
รัฐธรรมนูญส่วนใหญ่มักใช้ระบบ 2 สภา คือ มีวุฒิสภา และสภาผู้แทนราษฎร โดยมีลักษณะและหน้าท่ี
ดงั ต่อไปน้ี
1.1) วฒุ สิ ภา ประกอบดว้ ยสมาชกิ 2 ประเภท จำ� นวนรวม 150 คน ซง่ึ สมาชกิ วฒุ สิ ภา
มาจากการเลอื กตง้ั ในแตล่ ะจงั หวดั จงั หวดั ละ 1 คน และมาจากการสรรหาเทา่ กบั จำ� นวนรวมขา้ งตน้ หกั ดว้ ย
จำ� นวนสมาชกิ วฒุ สิ ภาทีม่ าจากการเลอื กต้งั ดงั นี้
ประเภทแรก สมาชิกวุฒิสภาที่มาจากการเลือกตั้งในแต่ละจังหวัด จังหวัดละ 1 คน
ฉะนน้ั เมอื่ มีจังหวัด 76 จังหวดั จงึ มสี มาชิกวฒุ ิสภาประเภทน้ี รวมจำ� นวน 76 คน
ประเภทท่ีสอง สมาชกิ วฒุ ิสภาทมี่ าจากการสรรหา จ�ำนวน 74 คน ทงั้ นี้ โดยให้คณะ
กรรมการสรรหาสมาชกิ วฒุ สิ ภา ดำ� เนนิ การสรรหาและคดั เลอื กจาก บญั ชรี ายชอ่ื ทคี่ ณะกรรมการการเลอื ก
ต้ังรวบรวมมาจากการเสนอชือ่ ขององค์กร ในภาควิชาการ ภาครัฐ ภาคเอกชน ภาควชิ าชีพ และภาคอื่น
ที่เป็นประโยชน์ในการปฏิบัติการตามอ�ำนาจหน้าท่ีของวุฒิสภา ซึ่งต้องด�ำเนินการให้แล้วเสร็จภายใน 30
วนั นับแต่วันท่ีได้รบั บญั ชีรายช่ือจากคณะกรรมการการเลือกต้ัง
ทั้งน้ี คณะกรรมการสรรหาสมาชิกวุฒิสภา ประกอบด้วยประธานศาลรัฐธรรมนูญ
ประธานกรรมการการเลือกต้ัง ประธานผตู้ รวจการแผ่นดนิ ประธานกรรมการปอ้ งกนั และปราบปรามการ
ทุจริตแห่งชาติ ประธานกรรมการตรวจเงินแผ่นดิน ผู้พิพากษาในศาลฎีกาซ่ึงด�ำรงต�ำแหน่งไม่ต่�ำกว่า
ผพู้ พิ ากษา ศาลฎกี าท่ีท่ปี ระชมุ ใหญ่ศาลฎกี ามอบหมาย จ�ำนวน 1 คน และตุลาการในศาลปกครองสงู สดุ
ทป่ี ระชุมใหญศ่ าลปกครองสูงสุดมอบหมาย จำ� นวน 1 คน 2 ระบบการเลอื กตัง้ สมาชิกสภาผแู้ ทนราษฎร
