Page 33 - ความรู้ทางสังคมศาสตร์และเทคโนโลยี สำหรับนักนิเทศศาสตร์

ความร้ดู า้ นการเมอื งการปกครอง 4-23
เหน็ ชอบหนงั สอื สญั ญาสนั ตภิ าพสญั ญาสงบศกึ และสญั ญาอน่ื ทม่ี บี ทเปลยี่ นแปลงอาณาเขตไทย พจิ ารณา
ใหค้ วามเหน็ ชอบกรอบการเจรจาในการทำ� หนงั สอื สญั ญากบั นานาประเทศหรอื กบั องคก์ ารระหวา่ งประเทศ
ซ่ึงเสนอและช้ีแจงโดยคณะรัฐมนตรี พิจารณาให้ความเห็นชอบให้พิจารณาร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพ่ิมเติม
หรือร่างพระราชบัญญัติที่รัฐสภายังมิได้ให้ความเห็นชอบต่อไปได้ พิจารณาให้ความเห็นชอบการเสนอ
แตง่ ตั้งผสู้ �ำเร็จราชการแทนพระองคต์ ามทีค่ ณะองคมนตรีเสนอ

2.2) วุฒิสภา ในฐานะ “สภาบน หรือสภาสูง” หรอื “สภาตรวจสอบ” หรอื “สภากลัน่
กรอง” มบี ทบาทอำ� นาจหน้าท่ีหลัก 7 ด้าน ได้แก่

(1) ดา้ นนติ บิ ญั ญตั ิ บทบาทอำ� นาจหนา้ ทด่ี า้ นนติ บิ ญั ญตั ขิ องวฒุ สิ ภามี 6 ประการ
ไดแ้ ก่

(ก) กลน่ั กรองรา่ งกฎหมายทผี่ า่ นความเหน็ ชอบจากสภาผแู้ ทนราษฎรแลว้
(ข) พิจารณาอนมุ ตั ิพระราชกำ� หนด
(ค) การแกไ้ ขเพมิ่ เตมิ รฐั ธรรมนญู
(ง) สมาชกิ วฒุ สิ ภารว่ มกบั สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรจำ� นวนไมน่ อ้ ยกวา่ 1
ใน 10 ของจ�ำนวนสมาชิกท้ังหมดเท่าที่มีอยู่ของทั้งสองสภาเข้าชื่อเสนอร่างพระราชบัญญัติประกอบ
รฐั ธรรมนญู ได้
(จ) กรณีท่ีศาลรัฐธรรมนูญมีค�ำวินิจฉัยว่าร่างพระราชบัญญัติประกอบ
รัฐธรรมนูญมีข้อความขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญมีผลให้ข้อความดังกล่าวเป็นอันตกไปน้ัน ให้ส่งกลับคืน
สภาผแู้ ทนราษฎรและวฒุ สิ ภาเพอื่ พจิ ารณา ตามลำ� ดบั โดยทใี่ หพ้ จิ ารณาแกไ้ ขเพม่ิ เตมิ รา่ งพระราชบญั ญตั ิ
ประกอบรัฐธรรมนูญดังกล่าวเพ่ือมิให้ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ ซ่ึงมติในการแก้ไขเพิ่มเติมให้ใช้คะแนน
เสียงมากกว่าก่งึ หนงึ่ ของจำ� นวนสมาชกิ ทั้งหมดเทา่ ท่ีมอี ย่ขู องแต่ละสภา
(ฉ) กรณที พ่ี ระมหากษตั รยิ ไ์ มท่ รงเหน็ ชอบดว้ ยกบั รา่ งพระราชบญั ญตั แิ ละ
พระราชทานคืนมายงั รัฐสภา หรือเม่ือพน้ 90 วนั แลว้ มิไดพ้ ระราชทานคนื มา ให้รัฐสภาประชมุ ปรกึ ษารา่ ง
พระราชบัญญตั นิ ัน้ ใหม่ หากรัฐสภามมี ตยิ นื ยนั ดว้ ยคะแนนเสยี งไมน่ อ้ ยกวา่ 2 ใน 3 ของจำ� นวนสมาชิก
ท้ังหมดเท่าทีม่ อี ยู่ของท้งั สองสภา ใหน้ ายกรัฐมนตรนี �ำร่างพระราชบัญญตั ินนั้ ข้นึ ทลู เกล้าฯ อกี ครงั้ หนง่ึ
(2) ด้านควบคุมตรวจสอบการบริหารราชการแผ่นดิน การควบคุมตรวจสอบ
การบรหิ ารราชการแผน่ ดนิ เปน็ บทบาทอำ� นาจหนา้ ทห่ี ลกั ของ “รฐั สภา” ตามกลไกการตรวจสอบและถว่ งดลุ
(Check and Balance) ระหวา่ งฝา่ ยนิติบัญญัติและฝ่ายบรหิ ารของระบบรัฐสภา ซง่ึ วุฒสิ ภาเป็นส่วนหนึ่ง
ของรัฐสภา รัฐธรรมนูญได้ก�ำหนดให้มีบทบาทอ�ำนาจหน้าที่ในด้านควบคุมตรวจสอบการบริหารราชการ
แผ่นดินด้วยอย่างไรก็ตาม การควบคุมตรวจสอบการบริหารราชการแผ่นดินของวุฒิสภานั้น มิได้เหมือน
กับสภาผู้แทนราษฎรไปทั้งหมด ดงั น้ี
- การตง้ั กระทูถ้ าม
- การอภปิ รายท่ัวไปในวฒุ สิ ภาโดยไมม่ กี ารลงมติ
- การอภปิ รายทั่วไปในที่ประชุมรว่ มกนั ของรฐั สภาโดยไมม่ ีการลงมติ
- การต้ังคณะกรรมาธกิ าร