Page 37 - ความรู้ทางสังคมศาสตร์และเทคโนโลยี สำหรับนักนิเทศศาสตร์
P. 37
ความรูด้ ้านการเมืองการปกครอง 4-27
ผูไ้ ดร้ บั เสียงสนบั สนนุ สว่ นใหญ่จากสภาผแู้ ทนราษฎร หรอื สภาผแู้ ทนราษฎรเปน็ ผคู้ ัดเลอื กนายกรัฐมนตรี
นั่นเอง และนายกรัฐมนตรีจะเป็นผู้คัดเลือกรัฐมนตรีร่วมคณะซ่ึงการคัดเลือกมักจะต้องค�ำนึงถึงเสียง
สนับสนุนของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเป็นหลัก เพราะรัฐบาลต้องได้รับเสียงข้างมากของสมาชิกสภา-
ผู้แทนราษฎรสนับสนุน การแต่งตั้งนายกรัฐมนตรี ประธานรัฐสภาจะเป็นผู้รับสนองพระบรมราชโองการ
และในการแตง่ ตั้งรฐั มนตรี นายกรัฐมนตรเี ปน็ ผูร้ บั สนองพระบรมราชโองการ
2) อ�ำนาจและหน้าที่ของคณะรัฐมนตรี อำ� นาจและหนา้ ทข่ี องคณะรฐั มนตรี ตามทก่ี ำ� หนด
ไว้ในรัฐธรรมนูญมีหลายประการ ได้แก่ อ�ำนาจในการเสนอร่างพระราชบัญญัติต่อสภา การตราพระราช
กำ� หนด การตราพระราชกฤษฎกี า เปน็ ตน้ นายกรฐั มนตรี และรฐั มนตรไี ดร้ บั การกำ� หนดใหเ้ ปน็ ผรู้ บั สนอง
พระบรมราชโองการเกย่ี วกบั บทกฎหมาย พระราชหตั ถเลขา พระบรมราชโองการใดๆ อนั เกยี่ วกบั ราชการ
แผน่ ดิน นอกจากนใ้ี นฐานะเปน็ รฐั บาล คณะรัฐมนตรีต้องทำ� หน้าทีป่ ระสานงาน ระหว่างกระทรวง ทบวง
กรมตา่ งๆ วางระเบยี บขอ้ บงั คบั ใหก้ ระทรวง ทบวง กรม ถอื ปฏบิ ตั แิ ละพจิ ารณาลงมตเิ รอื่ งตา่ งๆ ทกี่ ระทรวง
ทบวง กรมเสนอมาและยงั มีอ�ำนาจหน้าท่อี กี หลายประการท่กี ำ� หนดไวใ้ นกฎหมายอน่ื ๆ
4.7 ตุลาการ อำ� นาจตลุ าการหรอื อำ� นาจในการตดั สนิ คดใี หเ้ ปน็ ไปตามกฎหมาย อำ� นาจนเี้ ปน็ ของ
ศาลยุตธิ รรมทัง้ หลาย เป็นอ�ำนาจท่สี ำ� คญั ท่ีสดุ อ�ำนาจหนงึ่ เพราะเป็นส่วนหน่งึ ของอำ� นาจอธปิ ไตย ดงั นั้น
ฝ่ายตุลาการจึงต้องมีอิสระในการพิจารณาพิพากษาอรรถคดีให้เป็นไปตามกฎหมาย ส�ำหรับการปกครอง
ไทย หลกั ประกนั สำ� หรบั ตลุ าการทจี่ ะมอี สิ ระในการวนิ จิ ฉยั คดโี ดยปราศจากอทิ ธพิ ลจากฝา่ ยอน่ื ทบี่ บี บงั คบั
เปลย่ี นคำ� พพิ ากษา คอื กำ� หนดใหม้ คี ณะกรรมการตลุ าการ (ก.ต.) ซงึ่ ประกอบดว้ ยบคุ คลในวงการตลุ าการ
ทั้งส้ิน ทั้งจากการเลือกต้ังโดยตุลาการด้วยกัน และโดยต�ำแหน่ง มีประธานศาลฎีกาเป็นประธานคณะ
กรรมการตุลาการโดยตำ� แหนง่
คณะกรรมการตุลาการเป็นองค์กรอิสระในการด�ำเนินการให้ความเห็นชอบเกี่ยวกับการแต่งตั้ง
ยา้ ย ถอดถอนเลอื่ นตำ� แหนง่ และเลอื่ นเงนิ เดอื นผพู้ พิ ากษา หมายความวา่ การใหค้ ณุ ใหโ้ ทษกบั ผพู้ พิ ากษา
นั้นขึ้นอยู่กับคณะกรรมการตุลาการ ฝ่ายบริหารหรือรัฐมนตรีจะด�ำเนินการตามใจชอบไม่ได้ การก�ำหนด
เช่นน้ีท�ำให้ฝ่ายบริหารไม่สามารถใช้อิทธิพลแทรกแซงการตัดสินคดีของผู้พิพากษาได้และท�ำให้อ�ำนาจ
ตลุ าการเปน็ อำ� นาจอสิ ระสามารถทจี่ ะถว่ งดลุ กบั อำ� นาจนติ บิ ญั ญตั แิ ละอำ� นาจบรหิ ารไดต้ ามหลกั การแบง่ แยก
อ�ำนาจอธปิ ไตย
4.8 ตุลาการรัฐธรรมนูญ ความเป็นกฎหมายสูงสุดของรัฐธรรมนูญ ในการปกครองของไทยจะ
เห็นได้จากการจัดต้ังให้มี คณะตุลาการรัฐธรรมนูญ เพ่ือท�ำหน้าที่ตรวจสอบพิจารณาว่า การกระท�ำหรือ
กฎหมายทย่ี กรา่ งขนึ้ นน้ั ขดั หรอื แยง้ ตอ่ รฐั ธรรมนญู หรอื ไม่ ถา้ ขดั หรอื แยง้ กก็ ระทำ� ไมไ่ ดห้ รอื เปน็ โมฆะ เพราะ
รัฐธรรมนูญเป็นบทบัญญัติสูงสุด คณะตุลาการรัฐธรรมนูญตามรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2550 ประกอบด้วย
ประธานรัฐสภาเป็นประธาน ประธานวฒุ สิ ภา ประธานศาลฎกี า อัยการสงู สุด เปน็ กรรมการโดยตำ� แหน่ง
มผี ูท้ รงคณุ วุฒสิ าขานิตศิ าสตร์ หรอื รัฐศาสตร์อีก 6 คน ที่วฒุ สิ ภาและสภาผู้แทนราษฎรแต่งตั้งมาสภาละ
3 คน (ซึง่ จะต้องไม่ไดเ้ ป็นสมาชกิ สภาทงั้ ระดับรัฐและท้องถิ่น ขา้ ราชการประจำ� พนกั งานรัฐวสิ าหกิจ และ
พนักงานท้องถ่ิน) ร่วมเป็นกรรมการด้วย ผู้มีสิทธิร้องขอให้คณะกรรมการตุลาการรัฐธรรมนูญพิจารณา
