Page 34 - ความรู้ทางสังคมศาสตร์และเทคโนโลยี สำหรับนักนิเทศศาสตร์
P. 34
4-24 ความรู้ทางสังคมศาสตร์และเทคโนโลยีส�ำ หรบั นักนเิ ทศศาสตร์
(3) ดา้ นการตรวจสอบความชอบดว้ ยรฐั ธรรมนญู รฐั ธรรมนญู กำ� หนดใหว้ ฒุ สิ ภา
และสมาชกิ วฒุ สิ ภามีบทบาทอำ� นาจหน้าทใ่ี นการตรวจสอบความชอบด้วยรัฐธรรมนูญ ดังตอ่ ไปนี้
(ก) สมาชกิ วฒุ สิ ภารว่ มกบั สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรจำ� นวนไมน่ อ้ ยกวา่ 1
ใน 10 ของจำ� นวนสมาชกิ ทงั้ หมดเทา่ ทม่ี อี ยขู่ องทงั้ สองสภา มสี ทิ ธเิ ขา้ ชอ่ื เสนอเรอื่ งตอ่ ศาลรฐั ธรรมนญู เพอื่
ใหพ้ จิ ารณาวนิ จิ ฉยั กรณีที่เหน็ ว่ารา่ งพระราชบัญญตั มิ ีขอ้ ความขัดหรอื แยง้ ตอ่ รัฐธรรมนูญ หรอื ตราขน้ึ โดย
ไม่ถูกต้องตามรัฐธรรมนูญ ท้ังน้ีก่อนท่ีนายกรัฐมนตรีจะน�ำข้ึนทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายเพื่อพระมหา-
กษัตรยิ ท์ รงลงพระปรมาภิไธย
(ข) สมาชกิ วฒุ สิ ภารว่ มกบั สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรจ�ำนวนไมน่ อ้ ยกวา่ 1
ใน 10 ของจำ� นวนสมาชกิ ทงั้ หมดเทา่ ทมี่ อี ยขู่ องทงั้ สองสภา มสี ทิ ธเิ ขา้ ชอ่ื เสนอเรอ่ื งตอ่ ศาลรฐั ธรรมนญู เพอื่
ให้พิจารณาวินิจฉัยกรณีที่เห็นว่าร่างข้อบังคับการประชุมวุฒิสภา หรือร่างข้อบังคับการประชุมรัฐสภามี
ขอ้ ความขดั หรอื แย้งตอ่ รัฐธรรมนญู หรือตราขนึ้ โดยไมถ่ ูกตอ้ งตามรัฐธรรมนญู ท้ังน้ี ภายหลังจากวฒุ ิสภา
หรือรัฐสภาให้ความเหน็ ชอบแล้ว แต่กอ่ นทีจ่ ะประกาศในราชกิจจานเุ บกษา
(ค) ประธานวุฒิสภามีสิทธิเสนอเรื่องต่อศาลรัฐธรรมนูญให้พิจารณา
วินิจฉัยในกรณีที่เห็นว่าร่างพระราชบัญญัติท่ีเสนอหรือส่งให้พิจารณาน้ัน มีหลักการอย่างเดียวกันหรือ
คล้ายคลงึ กันกบั หลกั การของรา่ งพระราชบัญญตั ิทตี่ ้องยบั ยัง้ ไว้
(ง) สมาชกิ วฒุ สิ ภาจำ� นวนไมน่ อ้ ยกวา่ 1 ใน 10 ของจำ� นวนสมาชกิ ทงั้ หมด
เท่าท่ีมีอยู่ของวุฒิสภา มีสิทธิเข้าช่ือเสนอให้ศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาวินิจฉัยกรณีที่เห็นว่า การพิจารณา
การเสนอ การแปรญตั ติ หรอื การกระทำ� ดว้ ยประการใดๆ ทม่ี ผี ลใหส้ มาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎร สมาชกิ วฒุ สิ ภา
หรือกรรมาธกิ ารมสี ว่ นไม่ว่าโดยทางตรงหรอื ทางออ้ มในการใช้งบประมาณรายจ่าย
(จ) สมาชกิ วฒุ สิ ภาจำ� นวนไมน่ อ้ ยกวา่ 1 ใน 5 ของจำ� นวนสมาชกิ ทงั้ หมด
เท่าที่มีอยู่ของวุฒิสภา มีสิทธิเข้าช่ือเสนอต่อประธานวุฒิสภาเพ่ือให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่าพระราช
กำ� หนดมไิ ดอ้ อกเพอ่ื ประโยชนใ์ นอนั ทจ่ี ะรกั ษาความปลอดภยั ของประเทศ ความปลอดภยั สาธารณะ ความ
มน่ั คงทางเศรษฐกจิ ของประเทศ หรอื ปอ้ งปัดพิบตั สิ าธารณะ หรือเป็นกรณฉี กุ เฉินทีม่ ีความจำ� เปน็ รีบดว่ น
อนั มิอาจจะหลกี เลีย่ งได ้
(ฉ) สมาชกิ วฒุ สิ ภารว่ มกบั สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรจำ� นวนไมน่ อ้ ยกวา่ 1
ใน 10 ของจำ� นวนสมาชกิ ทงั้ หมดเทา่ ทม่ี อี ยขู่ องทง้ั สองสภา มสี ทิ ธเิ ขา้ ชอ่ื เสนอเรอ่ื งตอ่ ศาลรฐั ธรรมนญู เพอื่
ให้พจิ ารณาวินจิ ฉัยกรณีทมี่ ีปญั หาวา่ หนงั สอื สญั ญาใดมบี ทเปล่ียนแปลงอาณาเขตไทย หรือเขตพ้ืนทน่ี อก
อาณาเขตซ่ึงประเทศไทยมีสิทธิอธิปไตยหรือมีเขตอ�ำนาจตามหนังสือสัญญาหรือตามกฎหมายระหว่าง
ประเทศ หรือจะต้องออกพระราชบัญญัติเพ่ือให้การเป็นไปตามหนังสือสัญญาหรือ มีผลผูกพันการลงทุน
หรืองบประมาณของประเทศ
(4) ดา้ นการเลอื กหรอื ใหค้ วามเหน็ ชอบบคุ คลดำ� รงตำ� แหนง่ ในองคก์ รอสิ ระและ
ศาล วุฒิสภามีบทบาทอ�ำนาจหน้าที่ในด้านการเลือกและให้ความเห็นชอบบุคคลด�ำรงต�ำแหน่งในองค์กร
อสิ ระและศาล เชน่ กรรมการตลุ าการศาลยตุ ธิ รรม กรรมการตลุ าการศาลปกครอง อยั การสงู สดุ กรรมการ
