Page 85 - ความรู้ทางสังคมศาสตร์และเทคโนโลยี สำหรับนักนิเทศศาสตร์

ความรู้ด้านการเมอื งการปกครอง 4-75
3. หนว่ ยการปกครองทอ้ งถน่ิ จะตอ้ งมสี ทิ ธติ ามกฎหมายทจี่ ะดำ� เนนิ การปกครองตนเอง สทิ ธติ าม
กฎหมายแบง่ ไดเ้ ปน็ 2 ประเภท คอื ประเภททห่ี นง่ึ หนว่ ยการปกครองทอ้ งถน่ิ มสี ทิ ธทิ จ่ี ะตรากฎหมายหรอื
ระเบียบต่างๆ ขององค์การปกครองส่วนท้องถ่ิน เพื่อประโยชน์ในการบริหารตามหน้าที่และเพ่ือใช้บังคับ
ประชาชนในท้องถิน่ นนั้ ๆ เช่น เทศบญั ญตั ิ ข้อบังคบั สขุ าภิบาล เปน็ ต้น และประเภททส่ี อง สทิ ธิที่เปน็
หลักในการด�ำเนินการบริหารส่วนท้องถิ่น คือ อ�ำนาจในการก�ำหนดงบประมาณเพ่ือบริหารกิจการตาม
อ�ำนาจหน้าทขี่ องหนว่ ยการปกครองทอ้ งถนิ่ น้นั ๆ
4. มอี งคก์ รทจี่ ำ� เปน็ ในการบรหิ ารและการปกครองตนเอง องคก์ รทจ่ี ำ� เปน็ ของทอ้ งถน่ิ จดั แบง่ เปน็
สองฝ่าย คอื องค์การฝ่ายบริหารและองค์การฝ่ายนติ ิบัญญัติ เชน่ การปกครองท้องถิ่นแบบเทศบาลจะมี
คณะเทศมนตรีเป็นฝ่ายบริหาร และสภาเทศบาลเป็นฝ่ายนติ ิบัญญตั ิ หรอื ในแบบมหานคร คอื กรงุ เทพ-
มหานครจะมีผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครเป็นฝ่ายบริหาร สภากรุงเทพมหานครจะเป็นฝ่ายนิติบัญญัติ
เป็นตน้
5. ประชาชนในท้องถิ่นมีส่วนร่วมในการปกครองท้องถ่ิน จากแนวคิดท่ีว่าประชาชนในท้องถ่ิน
เท่านั้นที่จะรู้ปัญหาและวิธีแก้ไขของตนเองอย่างแท้จริง หน่วยการปกครองท้องถ่ินจึงจ�ำเป็นต้องมีคนใน
ท้องถิ่นมาบริหารงานเพื่อให้สมเจตนารมณ์และความต้องการของชุมชนและอยู่ภายใต้การควบคุมของ
ประชาชนในท้องถิ่น นอกจากน้ันยังเป็นการฝึกให้ประชาชนในท้องถิ่นเข้าใจในระบบและกลไกของ
ประชาธปิ ไตยอย่างแท้จรงิ อีกดว้ ย

2. ความส�ำคัญของการเมืองการปกครองท้องถ่ิน

การปกครองส่วนท้องถิ่นเพ่ือสนับสนุนวัตถุประสงค์ทางการปกครองของรัฐบาลในอันที่จะรักษา
ความมั่นคงและความผาสุขของประชาชน ยึดหลักการกระจายอ�ำนาจปกครอง และเพ่ือให้สอดคล้องกับ
หลกั การประชาธปิ ไตย โดยประชาชนมสี ว่ นรว่ มในการปกครองตนเอง ความสำ� คญั ของการปกครองทอ้ งถนิ่
สามารถสรุปได้ดังนี้

1) การปกครองทอ้ งถิ่น คือ รากฐานของการปกครองระบอบประชาธปิ ไตย เพราะการปกครอง
ทอ้ งถน่ิ จะเปน็ สถาบนั ฝกึ สอนการเมอื งการปกครองใหแ้ กป่ ระชาชน ใหป้ ระชาชนรสู้ กึ วา่ ตนมคี วามเกยี่ วพนั
มสี ่วนไดส้ ่วนเสยี ในการปกครอง การบรหิ ารท้องถน่ิ เกดิ ความรบั ผดิ ชอบ และหวงแหนประโยชนอ์ นั พึงมี
ตอ่ ท้องถน่ิ ท่ตี นอยอู่ าศยั อันจะนำ� มาซึ่งความศรทั ธาเลอื่ มใสในระบอบการปกครองประชาธปิ ไตยในทสี่ ดุ

2) การปกครองทอ้ งถิน่ ทำ� ใหป้ ระชาชนรู้จักการปกครองตนเอง (self government) หวั ใจของ
การปกครองระบอบประชาธปิ ไตย ประการหนงึ่ กค็ อื การปกครองตนเองไมใ่ ชเ่ ปน็ การปกครองอนั เกดิ จาก
คำ� สงั่ เบอ้ื งบน แตเ่ ปน็ การทปี่ ระชาชนมสี ว่ นรว่ มในการปกครอง ซง่ึ ผบู้ รหิ ารทอ้ งถน่ิ นอกจากจะไดร้ บั เลอื กตง้ั
มาเพ่ือรับผิดชอบบริหารท้องถ่ินโดยอาศัยความร่วมมือร่วมใจจากประชาชนแล้ว ผู้บริหารท้องถ่ินจะต้อง
ฟงั เสยี งประชาชนดว้ ยวถิ ที างประชาธปิ ไตย เชน่ การออกเสยี งประชามตหิ รอื ใหป้ ระชาชนมอี ำ� นาจถอดถอน
ซง่ึ จะทำ� ใหป้ ระชาชนเกดิ ความสำ� นกึ ในความสำ� คญั ของตนเองตอ่ ทอ้ งถนิ่ และมสี ว่ นรบั รถู้ งึ ปญั หาและแกไ้ ข
ปัญหาทอ้ งถ่นิ ของตน