Page 29 - ปัญหาการพัฒนาชนบทไทย
P. 29
สภาพแวดล้อมทางเศรษฐกิจกับการพัฒนาชนบทไทย 6-19
ตอนที่ 6.2
สภาพแวดลอ้ มทางเศรษฐกจิ ท่ีส่งผลต่อการพฒั นาชนบทไทย
โปรดอ่านหัวเรื่อง แนวคิด และวัตถุประสงค์ประจำ�ตอนที่ 6.2 แล้วจึงศึกษารายละเอียดต่อไป
หัวเรื่อง
6.2.1 สภาพแวดล้อมทางเศรษฐกิจในระดับโลกและภูมิภาคที่ส่งผลต่อการพัฒนาชนบทไทย
6.2.2 สภาพแวดล้อมทางเศรษฐกิจในระดับประเทศ
6.2.3 สภาพแวดล้อมทางเศรษฐกิจในระดับท้องถิ่น
แนวคิด
1. สภาพแวดล้อมทางเศรษฐกิจระดับโลกและระดับภูมิภาคส่งผลต่อการพัฒนาชนบทไทย โดย
เฉพาะความผันผวนของเศรษฐกิจระหว่างประเทศ ทำ�ให้ราคาพืชผลทางการเกษตรผันผวนตามไป
ด้วย อีกทั้งการเปลี่ยนแปลงของราคานํ้ามันโลก ทำ�ให้ต้นทุนการผลิตในภาคการเกษตรขึ้นลงตาม
รวมทั้งกระทบต่อค่าครองชีพของคนชนบทไม่แตกต่างไปจากคนเมือง นอกจากนั้น การขยายตัว
ของระบบทุนนิยมและบริโภคนิยมภายใต้โลกาภิวัตน์และบูรพาภิวัตน์ก็สร้างผลกระทบหลาย
ประการต่อภาคชนบท โดยมีบรรษัทข้ามชาติแสดงบทบาทสำ�คัญในการนำ�เข้าสารเคมี วิทยาการ
เทคโนโลยี สินค้าทันสมัยที่สร้างวิถีการผลิตที่มุ่งให้ผลิตผลสูงสุด ตอบสนองรสนิยมสมัยใหม่
และกระตุ้นการบริโภค ในขณะที่ การค้าเสรีและการสร้างความร่วมมือระหว่างประเทศโดยเฉพาะ
ในระดับภูมิภาคก็สร้างทั้งโอกาสและภัยคุกคาม
2. ก ารที่ประเทศใช้ระบบเศรษฐกิจแบบเสรีนิยมที่ส่งเสริมการค้า การลงทุน และการเกษตรในฐานะ
เป็นวัตถุดิบของภาคอุตสาหกรรมและสินค้าที่มุ่งผลิตเพื่อการส่งออกส่งผลกระทบต่อการพัฒนา
ชนบท โดยเฉพาะการทำ�ให้มูลค่าผลผลิตทางการเกษตรในชนบทตํ่ากว่ามูลค่าสินค้าอื่น ๆ ที่อยู่
นอกภาคการเกษตร จนกระทบต่อช่องว่างรายได้ระหว่างคนชนบทที่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม
กับผู้ประกอบอาชีพอื่นซึ่งส่วนใหญ่อยู่ในเมือง ทั้งนี้ การขับเคลื่อนการพัฒนาประเทศผ่านแผน
พัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ได้สร้างการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางเศรษฐกิจ โดยภาค
อุตสาหกรรมและภาคบริการมีบทบาทแทนที่ภาคเกษตร ในขณะเดียวกัน ระบบเศรษฐกิจแบบ
เสรีนิยมยังนำ�ไปสู่การเติบโตของธุรกิจการเกษตร รวมถึง อุตสาหกรรมแปรรูปผลผลิตทางการ
เกษตร ซึ่งมีการผูกขาดโดยบรรษัทอาหารขนาดใหญ่ในประเทศไม่กี่แห่ง โดยการผูกขาดดังกล่าว
ทำ�ให้เกษตรกรถูกควบคุมและเอารัดเอาเปรียบทั้งในด้านปัจจัยการผลิตและตลาดผลผลิตโดย
บรรษัทเหล่านั้น
