Page 34 - การวิจัยทางนิเทศศาสตร์
P. 34
12-24 การว ิจัยท างน ิเทศศาสตร์
ลักษณะของป ญั หาการว จิ ัยป ระเมินผ ล
ลักษณะข องป ัญหาการวิจัยประเมินผ ลแผนงานทางนิเทศศาสตร์ แบ่งได้ห ลายล ักษณะ แต่ในที่นี้จะกำ�หนด
ปัญหาใน 2 ลักษณะ ได้แก่ ลักษณะแ รกคือ ปัญหาการป ระเมินเชิงพ รรณนา เป็นการพ รรณนาร ายล ะเอียดข องผ ลการ
ดำ�เนินง านตามแ ผนง านท างนิเทศศาสตร์ว่า การด ำ�เนินง านตามแ ผนน ั้นได้บรรลุว ัตถุประสงค์ห รือไม่อย่างไร มีปัญหา
อปุ สรรคในก ระบวนการด ำ�เนินง านต ามแ ผนฯ อย่างไรบ า้ ง ลกั ษณะท ี่ 2 คอื ปญั หาก ารป ระเมนิ เชงิ อ ธบิ าย เป็นการศ กึ ษา
ว่า เพราะเหตุใด ผลลัพธ์จ ากการดำ�เนินง านตามแผนงานทางน ิเทศศาสตร์จ ึงปรากฏเช่นน ั้น มีปัจจัยใดเกี่ยวข้องบ้าง
ปัญหาการวิจัยประเมินผลที่ดี จะนำ�ไปสู่การตั้งวัตถุประสงค์ และการตอบคำ�ถามที่ผู้วิจัยต้องการได้อย่าง
ถูกต ้องเที่ยงตรง และน่าเชื่อถ ือ
การกำ�หนดว ตั ถุประสงคก์ ารว จิ ัยประเมินผล
วัตถุประสงค์ของการวิจัยประเมินผลกับวัตถุประสงค์ของแผนงานทางนิเทศศาสตร์ มีความแตกต่างกันทั้ง
ในด ้านภ าษาท ี่ใช้ เป้าห มายและผ ลลัพธ์ที่ต ้องการ
วัตถุประสงค์ของแผนงานทางนิเทศศาสตร์ เป็นข้อความที่บ่งบอกว่าแผนนั้นต้องการบรรลุผลอะไรบ้าง
วัตถุประสงค์ของแผนต้องมีลักษณะเชิงปฏิบัติการชัดเจน วัดได้และประเมินได้ หากวัตถุประสงค์ของแผนงานทาง
นิเทศศาสตร์ไม่ชัด จำ�เป็นต้องปรับให้เป็นวัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรมที่สามารถสังเกตและวัดได้ก่อนที่จะกำ�หนด
วัตถุประสงค์ก ารวิจัยประเมินผ ล
ตวั อย่าง วตั ถปุ ระสงค์ของการวิจัย
ลกั ษณะข องว ัตถปุ ระสงคก์ ารวจิ ัยป ระเมนิ ผ ล
วัตถุประสงค์ของการวิจัยประเมินผลแผนงานทางนิเทศศาสตร์มีลักษณะเป็นวัตถุประสงค์การวิจัย เป็น
ข้อความท ี่ร ะบุว ่า “จะป ระเมินอ ะไร” หรือ “ต้องการป ระเมินอ ะไร” เช่น ตรวจส อบว ่าผ ลลัพธ์ท ี่โครงการน ั้นค าดห วังได้
เกิดขึ้นตามที่คาดหวังหรือไม่ ในก ารก ำ�หนดวัตถุประสงค์ของก ารวิจัยประเมินผ ลจะต ้องก ำ�หนดอ ย่างกระชับ ชัดเจน
ตรวจสอบได้ วัดได้ โดยทั่วไปวัตถุประสงค์ของการวิจัยประเมินผลมักจะขึ้นต้นด้วยคำ�ว่า “เพื่อประเมิน...” “เพื่อ
ศึกษา...” เช่น เพื่อศึกษาภาพลักษณ์.... เพื่อป ระเมินพ ฤติกรรมการซื้อส ินค้า...
ที่มาของวัตถุประสงค์ อาจกำ�หนดโดยผู้รับผิดชอบแผนงานทางนิเทศศาสตร์หรือผู้ที่ใช้ผลประเมินร่วมกับ
ผู้ท ำ�การป ระเมิน เพื่อปรับวัตถุประสงค์แ ละสร้างค วามเข้าใจร่วมกัน ก่อนด ำ�เนินการว ิจัยประเมินผ ล