Page 38 - การวิจัยทางนิเทศศาสตร์
P. 38
12-28 การวิจัยท างน ิเทศศาสตร์
รูปแ บบข องค �ำ ถาม ที่น ิยมใช้กันท ั่วไปมี 2 รูปแ บบคือ
แบบป ลายปดิ (closed form) คำ�ถามร ูปแ บบน ี้มีล ักษณะเหมือนข้อสอบแบบเลือกต อบซึ่งจะม ีข ้อความท ี่เป็น
คำ�ถาม และมีคำ�ตอบท ี่กำ�หนดไว้ให้เลือกตอบข้อใดข้อหนึ่งหรือหลายข้อตามความเป็นจ ริง หรือเป็นแบบม าตราส่วน
ประเมินค ่า หรือเป็นการเติมต ัวเลขห รือข ้อความนั้น ๆ ลงในช ่องว ่างที่ก ำ�หนดไว้
แบบป ลายเปิด (opened form) เป็นค ำ�ถามท ี่ไม่ได้ก ำ�หนดค ำ�ตอบไว้แ น่นอน แต่เปิดโอกาสให้ผ ู้ต อบตอบได้
อย่างอ ิสระด ้วยค ำ�พูดข องตนเอง
แบบสอบถามส่วนใหญ่จะป ระกอบด้วยค ำ�ถามท ั้งป ลายปิดแ ละป ลายเปิด ทั้งนี้ขึ้นอ ยู่ก ับล ักษณะข องข้อมูลท ี่
จะท ำ�การว ัดแ ละระดับการวัดข องตัวแปรนั้น ๆ
นอกจากแบบสอบถามทั้ง 2 รูปแบบน ี้แ ล้ว ยังมีแบบสอบถามอีกร ูปแ บบห นึ่ง คือ แบบสอบถามแบบร ูปภาพ
(Pictorial form) เป็นแ บบท ี่ใช้ร ูปภาพแ ทนภาษา มีลักษณะค ล้ายแ บบสอบถามป ลายปิด แบบสอบถามรูปภาพค วาม
สำ�คัญอยู่ที่ต ้องสร้างภาพให้ชัดเจนเป็นที่เข้าใจตรงกัน อาจเป็นภาพวาดหรือภาพถ่ายก็ได้ เหมาะสำ�หรับผู้ต อบที่เป็น
เด็กหรือผู้ที่มีค วามร ู้ท างภาษาเขียนน้อย
โดยท ั่วไปโครงสร้างข องแ บบสอบถาม จะป ระกอบด้วย 3 ส่วนห ลักคือ
ส่วนแรก เป็นส่วนของคำ�ชี้แจงเกี่ยวกับวัตถุประสงค์ของการรวบรวมข้อมูล การนำ�ข้อมูลไปใช้ในการวิจัย
รวมท ั้งค ำ�อธิบายว ิธีก ารตอบแบบสอบถาม ระยะเวลาและวิธีการส่งแบบสอบถามก ลับ
ส่วนที่ส อง เป็นส่วนท ี่เกี่ยวข้องก ับข้อมูลส่วนต ัวข องผู้ตอบแ บบสอบถาม ซึ่งโดยหลักก ารแล้วจ ะถามเฉพาะ
ข้อมูลที่จำ�เป็นจะนำ�มาใช้ประโยชน์ในการตอบคำ�ถามในการวิจัย หรือใช้อธิบาย อภิปรายผลการวิจัยเท่านั้น โดย
ข้อมูลตัวแปรที่วัดในระดับนามบ ัญญัติหรืออ ันดับมักใช้คำ�ถามแบบป ลายปิด ทั้งนี้จำ�นวนคำ�ตอบท ี่ให้เลือก และก าร
จัดกลุ่มจัดชั้นของคำ�ตอบในการวิจัยแต่ละเรื่องอาจแตกต่างกันขึ้นอยู่กับข้อมูลที่ต้องการเพื่อการตอบวัตถุประสงค์
ของก ารวิจัยเป็นหลัก สำ�หรับตัวแปรที่สามารถวัดในร ะดับช่วงได้ เช่น อายุ รายได้ ควรใช้ว ิธีก ารให้ผ ู้ตอบเติมตัวเลข
ลงในช ่องว่างต ามค วามเป็นจ ริง
ส่วนที่สาม เป็นส่วนที่สำ�คัญที่สุดเพราะเป็นส่วนของการรวบรวมข้อมูลตามตัวแปรหลักที่ต้องการศึกษา
รูปแบบค ำ�ถามอ าจเป็นได้ทั้งปลายปิด ปลายเปิด หรือมาตราส่วนประเมินค่า ส่วนท ี่ส ามน ี้อ าจแบ่งเป็นห มวด ๆ ได้ เช่น
หมวดของคำ�ถาม พฤติกรรมก ารเปิดร ับส ื่อ ความรู้ การรับรู้ ทัศนคติ พฤติกรรม เป็นต้น และในแ ต่ละหมวดอ าจจ ะ
แบ่งเป็นส ่วนย่อย ๆ ตามโครงสร้างของหมวดน ั้น ๆ ได้
ขอ้ ดีและขอ้ จ�ำ กัดข องแ บบสอบถาม
ขอ้ ดี
1. ประหยัดเวลา แรงงาน และส ามารถรวบรวมข ้อมูลได้จำ�นวนมาก
2. ผู้ต อบม ีโอกาสห าเวลาตอบด้วยต นเองในเวลาท ี่สะดวก และม ีอิสระในก ารตอบ
3. ได้ข้อมูลที่ม ีล ักษณะเดียวกัน สะดวกในการวิเคราะห์
ขอ้ จ�ำ กัด
1. การใช้แบบสอบถามทำ�ให้ขาดการติดต่อระหว่างผู้วิจัยกับผู้ให้ข้อมูล ถ้าคำ�ถามไม่กระจ่าง ผู้ตอบก็ไม่มี
โอกาสซักถ าม อาจทำ�ให้ผลการตอบค ลาดเคลื่อน
2. การข าดก ารต ิดต่อข องผ ู้ว ิจัยก ับก ลุ่มต ัวอย่างท ำ�ให้ไม่เกิดแ รงจ ูงใจในก ารต อบข องผ ู้ต อบได้ และย ังม ีผ ล
ถึงก ารไม่ส ่งคืน
