Page 31 - การวิจัยทางนิเทศศาสตร์
P. 31
การกำ�หนดตัวแปรและการวัด 3-21
เรื่องท ่ี 3.2.2
มาตรว ัดตัวแปร
ในก ระบวนการว ิจัยน ั้น การว ัดในสิ่งท ี่ผ ู้ว ิจัยต้องการศ ึกษา ที่เรียกว ่า ตัวแปร เป็นเรื่องส ำ�คัญยิ่ง ในการว ัด
ตัวแปรนั้น สิ่งสำ�คัญที่ต้องเรียนรู้เป็นพื้นฐานคือ มาตรวัดตัวแปร เพื่อให้การวัดมีความแม่นยำ� สามารถค้นหาสิ่งที่
ศึกษาได้อ ย่างถูกต้อง แม่นยำ� ตามคุณลักษณะของตัวแปรที่ศ ึกษา
มาตรว ัด หรือระดับการว ัด หมายถ ึง ความสัมพันธ์ระหว่างค่า (value) ที่ถ ูกก ำ�หนดเป็นล ักษณะ (attributes)
ของต ัวแปร
แนวคิดข องมาตรวัดห รือร ะดับการว ัด คือ
1. ระดับก ารวัดม ี 4 ระดับ ได้แก่ นามบัญญัติ (Nominal) เรียงลำ�ดับ (Ordinal) อันตรภาค (Interval) และ
อัตราส่วน (Ratio) เรียงต ามร ะดับก ารวัดท ี่ตํ่าก ว่าไปยังร ะดับก ารวัดที่สูงกว่า
2. การวัดในระดับท ี่สูงก ว่าจะวัดได้แม่นยำ�กว่าการว ัดในระดับที่ตํ่าก ว่า
3. การว ัดในร ะดับสูงกว่าจ ะม ีคุณสมบัติของก ารวัดในระดับที่ตํ่าก ว่าด ้วย
การน ิยามต ัวแปร ทั้งเชิงท ฤษฎีแ ละร ะดับป ฏิบัติก าร ควรน ิยามม าตรว ัดห รือร ะดับก ารว ัดด ้วย เพราะม ีผ ลต ่อ
การวิเคราะห์ข้อมูลในภ ายห ลัง
ระดับการวัดส่งผ ลต ่อการใช้สถิติในก ารว ิเคราะห์ข้อมูล
การใชส้ ถิติข ั้นส ูงต ้องใชก้ ารว ัดในร ะดับอ ันตรภาคข ึ้นไป ผูว้ ิจัยจ ึงม ักส ร้างม าตรว ัดในร ะดับน ี้ และใชม้ าตรว ัด
ที่ตํ่ากว่า เช่น มาตรว ัดแ บบนามบ ัญญัติ และม าตรว ัดแ บบเรียงลำ�ดับ เท่าท ี่จ ำ�เป็น7
เมื่อก ำ�หนดต ัวแปรแ ล้ว ผูว้ ิจัยต ้องก ำ�หนดการว ัดต ัวแปรต ามป ระเภทข องต ัวแปรน ั้น ๆ การส ร้างม าตรว ัดห รือ
เครื่องมือวัดต้องมีค วามตรงและค วามเที่ยง ตัวแปรแต่ละป ระเภทใช้มาตรวัดหรือระดับการว ัดต ่างกัน
ตวั อย่างก ารก �ำ หนดค่าข องตัวแปร เช่น
ถ้าต ัวแปรท ี่ศ ึกษา คือ การเปิดร ับสื่อ ลักษณะของตัวแปรคือ สื่อบ ุคคล สื่อท ้องถ ิ่น และส ื่อมวลชน ถ้าก ำ�หนด
ค่าล ักษณะข องสื่อ เป็น 1, 2 และ 3 ตามลำ�ดับ แสดงว่าต ัวแปรการเปิดรับสื่อประกอบด ้วย 3 ลักษณะ
การก �ำ หนดค า่ ตวั เลข (value) เพือ่ ใหส้ ามารถว เิ คราะหไ์ ด้ ความส มั พนั ธร์ ะหวา่ งค า่ ท ัง้ ส ามเรยี กว า่ มาตรว ดั ห รอื
ระดับการว ัด ตัวเลขท ั้งสามเพียงแยกการเปิดรับส ื่อแต่ละประเภทออกจ ากกัน เพื่อให้การเรียกลักษณะ (attributes)
แต่ละอย่างง่ายขึ้น ระดับก ารวัดแ บบน ี้เรียกว่า นามบัญญัติ (Nominal)
มาตรว ัดต ัวแปรแบ่งได้เป็น 4 ระดับ ได้แก่ แบบนามบัญญัติ (Nominal scale) แบบเรียงลำ�ดับ (Ordinal
scale) แบบอ ันตรภาค (Interval scale) และแ บบอ ัตราส่วน (Ratio scale) แต่ละร ะดับม ีค วามล ะเอียดอ ่อนในก ารว ัด
ตามล ำ�ดับจากน้อยไปม าก