Page 24 - ประสบการณ์วิชาชีพภาษาอังกฤษ
P. 24
15-12 ประสบการณ์วิชาชีพภาษาอังกฤษ
4. คำ�สอนทางพระพุทธศาสนาเรื่องกรรม ทำ�ให้คนไทยเต็มใจที่จะอดทนต่อความยากลำ�บากต่างๆ เช่น
ความยากจน ความเจ็บป่วยและเคราะห์กรรมต่างๆ เมื่อหมดหนทางแก้ไขก็คือเสียว่าเป็นกรรมของตน เมื่อ
สิ้นก รรมแล้วก ็จะบรรลุถึงภาวะท ี่ดีเอง
5. คำ�สอนทางพระพุทธศาสนาที่ยํ้าเรื่องความไม่เที่ยงแท้ถาวรของสิ่งทั้งปวงทำ�ให้ชาวพุทธไทยไม่ค่อย
จริงจังกับชีวิตเกินไป ยินดีให้อ ภัยแก่ผู้ผ ิดพลาด ลืมอ ดีตได้ง่าย ๆ หาความส ุขสำ�ราญเฉพาะห น้ายิ้มร ่าเริงเสมอ
นอกจากหลักคำ�สอน 5 ประการที่ยกมาพอเป็นตัวอย่างนี้อาจจะมีคำ�สอนอื่นๆ อีกที่มีอิทธิพลต่อชีวิต
คนไทย แต่เนื่องจากอิทธิพลของศาสนาต่อคนในสังคมเป็นเรื่องลึกซึ้งยากที่จะสังเกตตรวจสอบหรือวัดวาดูได้
อย่างแน่นอน ส่วนห ลักคำ�สอน 5 ประการที่ยกมาพ ูดนี้ พอจ ะส ังเกตด ูได้
มีนักเศรษฐกิจบางคนกล่าวว่า คำ�สอนทางพระพุทธศาสนาเรื่องสันโดษถือความพอใจในสิ่งที่ตนมีอยู่
ทำ�ให้คนไทยขาดความกระตือรือร้นและเกียจคร้านอันเป็นผลให้ประเทศไทยไม่เจริญทางเศรษฐกิจ โดยส่วนตัว
แล้วข้าพเจ้าอยากจะกล่าวว่าเป็นข้อกล่าวหามากกว่าที่จะเป็นความจริง ในฐานะที่เคยบวชมาเป็นเวลา 18 ปี เคย
เทศน์สอนคนทุกระดับทุกภาคของประเทศมาเป็นร้อยๆ กัณฑ์ และเคยฟังเทศน์มาเป็นร้อยๆ กัณฑ์ ข้าพเจ้า
ไม่เคยเทศน์และไม่เคยได้ยินพระองค์อื่นเทศน์ให้ประชาชนทั่วไปประพฤติธรรมข้อสันโดษธรรม ข้อสันโดษมักจะ
นำ�มาเทศน์เป็นเครื่องเตือนคนบางพวกบางคนมากกว่าจะให้คนทั่วไปปฏิบัติ เช่น เตือนคนที่กำ�ลังจะทำ�หรือทำ�
ความชั่วแล้วเพราะความโลภ หรือเทศน์สอนคนแก่ๆ ที่มาฟังเทศน์รักษาอุโบสถที่วัดเพื่อหาความสุขสงบใจแต่
ยังโลภมากในทรัพย์ เป็นต้น การเทศน์ของพระนั้น ไม่ใช่นึกข้อธรรมะข้อไหนขึ้นมาได้ก็เทศน์ไป แต่ต้องเลือก
ข้อธรรมะให้เหมาะสมกับคนฟัง เหมาะกับงาน เหมาะกับกาล เหมาะกับสถานที่อย่างระมัดระวังโอกาสที่จะเทศน์
เรื่องสันโดษมีน้อยมาก ฉะนั้นข้าพเจ้าจึงไม่เชื่อว่า ธรรมะข้อนี้จะมีอิทธิพลเหนือประชาชนชาวไทยอย่างมากมายเช่น
นั้น ถ้าเราไปถามดูชาวบ้านไทยทั่วๆ ไป เราจะพบว่าคนที่เคยได้ยินคำ�ว่าสันโดษและเข้าใจความหมายอย่างแท้จริง
นั้นมีน้อย
ตรงกันข ้าม หลักธรรมะประเภทป ระโยชน์ป ัจจุบัน 4 อย่าง หรืออ ิทธิบ าท 4 ที่ส่งเสริมความข ยันขันแ ข็งเป็น
ข้อธรรมะที่ข้าพเจ้าเองและพระสงฆ์อื่นๆ ชอบนำ�มาเทศน์มากที่สุด เพราะเหมาะกับบุคคล เหมาะกับกาลกับสถานที่
ทุกโอกาส ธรรมเหล่านี้น่าจะมีอิทธิพลเหนือประชาชนมากกว่าความสันโดษ และตามความเป็นจริงแล้วไม่มีที่ใดเลย
ในพระไตรปิฎกที่พระพุทธเจ้าสอนให้ค นเกียจคร้าน ไม่มีที่ใดเลยที่พ ระพุทธเจ้าทรงตำ�หนิค วามมั่งคั่งหรือคนท ี่มั่งคั่ง
ด้วยวัตถุทรัพย์ ศาสนาอื่นบางศาสนาเสียอีกที่ประณามคนรวย เมื่อพระพุทธศาสนาและพระสงฆ์สอนให้คนขยัน
แต่คนย ังไม่ข ยันก ็แสดงว่าต ้องม ีต ัวประกอบอย่างอื่นที่ช่วยเสริมสร้างน ิสัยอ ันนี้ให้ค นไทย ตัวประกอบนั้นอาจจะเป็น
ดินฟ้าอ ากาศ ภูมิศาสตร์ ประวัติศาสตร์ หรือล ักษณะทางว ัฒนธรรมบ างอย่างก ็ได้ ซึ่งข ้าพเจ้าเองก็ไม่ทราบ...”
โดยสรุปแล้วเราจะเห็นได้ว่าบางทีบางท่านอาจจะพิจารณาพระธรรมคำ�สั่งสอนขององค์พระศาสดาผิดพลาด
หากไม่พยายามศึกษาเข้าใจโดยถ่องแท้แล้ว ในการพิจารณาแก้ไขปัญหาของสังคมในการพัฒนาชนบทไทย เรา
อาจจะไปแก้โดยไม่ถูกจุดหรือไม่ตรงเป้าก็ได้ จึงนับว่าผู้อภิปรายหัวข้อข้างต้นได้ให้ความกระจ่างของอิทธิพลของ
ศาสนากับสังคมในชนบทไทยได้อย่างชัดเจนและแจ่มแจ้ง และมีคุณค่ายิ่งสำ�หรับนักศึกษาในด้านการพัฒนาชนบท
ไทยเป็นอย่างมาก