Page 22 - ประสบการณ์วิชาชีพภาษาอังกฤษ
P. 22
15-10 ประสบการณ์วิชาชีพภาษาอังกฤษ
4. สังคมช นบทไทยมีอีกล ักษณะ ที่แ สดงให้เห็นถึงอิทธิพลข องการต ัดสินปัญหา (decision making) มัก
จะเคารพและคล้อยตามผู้มีวัยวุฒิสูงถือว่าเป็นผู้มีประสบการณ์มากในชีวิต เป็นแบบเคารพผู้มีอาวุโส (seniority)
และบางครั้งการตัดสินใจดำ�เนินการอย่างใดอย่างหนึ่ง ก็ไปขึ้นกับญาติผู้ใหญ่หรือเคารพในความเห็นของผู้สืบสกุล
เดียวกัน
5. ความเชื่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ และภูติผีปีศาจก็เป็นลักษณะของสังคมชนบท (animism and superstition)
จะพบว่าความเชื่อเรื่องอำ�นาจศักดิ์สิทธิ์นั้นมีจริงในโลกนี้ การเข้าทรง บนบานต่อเจ้าที่เจ้าทาง และการใบ้หวย แม้
กระทั่งการวิงวอนเพื่อให้ได้มาซึ่งวัตถุก็ยังมีปรากฏ ความเชื่อนี้ถูกนำ�มาใช้ทั้ง psychological and material
satisfactions อย่างเช่นในท้องที่บางแห่งในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ปีใดเกิดฝนแล้งชาวบ้านจะนิยมทำ�พิธี
“แ ห่น างแมว” เพื่อข อฝ น เป็นต้น
เมื่อพิจารณาถึงความสัมพันธ์ระหว่างอิทธิพลของสังคมชนบทไทยกับปัญหาการเร่งอัตราการพัฒนา สิ่งที่
เราไม่อาจจะมองข้ามได้ก็คือปัจจัยในการกำ�หนดคุณภาพของคนที่เกี่ยวกับความคิดริเริ่ม ความจริงจัง ความรู้จัก
รับผิดชอบและอุปนิสัย และทัศนคติที่ได้รับเป็นมรดกสะสมตลอดเวลามาของชีวิต นั่นคือ “ครอบครัว” ซึ่งมี
อิทธิพลอย่างมากในการที่จะสร้างคุณภาพของคนที่เราต้องการในยุคพัฒนา นักสังคมวิทยาผู้หนึ่งได้ให้ทัศนะใน
เรื่องนี้ไว้ว่า “ความเชื่อและวิธีการต่างๆ ที่ใช้ในการอบรมเลี้ยงดูเด็ก” มีความสำ�คัญมากในการสร้างบุคคลที่จะ
เติบโตเป็นกำ�ลังสำ�คัญของสังคม ความแตกต่างในระดับการพัฒนาและระบบการปกครองของประเทศเราอาจจะ
สืบไปได้ ถึงความแตกต่างในวิธีการอบรมเลี้ยงดูเด็กที่ใช้แพร่หลายในสังคมนั้น บางสังคมเด็กที่เติบโตขึ้นมาจะ
มีบุคลิกภาพเป็นนักประชาธิปไตย มีระเบียบวินัย และความจูงใจที่จะสัมฤทธิผลในการทำ�งานสูง แต่บางสังคม
จะมีปัญหาที่เกิดจากมีผู้นิยมใช้อำ�นาจหรือนักเผด็จการมาก หรือมีคนที่ขาดความรับผิดชอบ ขาดระเบียบวินัย
มาก การแก้ปัญหาสังคมท ี่เนื่องม าจ ากก ารพ ัฒนาป ระเทศอยู่ในร ะดับตํ่า หรือระบบก ารปกครองของป ระเทศ ไม่เป็น
ประชาธิปไตย จะทำ�ได้ผลแท้จริงจะต้องมีการเปลี่ยนแปลงลักษณะนิสัยบางอย่างของคนในชาติรวมทั้งการสร้าง
คุณธรรมใหม่ๆ ที่จำ�เป็นพร้อมกันไปด้วย นอกจากระเบียบวินัยและความสามารถในการควบคุมใจตนเองแล้วยัง
มีคุณธรรมอ ีก 2 ประการ ซึ่งการอบรมเลี้ยงด ูเด็กค วรจ ะป ลูกฝ ัง กล่าวคือ (1) การร ู้จักทำ�สิ่งต่างๆ โดยต นเอง รู้จัก
พึ่งตนเอง และรับผิดชอบต่อตนเอง และ (2) การเป็นคนมีความคิดเห็นของตนเอง เป็นตัวของตัวเอง มีความริเริ่ม
กล้าแสดงความคิดเห็นตามหลักเหตุผลจะเห็นว่าคุณธรรมสองประการนี้ ยังไม่ได้รับการปลูกฝังอย่างจริงจัง
ในการอบรมเลี้ยงดูเด็กในครอบครัวไทย พ่อแม่มักจะสงสารและมีความเห็นห่วงมากเกินไปที่จะปล่อยให้เด็ก
เป็นอิสระและมักจะทำ�ทุกสิ่งทุกอย่างให้เด็กถึงแม้แต่จะโตพอสมควรแล้ว และควรจะทำ�บางสิ่งบางอย่างด้วยตัวเอง
เช่น รู้จักรับประทานอาหารเองหรือแต่งตัวเอง ตามหลักแล้วควรจะมีการอบรมให้เด็กรู้สึกเป็นอิสระจากผู้ใหญ่
เมื่อถึงวัยอันสมควร เพราะเด็กต่อไปจะต้องออกไปเผชิญโชคด้วยตนเองจะหวังพึ่งผู้ใหญ่ตลอดไปไม่ได้ การอบรม
ในเรื่องความเป็นอิสระรู้สึกรับผิดชอบต่อตนเองจึงเป็นสิ่งสำ�คัญมากในปัจจุบันเด็กที่ได้รับการอบรมในเรื่องนี้
จะได้เปรียบเด็กที่ไม่ได้รับการอบรมมาในการแข่งขันเพื่อความก้าวหน้าในสังคม เช่นเดียวกัน ครอบครัวไทยยัง
ไม่ค่อยยํ้าความสำ�คัญของการอบรมเด็กให้มีความเป็นตัวของตัวเองและกล้าแสดงความคิดเห็นตามประเพณี
การป กครองข องไทยย ํ้าความแตกต ่างร ะหว่างผ ู้น้อยผู้ใหญ่และการเชื่อฟ ังอ ำ�นาจ เพราะฉ ะนั้นก ารอ บรมเด็กของไทย
จึงยํ้าการเชื่อฟังผู้ใหญ่โดยปราศจากการโต้แย้งใดๆ ทั้งสิ้น การอบรมเช่นนี้เป็นผลดีอยู่บ้าง เพราะการทำ�ตามคำ�สั่ง
ของผ ู้ใหญแ่ ละร ะเบียบก ฎหมายข องบ ้านเมืองเป็นส ิ่งจ ำ�เป็นส ำ�หรับค วามส งบส ุขข องส ังคม อย่างไรก ด็ ี การย ํ้าในเรื่องน ี้
มากเกินไปก็มีผลเสียหายหลายอย่าง เพราะทำ�ให้เด็กขาดความเป็นตัวของตัวเองกลายเป็นคนเกรงกลัวอำ�นาจ
แ ม้วา่ อ ำ�นาจน ั้นจ ะม กี ารใชโ้ดยไมช่ อบธ รรมแ ละข ัดแ ยง้ ก บั ห ลักเหตุผล เมื่อเด็กน ัน้ โตข ึน้ เป็นผ ู้ใหญแ่ ละอ ยูใ่นฐ านะเป็น
ผู้ใช้อ ำ�นาจเองก ็อาจจ ะเป็นผ ู้นิยมก ารใช้อ ำ�นาจ ซึ่งบ างค รั้งอ าจจะเกินข อบเขตแ ละผ ิดพ ลาด แต่ก ็ไม่ยอมรับฟังความ