Page 71 - ประวัติศาสตร์ไทย
P. 71
อาณาจักรอยุธยา 4-61
2) ทาสทซ่ี อ้ื อสิ รภาพของตนเองไมไ่ ด้ ไดแ้ ก่ ทาสเชลยศกึ และลกู ทาสเชลย ทาสพวกนไ้ี มม่ ี
สทิ ธิใดๆ เลย
พระมหากษตั รยิ ์
เจ้านาย ชนชั้นปกครอง
ขนุ นาง
พระสงฆ์ แกนกลางเชื่อมโยง
ไพร่ ผูอ้ ยูใ่ ตก้ ารปกครอง
ทาส
ภาพท่ี 4.4 แผนภูมิแสดงชนช้ันในสมัยอยุธยา
2. ความสัมพันธ์ระหว่างชนช้ันในสังคม
ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งชนชน้ั ในสงั คมอยธุ ยามลี กั ษณะเปน็ ความสมั พนั ธแ์ บบอปุ ถมั ภ์ ซงึ่ เปน็ ความ
สัมพันธ์ระหว่างคน 2 คน ท่ีมิใช่ญาติและมีฐานะไม่เท่าเทียมกัน โดยฝ่ายท่ีอยู่เหนือกว่าจะอยู่ในฐานะ
ผอู้ ปุ ถมั ภ์ สว่ นฝา่ ยทอี่ ยตู่ าํ่ กวา่ จะเปน็ ผอู้ ยใู่ ตอ้ ปุ ถมั ภ์ ทง้ั สองฝา่ ยจะมคี วามผกู พนั กนั เปน็ สว่ นตวั และมกี าร
แสวงหาแลกเปล่ียนผลประโยชน์กัน ด้วยเหตุนี้ พระมหากษัตริย์จึงทรงเป็นมูลนายผู้ให้ความอุปถัมภ์แก่
พวกเจ้านายและขุนนาง ในขณะเดียวกันพวกเจ้านายและขุนนางก็เป็นมูลนายผู้ให้ความอุปถัมภ์แก่พวก
ไพร่ พระมหากษัตรยิ จ์ ึงทรงเปน็ มลู นายสูงสดุ ของสงั คม
ชนชั้นมูลนายซึ่งมีพระมหากษัตริย์ทรงอยู่ในฐานะสูงสุดน้ันแบ่งได้เป็น 2 พวก คือ มูลนายโดย
ก�ำเนิด หรือเจ้านาย และมูลนายโดยต�ำแหน่ง หรือขุนนาง เจ้านายบางองค์ท่ีได้รับการแต่งต้ังให้ด�ำรง
ตำ� แหนง่ ทางราชการจงึ เปน็ ทงั้ มลู นายโดยก�ำเนดิ และโดยต�ำแหนง่ มลู นายโดยต�ำแหนง่ หรอื ขนุ นางยงั แบง่
แยกยอ่ ยเปน็ มลู นายระดบั สงู และมลู นายระดบั ลา่ ง มลู นายระดบั สงู หมายถงึ ผทู้ มี่ ศี กั ดนิ าตงั้ แต่ 400 ขนึ้ ไป
สว่ นมลู นายระดบั ล่าง คอื ผทู้ ี่ถอื ศักดินาตํา่ กว่า 400 ลงมาจนถงึ ศกั ดนิ า 30
