Page 28 - วิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อมเพื่อชีวิต
P. 28
5-18 วทิ ยาศาสตรเ์ ทคโนโลยแี ละสิ่งแวดลอ้ มเพื่อชีวติ
3) ไม่น�ำตะหลวิ แชห่ รือสมั ผัสกับกรดหรือเกลอื หรอื ด่างเข้มขน้ เช่น นาํ้ ปลา น้าํ ส้มสายชู
4) ไม่ใชต้ ะหลวิ กบั เตาไมโครเวฟ
5) หลงั การใชง้ านควรทำ� ความสะอาดทนั ที และไมค่ วรใชฝ้ อยเหลก็ ขดั ทำ� ความสะอาด ควร
ใชฟ้ องน้ําและผึ่งให้แห้งทุกครั้ง
2.5 ของใช้ท่ัวไปที่ท�ำจากพลาสติก ปัจจุบันมีของใช้ที่ท�ำจากพลาสติกเป็นจ�ำนวนมากทั้งที่พบ
ในบา้ นและในการใชช้ วี ติ ประจำ� วนั จงึ ควรกลา่ วถงึ ความรเู้ กยี่ วกบั พลาสตกิ เพอื่ นำ� ไปสกู่ ารทำ� ความรจู้ กั กบั
ของใช้ทวั่ ไปทีท่ �ำจากพลาสตกิ ดงั น้ี
พลาสติกเป็นสารพอลิเมอร์ที่สามารถหลอมเหลวได้ในช่วงใดช่วงหนึ่งระหว่างการผลิตหรือการ
ใชง้ านทอี่ ณุ หภมู ปิ กติ พลาสตกิ มสี ถานะเปน็ ของแขง็ มรี ปู รา่ งและขนาดคงทร่ี ะหวา่ งการใชง้ าน สมบตั เิ ดน่ ท่ี
สำ� คญั ของพลาสตกิ คอื มนี า้ํ หนกั เบา ขนึ้ รปู ทำ� ใหเ้ ปน็ รปู รา่ งตา่ งๆ และทำ� ใหม้ สี สี นั ตา่ งๆ ไดส้ ะดวก ไมผ่ กุ รอ่ น
เหมอื นโลหะ และมรี าคาถกู ดงั นนั้ พลาสตกิ จงึ เปน็ วสั ดทุ ไ่ี ดร้ บั ความนยิ มในการนำ� ไปผลติ ของใชต้ า่ งๆ ได้
มากมาย
พลาสตกิ แบ่งเป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ คอื เทอร์โมพลาสตกิ (Thernoplastic) และเทอร์โมเซตตงิ
พลาสติก (Thermosetting plastic) พลาสตกิ ท้ัง 2 ประเภทมโี ครงสร้างสมบตั ิและการใชง้ านตา่ งกนั คอื
1) เทอร์โมพลาสติก คอื พลาสตกิ ทอี่ อ่ นตวั และหลอมเหลวไดเ้ มอื่ ไดร้ บั ความรอ้ นเพยี งพอ
และกลับแข็งตัวใหม่ได้เมื่อท�ำให้เย็นลง จึงนิยมน�ำพลาสติกประเภทนี้มาท�ำซ้ําได้หลายคร้ัง โดยที่สมบัติ
ของพลาสตกิ ยงั คงเดมิ ทงั้ นเี้ พราะเทอรโ์ มพลาสตกิ มโี ครงสรา้ งโมเลกลุ เปน็ สายเรยี บหรอื เปน็ สายกงิ่ กา้ น
สาขา จงึ หลอมเหลวได้ และมที ง้ั ชนดิ ทม่ี ผี ลกึ และไมม่ ผี ลกึ เทอรโ์ มพลาสตกิ ชนดิ ทม่ี ผี ลกึ เชน่ พอลเิ อทลิ นี
พอลิโพรพิลีนหรอื พอลิเอไมด์ (ไนลอน) เปน็ พลาสตกิ ที่ขุ่น แขง็ แรง มคี วามยืดหยุ่น ไมเ่ ปราะแตกหักง่าย
และทนความรอ้ นไดส้ งู กวา่ เทอรโ์ มพลาสติกทไี่ ม่มผี ลกึ ซึ่งส่วนใหญเ่ ปน็ พลาสตกิ ที่ใส แข็งและเปราะ เชน่
พอลสิ ไตรนี การนำ� เทอรโ์ มพลาสตกิ ไปใชท้ ำ� ของใช้ ตอ้ งเปน็ ของใชท้ ไ่ี มต่ อ้ งการความแขง็ แรง ทนทานมาก
เชน่ สิ่งของเคร่ืองใช้ภายในบา้ น อุปกรณภ์ ายในรถยนต์ วัสดุที่ใช้ในการบรรจหุ บี หอ่
2) เทอร์โมเซตติงพลาสติกหรือเทอร์โมเซตส์ คอื พลาสตกิ ทไ่ี มห่ ลอมเหลวหรอื ไมอ่ อ่ นตวั
หลงั จากผลติ แลว้ ไมว่ า่ จะไดร้ บั ความรอ้ นสงู เพยี งใด ถา้ ความรอ้ นทไี่ ดร้ บั สงู เกนิ ไป พลาสตกิ ประเภทนจี้ ะ
ไหมแ้ ละสลายตวั ในทส่ี ดุ จงึ ไมส่ ามารถน�ำพลาสตกิ ประเภทนม้ี าใชซ้ าํ้ หรอื นำ� กลบั มาใชใ้ หมไ่ ด้ ทเ่ี ปน็ เชน่ นี้
เพราะโครงสร้างของโมเลกุลเป็นร่างแห ท�ำให้ทนความร้อนสูงได้ และไม่ละลายในตัวท�ำละลายใดๆ
ดว้ ยสมบตั ิดังกล่าวน้ี จงึ น�ำไปใชท้ �ำของใช้งานทตี่ ้องการความแข็งแรงทนทาน เช่น ใชท้ ำ� ถังนํ้า ตวั ถังเรือ
หมวกนิรภัย กาวติดส่ิงของที่แข็งแรง วัสดุเคลือบผิว และสีที่ต้องการให้ทนความร้อน ตัวอย่างของ
เทอรโ์ มเซตตงิ พลาสตกิ ได้แก่ อีพอ็ กซีเรชนิ ฟินอลกิ เรซนิ อะมิโนเรซิน เป็นตน้
ตวั อย่างของใชท้ ่วั ไปท่ที ำ� จากเทอร์โมพลาสติกและเทอรโ์ มเซตติงพลาสตกิ มดี งั น้ี
1) ตัวอยา่ งการใช้เทอร์โมพลาสตกิ ผลิตของใช้ท่วั ไปในชวี ิตประจำ� วัน
PET (PETE) หรือ Polyethylene Terephthalate ใชท้ ำ� ขวดบรรจุนา้ํ ดืม่ น้ําอัดลม
ขนาด 2 ลิตร ขวดนํา้ มนั พืช และกระปุกเนยถ่วั
