Page 36 - อารยธรรมมนุษย์
P. 36
4-26 อารยธรรมมนุษย์
ภาพที่ 4.3 เหรียญเงินจารึกข้อความว่า “ศรีทวารวดี ศวรปุณยะ”
ที่มา: http://www.stou.ac.th/study/sumrit/ สบื คน้ เมอ่ื 10 กมุ ภาพนั ธ์ 2559.
สถาปตั ยกรรมในศลิ ปะทวารวดที สี่ ำ� คญั คอื สถปู เจดยี ์ เหน็ ไดจ้ ากเจดยี จ์ ลุ ปะโทน ในจงั หวดั นครปฐม
แม้วา่ เจดยี ์จลุ ปะโทนจะได้รบั การก่อสร้างเพิม่ เตมิ หลายครงั้ แต่กม็ กี ารสนั นษิ ฐานว่าเจดีย์จุลปะโทนนา่ จะ
สร้างคร้งั แรกในครสิ ตศ์ ตวรรษที่ 7-8 ซึ่งนกั วิชาการสนั นิษฐานว่า เจดียด์ งั กล่าวน่าจะเป็นสถาปตั ยกรรม
แบบทวารวดที เ่ี กา่ แกท่ สี่ ดุ นอกจากนย้ี งั พบมกี ารสรา้ งสถปู เจดยี ก์ ระจายอยตู่ ามจงั หวดั ตา่ งๆ เชน่ สพุ รรณบรุ ี
ปราจีนบุรี เป็นต้น สถูปเจดีย์ในสมัยทวารวดี คงจะสร้างขึ้นเพ่ือจุดประสงค์ให้เป็นอุเทสิกเจดีย์ คือ การ
สรา้ งเพอื่ ระลกึ ถงึ เหตกุ ารณ์ หรอื บคุ คลทลี่ ว่ งลบั ไปแลว้ จากหลกั ฐานทเี่ หลอื อยู่ คอื สว่ นฐานของสถปู เจดยี ์
อาจแบ่งตามลักษณะแผนผังของสถูปเจดีย์ในศิลปะทวารวดีได้เป็น 4 รูปแบบใหญ่ๆ ประกอบด้วย ฐาน
รปู กลม ฐานรปู สเ่ี หล่ยี ม ฐานรปู ส่เี หลี่ยมย่อมมุ และฐานแปดเหลยี่ ม
ทวารวดเี ร่มิ เสื่อมลงในครสิ ตศ์ ตวรรษท่ี 10-11 เมื่ออาณาจักรเขมรแผข่ ยายอำ� นาจเขา้ มาทางภาค
ตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคกลางของประเทศไทย หรืออาจเป็นไปได้ว่า ทวารวดีเสื่อมอ�ำนาจมาจาก
การรกุ เขา้ มาของเมอื งพกุ าม ทยี่ กทพั เขา้ มาตเี มอื งนครปฐมทมี่ กี ารสนั นษิ ฐานวา่ เปน็ ราชธานแี หง่ หนง่ึ ของ
ทวารวดี เปน็ เหตใุ ห้ท�ำให้ทวารวดตี ้องสนิ้ สุดลง
พม่า
พม่าในสมัยโบราณแบ่งได้เป็นสมัยพุกาม สมัยหลังพุกาม และสมัยอังวะ ซึ่งกินระยะเวลาตั้งแต่
ครสิ ต์ศตวรรษท่ี 9 ถึงครสิ ตศ์ ตวรรษท่ี 16 แม้วา่ พงศาวดารพมา่ ได้กล่าวถึงเร่อื งราวในประวตั ศิ าสตร์ก่อน
ครสิ ตศ์ ตวรรษท่ี 10 กต็ าม แตเ่ ปน็ การเขยี นขนึ้ ภายหลงั ประวตั ศิ าสตรข์ องพมา่ เรม่ิ ขน้ึ เมอ่ื กษตั รยิ อ์ โนรธา
ผมู้ คี วามเกง่ กลา้ ทางการรบไดข้ บั ไลม่ อญออกจากอาณาจกั ร แลว้ สรา้ งกรงุ พกุ ามใหเ้ ปน็ ศนู ยก์ ลางทางการ
ศึกษา และศาสนา จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์พุกามด�ำเนินนโยบายทางการปกครองและเศรษฐกิจ
คล้ายกับอาณาจักรเขมรโบราณสมัยพระนคร ตรงที่เป็นแคว้นเกษตรกรรมท่ีอยู่ลึกเข้าไปในแผ่นดิน และ
ยงั ไดใ้ ชอ้ ำ� นาจการปกครองของตนเหนอื บรเิ วณชายฝง่ั ทะเล พกุ ามไดส้ รา้ งสถาปตั ยกรรมในศาสนาจำ� นวน
