Page 31 - การศึกษาชุมชนเพื่อการวิจัยและพัฒนา
P. 31
การศกึ ษาและวเิ คราะห์ชุมชนเพ่ือการวิจัยการสอ่ื สารชมุ ชน 3-21
ตาราง (ต่อ)
ประเด็นการวิเคราะห์ชุมชน ตัวอย่างการศึกษา
วัฒนธรรม ความเช่ือ ภมู ปิ ญั ญา
ผูค้ นและผนู้ �ำในชมุ ชน ภาษา เคร่อื งแต่งกาย
การสื่อสารและสอ่ื ในชมุ ชน คนท่ีมศี ักยภาพในชุมชน ทั้งด้านการเมอื ง ภมู ิปัญญา
- การส่อื สาร จะพจิ ารณาถงึ ใครคือผ้สู ่งสาร เนื้อหา ชอ่ งทาง และผูร้ ับสาร
ทุน ทิศทางการสอ่ื สารในชุมชน เชน่ การไหลเวียนขา่ วสารภายในชมุ ชน การ
ไหลเวยี นขา่ วสารจากภายนอกชมุ ชน และการไหลเวยี นขา่ วสารจากในชมุ ชน
สู่ภายนอกชุมชน เปน็ ต้น
- สอ่ื ในชุมชน ได้แก่ สือ่ กระจายเสียงและภาพในชุมชน สื่อสงิ่ พมิ พใ์ นชุมชน
ส่อื บคุ คลเครอื ข่ายการส่อื สารในชมุ ชน ส่ือพ้นื บ้าน ส่อื เฉพาะกิจ สอ่ื ใหม่
- สถานภาพของส่ือในชุมชน เข้มแข็ง สญู หาย อ่อนแอ กลายพันธ์ุ
- บริบทของสอ่ื ได้แก่ คนท่เี กยี่ วข้อง เครอื ข่ายของสอ่ื
ทนุ เศรษฐกิจ ได้แก่ เงนิ ที่ดิน แรงงาน
ทุนวัฒนธรรม ไดแ้ ก่ ความรู้ ภมู ิปัญญา
ทนุ สญั ลกั ษณ์ ได้แก่ อ�ำนาจ บารมี ชอ่ื เสียง
ทนุ สังคม ไดแ้ ก่ เครือขา่ ยสังคม
ขอ้ พงึ สังเกตของการวิเคราะหช์ มุ ชนน้ี กาญจนา แกว้ เทพ (2538, น. 192) เสนอว่าจำ� เป็นตอ้ ง
วเิ คราะหท์ กุ ประเดน็ ใหค้ รบ และทสี่ ำ� คญั คอื จะตอ้ งหาความสมั พนั ธข์ องทกุ ประเดน็ นน้ั ดว้ ย หรอื อาจเรยี ก
ว่า เป็นการวเิ คราะห์แบบองค์รวม ตัวอย่าง หากพบว่า ชุมชนอาจมีระบบเศรษฐกจิ ทไ่ี มด่ ี มีความยากจน
แตใ่ นเวลาเดยี วกนั กอ็ าจมภี มู ปิ ญั ญาหรอื ทนุ ในชมุ ชนทดี่ ี และอยใู่ นพนื้ ทท่ี ำ� เลดี กส็ ามารถแปลงภมู ปิ ญั ญา
และพ้ืนท่ใี ห้กลายเป็นพลงั ในการช่วยใหช้ มุ ชนมคี วามเข้มแขง็ ขนึ้