Page 42 - การบริหารจัดการและกลยุทธ์ การสื่อสารชุมชน

5-32 การบรหิ ารจดั การและกลยุทธก์ ารส่อื สารชุมชน
ร่วมการจัดการความรู้ควรแบ่งออกเป็นวงสนทนาย่อยๆ โดยวงสนทนาหนึ่งวงควรประกอบด้วยสมาชิก
ประมาณ 4-8 คน โดยสมาชกิ ในแต่ละวงสนทนามีเวลาพดู คุยแลกเปลย่ี นกันประมาณ 20-30 นาที ทั้งน้ี
อาจจะมีการบันทึกความคิดบนแผ่นกระดาษก็ได้ เม่ือครบเวลาครึ่งชั่วโมงสมาชิกของวงสนทนาจะต้อง
เปลีย่ นไปเข้ารว่ มวงสนทนาใหม่ โดยใหค้ งสมาชิกของวงสนทนาเดิมไวเ้ พียงหน่ึงคน ซึง่ สมาชิกคนนี้จะทำ�
หน้าที่เช่ือมโยงสมาชิกใหม่เข้ากับประเด็นที่สมาชิกเดิมได้ขบคิดไว้ก่อนหน้าแล้ว การพูดคุยจะด�ำเนินไป
เชน่ น้ีเรือ่ ยๆ ตามแตเ่ วลาทีก่ ำ� หนดไว้ ทัง้ นใี้ นตอนทา้ ยสมาชิกแต่ละคนอาจจะนำ� เสนอความคดิ ของตนเอง
กับเพื่อนสมาชิกทัง้ หมดก็ได้

การพูดคยุ ในวงกาแฟจะประสบความส�ำเรจ็ บรรลเุ ปา้ หมายได้ข้นึ อยู่กับปจั จยั ต่อไปน้ี
1) บรรยากาศการส่ือสารท่ีเป็นกันเอง ปจั จยั ส�ำคญั ทีจ่ ะท�ำให้การสือ่ สารดว้ ยการพูดคยุ ใน

วงกาแฟประสบความส�ำเรจ็ คือ บรรยากาศการสอ่ื สารสบายๆ ซึ่งจะเออื้ ใหส้ มาชกิ ในวงสนทนาเปดิ เผยตวั
ตนมากข้ึน และกระตุ้นการมสี ่วนร่วมในการสอื่ สารมากยิ่งข้นึ ด้วย

2) การมีสว่ นรว่ มของสมาชกิ สมาชกิ ทกุ คนในวงสนทนาควรมโี อกาสในการพดู ทเ่ี ทา่ เทยี ม
กนั โดยไมม่ สี มาชิกคนใดท่ผี ูกขาดการพูดไวเ้ พยี งคนเดยี ว เพราะการสื่อสารในวงกาแฟมงุ่ ระดมความคิด
ความรทู้ ฝี่ งั ลกึ ของสมาชกิ แตล่ ะคน ดงั นนั้ การสลบั สบั เปลย่ี นบทบาทในการเปน็ ผพู้ ดู และผฟู้ งั จงึ เปน็ หนา้ ท่ี
ของสมาชิกในวงสนทนาแต่ละคน เพื่อให้แต่ละคนได้มีโอกาสน�ำเสนอแนวคิด ความคิดเห็นในประเด็นท่ี
ตั้งไวอ้ ยา่ งเสมอภาคกัน

3) การเป็นผู้ฟังท่ีดี การพูดคุยในวงกาแฟนั้นไม่ได้มุ่งที่สมาชิกทุกคนได้มีส่วนร่วมในวง
สนทนาเท่านั้น แต่สมาชิกควรเป็นผู้ฟังท่ีดีด้วย โดยสมาชิกควรตั้งใจฟังเรื่องราวท่ีสมาชิกอื่นๆ พูดด้วย
อาจจะโดยใชอ้ วจั นภาษา เช่น การพยักหน้า การสบตาผูพ้ ดู เปน็ ตน้

4) การเลือกหัวข้อที่มีผลกระทบหรือมีส่วนเก่ียวข้องโดยตรงต่อสมาชิก ดงั กลา่ วข้างต้น
วา่ การพดู คยุ ในวงกาแฟมงุ่ ใหส้ มาชกิ ไดม้ สี ว่ นรว่ มในการสนทนาเพอื่ สกดั ความรฝู้ งั ลกึ ทซี่ อ่ นอยใู่ นตวั สมาชกิ
ออกมา ดังนั้นการก�ำหนดหัวข้อที่จะสนทนาซึ่งเกี่ยวขอ้ งกับสมาชิกในวงสนทนาจึงเปน็ ปจั จยั สำ� คญั ท่ผี ู้จัด
ตอ้ งคำ� นงึ ถงึ หวั ขอ้ ทเ่ี กย่ี วขอ้ งและมผี ลกระทบโดยตรงตอ่ ผฟู้ งั จะชว่ ยดงึ ดดู ใหส้ มาชกิ มสี ว่ นรว่ มในวงสนทนา
เชน่ กลมุ่ พันธมิตรประชาคมแก้ปัญหาเดก็ และเยาวชนอำ� เภอกาบเชงิ จังหวัดสรุ นิ ทร์ เป็นการรวมกลุม่ คน
ทหี่ ลากหลายทง้ั ครอู าจารย์ หมอพยาบาล อนามยั อบต. กำ� นนั ผใู้ หญบ่ า้ น ผนู้ ำ� ชมุ ชน มารว่ มกนั คดิ แกไ้ ข
ปญั หาเดก็ ลกั ขโมย เดก็ เกเร เดก็ ไมม่ วี นิ ยั ไมร่ บั ผดิ ชอบ ชอบรงั แกคนอนื่ สมาธสิ นั้ ซงึ่ กลมุ่ คนทมี่ ารว่ มพดู
คยุ นลี้ ว้ นมสี ว่ นเกย่ี วขอ้ งกบั ปญั หาโดยตรงและสามารถมบี ทบาทในการแกไ้ ขปญั หาได้ การรวมกลมุ่ พดู คยุ
แบบไมเ่ ปน็ ทางการเชน่ การพดู คยุ ในวงกาแฟ ซงึ่ เปน็ การพดู คยุ ฉนั ญาตมิ ติ ร สมาชกิ มเี ปา้ หมายในการพดู
คุยร่วมกันนำ� ไปส่กู ารจดั การแกไ้ ขปญั หาเด็กได้ดี

3. กลยทุ ธก์ ารสอื่ สารในการสอนงาน (coaching) หรอื การเปน็ พเ่ี ลย้ี ง (mentoring) การสอนงาน
หรอื เป็นพีเ่ ลีย้ งเป็นเคร่อื งมือที่สำ� คัญอยา่ งหนึ่งในกระบวนการจดั การความรู้ โดยการถา่ ยทอดความรู้จาก
สมาชิกของชุมชนซ่ึงมีประสบการณ์มากกว่าไปยังสมาชิกของชุมชนที่มีประสบการณ์น้อยกว่า เป็นการ
ถา่ ยทอดความรโู้ ดยผา่ นการมปี ฏสิ มั พนั ธร์ ะหวา่ งสมาชกิ ของชมุ ชน โดยสมาชกิ ผรู้ บั บทบาทพเ่ี ลย้ี งควรจะ
ดแู ลและสอนงานโดยใหท้ กั ษะ ความรู้ ประสบการณแ์ กส่ มาชกิ ทถ่ี กู สอนงาน ทง้ั นพี้ เ่ี ลยี้ งควรยอมรบั ความ