Page 61 - ความเป็นครู
P. 61
ศักยภาพ สมรรถภาพครู และจิตวิญญาณความเป็นครู 10-51
เร่อื งท่ี 10.4.2 การพัฒนาให้มจี ติ วิญญาณความเป็นครู
การพัฒนาจิตส�ำนึกและวิญญาณของครู คือ ความพยายามในการเพ่ิมระดับจิตส�ำนึกและวิญญาณ
ความเป็นครูให้มีอยู่ในบุคคลที่ประกอบอาชีพครู แนวทางในการพัฒนาควรเร่ิมต้นจากการสร้างศรัทธา
ค�ำว่าศรัทธาในท่ีนี้มีความหมาย 3 มิติ คือศรัทธาต่อตนเอง ต้องเชื่อและศรัทธาในความรู้ความสามารถของ
ตนเองว่าจะเป็นครูท่ีดีได้ ประการที่สองคือ ศรัทธาต่ออาชีพครู รักษาเกียรติและศักดิ์ศรีแห่งความเป็นครูท่ี
เป็นวิชาชีพช้ันสูง เห็นคุณค่าของวิถีชีวิตที่เป็นครู ประการท่ีสามคือ ศรัทธาต่อองค์กร รักษาชื่อเสียงของ
สถานศึกษาและองค์กรวิชาชีพครู ประพฤติและปฏิบัติตามมาตรฐานและจรรยาบรรณของวิชาชีพครู
สอดคล้องกับ สมศักด์ิ ดลประสิทธิ์ (2543) ที่ได้กล่าวถึง ครูกับ ครูอาชีพว่า เม่ือครูศรัทธาต่อวิชาชีพตนเอง
ก็จะยกย่องเชิดชูวิชาชีพครูให้เป็นวิชาชีพชั้นสูง จะปฏิบัติตามจรรยาบรรณของวิชาชีพอย่างเคร่งครัด มีความ
มุ่งมั่นที่จะรักษาและส่งเสริมเกียรติคุณชื่อเสียงของวิชาชีพครูให้เป็นที่เช่ือถือและศรัทธาแก่สังคมได้ และยัง
ได้เปรียบเทียบ ความศรัทธาในอาชีพครู เหมือนกับผู้นับถือศาสนา ไม่ว่าศาสนาใดจุดเร่ิมก็อยู่ที่ความศรัทธา
เม่ือศรัทธาก็ประกาศตนเป็นผู้นับถือศาสนานั้น และปฏิบัติตามค�ำส่ังสอนของศาสนา ค�ำภีร์หรือพระธรรม
วินัยต่อไป หากครูศรัทธาต่อวิชาชีพครูแล้ว ย่อมมีความมุ่งมั่นในการปฏิบัติหน้าที่เป็นอย่างดี และพร้อม
ท่ีจะพัฒนาตนเองให้มีจิตใจ และวิญญาณของความเป็นครู
สมเด็จพระเทพพระรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี ทรงปาฐกถาพิเศษเรื่อง แนวโน้มการจัด
การเรียนการสอน เพ่ือการเรียนรู้ในทศวรรษหน้า ในงานสัมมนาทางวิชาการ เรื่อง “เทคโนโลยีสารสนเทศ
เพื่อการเรียนรู้ในทศวรรษหน้า” เม่ือวันที่ 23 กันยายน 2542 ณ โรงแรมบีพีสมิหลา อ�ำเภอเมือง จังหวัด
สงขลา ทรงมีพระราชด�ำรัสถึง “ครูดี” คัดมาความตอนหน่ึงว่า
“...คุณธรรมท่ีควรฝึกอบรมให้มีในตน คือ การรู้จักถ้อยทีถ้อยอาศัยกัน เอื้อเฟื้อกันตามวาระ
อนั ควร มคี วามรับผดิ ชอบ ปฏิบตั ิหน้าท่ีให้ดที ่สี ุดเทา่ ทจี่ ะท�ำไดม้ รี ะเบยี บวนิ ัย มจี ิตสำ� นกึ ท่ดี ตี ่อส่วนรวม ซ่งึ
เป็นส่ิงส�ำคัญเพราะเราต้องอยู่ร่วมกัน ต้องนึกถึงส่วนรวมก่อน ส่วนการเคารพในสิทธิและปัญญาของผู้อ่ืน
เปน็ เรอื่ งทจ่ี ะมผี ทู้ สี่ ำ� นกึ ยากเขา้ ทกุ ทใี นอนาคต ถา้ เราไมส่ ำ� นกึ กอ็ ยใู่ นโลกทเ่ี ขาสาํ นกึ ไดล้ ำ� บาก เรอื่ งจรยิ ศกึ ษา
ไมใ่ ชส่ ง่ิ ทท่ี ำ� ไดง้ า่ ย ๆ ตอ้ งใชเ้ วลาในการปลกู ฝงั กลอ่ มเกลาตง้ั แตเ่ ดก็ เรอ่ื งพทุ ธศิ กึ ษาดปู ระเดยี๋ วกอ็ าจจะเขา้ ใจได้
แต่จริยศึกษาเป็นเรื่องของการปฏิบัติ ครูต้องปฏิบัติเป็นแบบอย่างก่อนจึงจะช่วยให้การปลูกฝังจริยศึกษา
ประสบผลสมั ฤทธท์ิ ่ีดีได.้ ..”
ดงั นนั้ การพฒั นาใหม้ จี ติ วญิ ญาณความเปน็ ครนู นั้ จงึ เปน็ เรอ่ื งจรยิ ศกึ ษา การฝกึ ปฏบิ ตั ดิ า้ นจติ สาํ นกึ
พัฒนาทางด้านจิตใจ และเป็นสิ่งท่ีต้องใช้เวลาในการส่ังสมและปลูกฝังพ้ืนฐานจิตใจให้เป็นผู้มีคุณธรรม มี
ความเมตตา มคี วามปรารถนาดี คณุ ธรรมเปน็ อปุ นสิ ยั อนั ดงี ามทส่ี ะสมอยใู่ นจติ ใจ มาจากความเพยี รพยายาม
