Page 24 - สื่อ นวัตกรรม และการวัดและประเมินผล การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
P. 24
13-14 ส่ือ นวัตกรรม และการวัดและประเมินผลการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
2) ความรใู้ นวิธดี �ำเนนิ การ ซึ่งมีอยู่ 5 ประเภท คือ
(1) ระเบยี บแบบแผน เปน็ การจำ� หลกั ประเพณี ระเบยี บ ขอ้ ตกลง ตวั อยา่ งเชน่ บอก
เกณฑใ์ นการจัดประเภทได้ จำ� แนกประเภทของสารได้ เปน็ ตน้
(2) แนวโนม้ และลำ� ดบั ขนั้ เปน็ การจำ� ขน้ั ตอนการปฏบิ ตั ิ เปรยี บเทยี บความนา่ จะเปน็
ของลำ� ดับขน้ั ตอน ตวั อย่างเช่น บอกขัน้ ตอนส�ำคัญของการสังเคราะห์แสงได้ เปน็ ตน้
(3) การจดั ประเภทและระบบการจำ� แนก เปน็ การจำ� การจดั หมวดหมปู่ ระเภทชนดิ
ของสิ่งตา่ ง ๆ
(4) เป็นการจำ� คุณสมบตั ิที่ใชใ้ นการจ�ำแนกหรอื ตัดสิน
(5) วิธีการ เปน็ การจำ� แนกการดำ� เนนิ งานให้บรรลผุ ลตามเป้าหมาย
3) ความรรู้ วบยอด ซึ่งมีอยู่ 2 ประเภท คือ
(1) หลกั การและนัยทั่วไป เปน็ การจ�ำหลักการสำ� คญั และการสรปุ อา้ งองิ
(2) ทฤษฎีและโครงสร้าง เป็นการจ�ำทฤษฎีและโครงสร้างของคุณลักษณะตาม
หลักการหรือทฤษฎแี ละโครงสรา้ ง
2.2.2 ความเข้าใจ (Comprehension) หมายถึง ความสามารถในการใช้กระบวนการทาง
ความคิดในการน�ำความรู้ที่ได้รับจากประสบการณ์ต่าง ๆ มาท�ำให้มีความหมายข้ึนโดยการอธิบายตัวความรู้
หรือข้อเท็จจริงในรูปแบบใหม่ท่ีมีเค้าเหมือนเดิม ตลอดจนสามารถจับเอาข้อเท็จจริงต่าง ๆ มาสัมพันธ์กัน
จนสามารถกล่าวได้เป็นอีกแบบหน่ึงจนถึงขยายความสัมพันธ์นั้น ๆ ออกไปให้กว้างไกลจากข้อเท็จจริง
สามารถจ�ำแนกเป็นพฤติกรรมย่อยได้ ดังน้ี
1) การแปลความ เป็นความสามารถในการสื่อความหมายจากภาษาหน่ึงไปสู่อีกภาษา
หน่ึง อาจแปลได้หลายลักษณะ
2) การตีความ เป็นความสามารถในการส่ือความหมายด้วยการอธิบายความหมาย
เร่ืองราว หรือสรุปเร่ืองราวต่าง ๆ โดยการน�ำเอาเร่ืองราวเดิมมาจัดระเบียบ เรียบเรียงใหม่ การตีความจะต้อง
อธิบาย หรือสรุปเรื่องราวให้อยู่ในขอบเขตของเน้ือหาหรือเรื่องราวท่ีตีความนั้น
3) การขยายความ เป็นความสามารถในการขยายเน้ือหาให้ไกลกว่าขอบเขตของข้อมูล
เดิมเป็นความสามารถในการท�ำนายหรือคาดคะเนเหตุการณ์ โดยอาศัยข้อมูลและแนวโน้มต่าง ๆ อย่างมี
เหตุผล
2.2.3 การนำ� ไปใช้ (Application) หมายถึง ความสามารถในการน�ำความรู้ความเข้าใจในเร่ือง
ท่ีเรียนรู้มาแล้วไปแก้ปัญหาท่ีแปลกใหม่ หรือสถานการณ์ที่ไม่เคยพบเห็นมาก่อน แต่อาจใกล้เคียงหรือ
คล้ายคลึงกัน ความสามารถในการน�ำไปใช้ ได้แก่ การก�ำหนดสถานการณ์ที่สามารถน�ำหลักการ กฎเกณฑ์
ท่ีเคยเรียนรู้ไปใช้ หรือการแก้ไขปัญหาใหม่โดยอาศัยหลักการท่ีได้เรียนรู้มาแล้ว
2.2.4 การวิเคราะห์ (Analysis) หมายถึง ความสามารถในการแยกแยะเร่ืองราว เหตุการณ์
หรือปรากฏการณ์ท่ีเกิดขึ้นว่าประกอบด้วยส่วนประกอบย่อย ๆ อะไร เพื่อสามารถบ่งช้ีถึงความส�ำคัญของ
ส่วนย่อยและความสัมพันธ์เช่ือมโยงกันของส่วนย่อย ๆ นั้น สามารถจ�ำแนกเป็นพฤติกรรมย่อยได้ ดังนี้
