Page 25 - สื่อ นวัตกรรม และการวัดและประเมินผล การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
P. 25
การสร้างและการตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือวัดความรู้ทางวิทยาศาสตร์ 13-15
และทักษะกระบวนการและการสืบเสาะทางวิทยาศาสตร์
1) การวิเคราะห์แบบแยกส่วนประกอบ เป็นการแยกคุณลักษณะขององค์รวมเป็น
ส่วนประกอบย่อย หรือเป็นความสามารถในการมองส่ิงส�ำเร็จแล้วบอกได้ว่าส่วนย่อยอะไรส�ำคัญที่สุด หรือ
ลักษณะเด่นลักษณะด้อยอยู่ที่ส่วนใด
2) การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ เป็นการพิจารณาหาความสัมพันธ์ระหว่างองค์ประกอบ
ย่อยที่รวมกันอยู่ในเร่ืองราวนั้น ๆ ว่ามีความสัมพันธ์เก่ียวข้องกันในลักษณะใด อาจเหมือนกันหรือต่างกัน
เก่ียวข้องกันหรือไม่เกี่ยวข้องกัน
3) การวเิ คราะหห์ ลกั การ เป็นความสามารถในการค้นหาว่า การท่ีโครงสร้างและระบบ
ของวัตถุ ส่ิงของ เร่ืองราว และการกระท�ำต่าง ๆ รวมกันอยู่ในสภาพเช่นน้ันได้เพราะยึดหลัก หรือแก่นอะไร
เป็นส�ำคัญ
2.2.5 การสงั เคราะห์ (Synthesis) หมายถึง ความสามารถในการรวบรวมหรือผสมผสานส่วน
ประกอบย่อยท้ังหลายให้เป็นส่วนรวม ซ่ึงเป็นองค์รวมใหม่ที่กลมกลืนอย่างมีความหมาย ท่ีก่อให้เกิดผลลัพธ์
ท่ีแปลกใหม่ มีคุณค่าและเป็นประโยชน์ สามารถจ�ำแนกเป็นพฤติกรรมย่อยได้ ดังน้ี
1) การสงั เคราะหข์ อ้ ความ เปน็ การพฒั นาขอ้ ความในการสอ่ื ความหมายในการพดู หรอื
เขียนเพ่ือแสดงแนวคิด ความรู้สึก หรือประสบการณ์ไปยังบุคคลอื่น
2) การสังเคราะห์แผนงาน เป็นความสามารถในการก�ำหนดแนวทางวางแผน เขียน
โครงการต่าง ๆ ล่วงหน้าข้ึนมาใหม่ให้สอดคล้องกับข้อมูลและจุดมุ่งหมายท่ีวางไว้
3) การสังเคราะห์ความสัมพันธ์ เป็นความสามารถในการน�ำเอาความส�ำคัญและ
หลักการต่าง ๆ มาผสมผสานให้เป็นเรื่องเดียวกันท�ำให้เกิดเป็นส่ิงส�ำเร็จรูปใหม่ท่ีมีความสัมพันธ์แปลกไป
จากเดิม เกิดเป็นเรื่องราวใหม่ และแนวคิดใหม่ที่มีประสิทธิภาพ และต่างไปจากเร่ืองย่อย ๆ ของเดิม
2.2.6 การประเมนิ คา่ (Evaluation) หมายถึง ความสามารถในการตีค่า หรือตัดสินคุณค่าของ
สิ่งต่าง ๆ ตามเกณฑ์หรือมาตรฐานท่ีก�ำหนดไว้ สามารถจ�ำแนกเป็นพฤติกรรมย่อยได้ ดังนี้
1) การประเมินค่าโดยใช้เกณฑ์ภายใน เป็นการประเมินค่าความถูกต้องของส่ิงหรือ
เรื่องราวต่าง ๆ ตามเกณฑ์ภายในเรื่องราวที่สิ่งนั้นมีโดยยึดความถูกต้องตามเนื้อเรื่องหรือตามข้อมูลที่ปรากฏ
2) การประเมินค่าโดยใช้เกณฑ์ภายนอก เป็นการประเมินค่าความถูกต้องของส่ิง
หรือเร่ืองราวต่าง ๆ โดยใช้เกณฑ์ภายนอกท่ีก�ำหนดได้อย่างเป็นมาตรฐาน
พฤตกิ รรมด้านพุทธิพิสัยของบลมู ตามแนวคิดใหม ่ ยังคงจ�ำแนกออกเป็น 6 ระดับ ดังน้ี
1. จำ� (Remembering) หมายถึง ความสามารถในการระลึกเร่ืองราวต่าง ๆ ที่ได้เรียนรู้มาแล้ว
ได้ แสดงรายการได้ บอกได้ ระบุได้ ค�ำกริยาที่น�ำมาใช้ในการวัดระดับจ�ำ เช่น ระบุ ระลึก นิยาม บอกชื่อ ฯลฯ
2. เข้าใจ (Understanding) หมายถึง ความสามารถในการเข้าใจความหมายของเรื่องราว
ต่าง ๆ โดยการแปลความหมาย ยกตัวอย่าง สรุปอ้างอิง ค�ำกริยาท่ีน�ำมาใช้ในการวัดระดับเข้าใจ เช่น อธิบาย
แปลความหมาย สรุป ถอดความ แสดงตัวอย่าง จัดกลุ่ม จัดหมวดหมู่ ย่อความ ฯลฯ
3. ประยุกต์ใช้ (Applying) หมายถึง ความสามารถในการน�ำความรู้ที่ได้เรียนรู้ไปแล้วไปใช้
ในสถานการณ์ใหม่หรือสถานการณ์ท่ีแตกต่างไปจากเดิม ค�ำกริยาท่ีน�ำมาใช้ในการวัดระดับประยุกต์ เช่น
ค�ำนวณ ด�ำเนินการให้ส�ำเร็จ แก้ปัญหา ตรวจสอบ ใช้ ฯลฯ
