Page 63 - สื่อ นวัตกรรม และการวัดและประเมินผล การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
P. 63
การสร้างและการตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือวัดความรู้ทางวิทยาศาสตร์ 13-53
และทักษะกระบวนการและการสืบเสาะทางวิทยาศาสตร์
2.2 การก�ำหนดสิ่งท่ีต้องการวัด เป็นการก�ำหนดและวิเคราะห์สิ่งที่ต้องการวัดว่ามีขอบเขตเนื้อหา
สาระ หรือมีโครงสร้างของส่ิงท่ีต้องการวัดอย่างไร ในการวัดทักษะกระบวนการและการสืบเสาะทาง
วิทยาศาสตร์ ส่ิงที่ต้องการวัดมีเน้ือหาสาระชัดเจน ได้แก่ ต้องการวัดทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
และการสืบเสาะทางวิทยาศาสตร์
2.2.1 ทกั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ (Science process skill) เป็นความสามารถในการ
ใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์เพ่ือการสืบเสาะหาความรู้ หรือความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างมีระบบ
แบบแผน มีข้ันตอน มีการฝึกฝนและการปฏิบัติพัฒนาจนเกิดความช�ำนาญ ท�ำให้เกิดองค์ความรู้ใหม่และ
สามารถน�ำไปใช้ในการด�ำรงชีวิตได้อย่างมีประสิทธิภาพ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
หรือ สสวท. (2545, น. 13 – 20) ได้แบ่งทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์เป็น 13 ทักษะ ซ่ึงมีรายละเอียด
ดังน้ี
ทักษะกระบวนการขั้นพ้ืนฐาน ประกอบด้วย 8 ทักษะ ดังน้ี
1) ทักษะการสังเกต (Observing)
2) ทักษะการวัด (Measuring)
3) ทักษะการใช้ตัวเลข (Using number)
4) ทักษะการจ�ำแนกประเภท (Classifying)
5) ทกั ษะการหาความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งสเปสกบั สเปสและสเปสกบั เวลา (Using Space/
Time relationships)
6) ทักษะการจัดกระท�ำและส่ือความหมายข้อมูล (Communication)
7) ทักษะการพยากรณ์ (Predicting)
8) ทักษะการลงความคิดเห็นจากข้อมูล (Inferring)
ทักษะกระบวนการข้ันสูง หรือขั้นผสมประกอบด้วย 5 ทักษะ ดังนี้
9) ทักษะการตั้งสมมติฐาน (Formulating Hypotheses)
10) ทักษะการก�ำหนดนิยามเชิงปฏิบัติการ (Defining Variable Operationally)
11) ทักษะการก�ำหนดและควบคุมตัวแปร (Identifying and controlling variables)
12) ทักษะการทดลอง (Experimenting)
13) ทักษะการตีความหมายข้อมูลและการลงข้อสรุป (Interpreting data and
making conclusion)
2.2.2 การสืบเสาะทางวิทยาศาสตร์ เป็นพฤติกรรมการเรียนรู้ด้านกระบวนการสืบเสาะ
หาความรู้ทางวิทยาศาสตร์ ได้แก่
1) การสังเกตและการวัด
(1) ความสามารถในการสงั เกตวัตถุและปรากฏการณ์ต่าง ๆ
(2) ความสามารถในการบรรยายส่งิ ทส่ี งั เกตโดยใช้ภาษาท่เี หมาะสม
(3) ความสามารถในการวดั ขนาดของวตั ถุ ปรากฏการณ์ และการเปลยี่ นแปลงตา่ ง ๆ