Page 48 - การวิจัยทางการวัดและประเมินผลการศึกษา
P. 48
7-38 การวิจัยทางการวัดและประเมินผลการศึกษา
3. การใชแ้ บบสมั ภาษณ์
3.1 การใช้แบบสัมภาษณ์ในการวิจัยทั่วไป เมื่อสร้างแบบสัมภาษณ์และตรวจสอบคุณภาพแล้ว
ข้ันตอนต่อไปคือการน�ำแบบสัมภาษณ์ไปใช้ในการสัมภาษณ์ซ่ึงมีขั้นตอนส�ำคัญ ดังน้ี
3.1.1 ข้ันเตรียมการ เป็นการวางแผนในการสัมภาษณ์โดยครอบคลุมกิจกรรมต่าง ๆ เช่น
ก�ำหนดผู้สัมภาษณ์ ผู้ให้สัมภาษณ์ (กลุ่มตัวอย่าง) จัดเตรียมแบบสัมภาษณ์ให้มีจ�ำนวนเพียงพอ เตรียม
อุปกรณ์ประกอบการสัมภาษณ์ในกรณีที่จ�ำเป็น เช่น เคร่ืองบันทึกเสียง กล้องถ่ายภาพ กล้องวีดิทัศน์ เป็นต้น
ผู้สัมภาษณ์ควรซ้อมสัมภาษณ์และฝึกใช้อุปกรณ์ต่าง ๆ จนเกิดความช�ำนาญ นัดหมายผู้ให้สัมภาษณ์ ศึกษา
ข้อมูลเกี่ยวกับผู้ให้สัมภาษณ์ ฝึกอบรมผู้สัมภาษณ์กรณีต้องใช้ผู้สัมภาษณ์หลายคน
3.1.2 ข้ันการสัมภาษณ์ เป็นการพบกันระหว่างผู้สัมภาษณ์และผู้ให้สัมภาษณ์ ผู้สัมภาษณ์
ควรสร้างความสัมพันธ์ท่ีดีกับผู้ให้สัมภาษณ์โดยการแนะน�ำตัวเองและช้ีแจงวัตถุประสงค์ของการสัมภาษณ์
ใหค้ วามสำ� คญั กบั ผใู้ หส้ มั ภาษณแ์ ละใหค้ วามมน่ั ใจวา่ จะเกบ็ ขอ้ มลู ไวเ้ ปน็ ความลบั สำ� หรบั ใชใ้ นการวจิ ยั เทา่ นน้ั
การสัมภาษณ์บางกรณีต้องได้รับความยินยอมจากผู้สัมภาษณ์อย่างเป็นลายลักษณ์อักษร หลังจากน้ันจึงเริ่ม
สัมภาษณ์โดยมีแนวทางในการปฏิบัติ เช่น พูดคุยซักถามตามล�ำดับค�ำถามท่ีก�ำหนดไว้ กระตุ้นให้ผู้ให้
สัมภาษณ์พูดโดยไม่น่ังเงียบเฉย ๆ ใช้ภาษาและส�ำเนียงท่ีสุภาพไม่ข่มขู่ผู้ให้สัมภาษณ์ทั้งน้ําเสียงและท่าทาง
หาวิธีให้ได้ค�ำตอบตรงประเด็นเน้นจุดส�ำคัญไม่ออกนอกเร่ือง ถ้าการสัมภาษณ์ใช้เวลานานต้องผ่อนคลาย
ความตึงเครียดด้วยการเปลี่ยนอิริยาบถหรือใช้ค�ำถามเบา ๆ บ้าง ไม่แสดงอาการเบ่ือหน่ายการสัมภาษณ์หรือ
ผู้ถูกสัมภาษณ์ เป็นต้น
3.1.3 ขนั้ การบันทึกผล มีแนวทางปฏิบัติดังนี้
1) บนั ทกึ ผลทนั ทรี ะหวา่ งการสมั ภาษณห์ รอื เมอ่ื สนิ้ สดุ การสมั ภาษณใ์ หม่ ๆ เพอ่ื ปอ้ งกนั
การลืมและบันทึกข้อมูลคลาดเคลื่อน ถ้ามีแบบฟอร์มก็บันทึกในแบบฟอร์ม
2) ถ้าเป็นค�ำถามปลายเปิดอาจบันทึกเฉพาะประเด็นส�ำคัญที่ต้องการและใช้ภาษาที่
ชัดเจน ค�ำถามท่ีผู้ให้สัมภาษณ์ไม่ตอบควรบันทึกเหตุผลไว้ด้วย
3) บันทึกค�ำตอบโดยไม่มีอคติและไม่ใส่ความความคิดเห็นส่วนตัวของผู้สัมภาษณ์
3.1.4 ขั้นปิดการสัมภาษณ์ เป็นขั้นตอนที่ส�ำคัญ ก่อนยุติการสัมภาษณ์ควรตรวจสอบความ
ถูกต้องของข้อมูล อาจต้องทบทวนค�ำตอบบางค�ำตอบอีกคร้ัง หลังจากน้ันกล่าวขอบคุณผู้ให้สัมภาษณ์และ
ย้�ำว่าผู้ให้สัมภาษณ์มีส่วนส�ำคัญท่ีช่วยให้การวิจัยประสบความส�ำเร็จ
3.2 การใชแ้ บบสมั ภาษณใ์ นการวัดดา้ นทักษะพสิ ัย การสัมภาษณ์และแบบสัมภาษณ์สามารถน�ำมา
ใช้ในกระบวนการเรียนรู้ได้หลายกรณี ส�ำหรับการวัดด้านทักษะพิสัยใช้การสัมภาษณ์เป็นวิธีการเก็บรวบรวม
ข้อมูลเสริมการสังเกตหรือใช้ในกรณีที่ผู้วัดไม่มีโอกาสสังเกตพฤติกรรมการปฏิบัติงานของผู้เรียน ลักษณะ
การสัมภาษณ์จะเน้นให้ผู้เรียนเล่าเหตุการณ์หรือส่ิงที่ตนเองปฏิบัติเป็นการตรวจสอบการท�ำงานของผู้เรียน
นิยมใช้แบบสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง ต่อไปน้ีเป็นตัวอย่างค�ำถามในแบบสัมภาษณ์ส�ำหรับวัดด้านทักษะ
พิสัยในโครงงานวิทยาศาสตร์
