Page 24 - สื่อศึกษา
P. 24
14-14 สื่อศึกษา
กลา่ วโดยสรปุ คือ เพศสภาวะศกึ ษา เป็นการศกึ ษาความเป็นหญิง ความเปน็ ชาย รวมถึงความ
เปน็ เพศอนื่ ๆ ในมติ ขิ องความสมั พนั ธส์ ามดา้ นดว้ ยกนั คอื ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งเพศสภาวะกบั ตนเอง ความ
สัมพันธ์กับผู้อ่ืน (ผู้ชาย/ผู้หญิง/เพศอื่นๆ) และความสัมพันธ์กับสังคม เพ่ือเผยให้เห็นว่าโลกวิชาการถูก
ผูช้ ายครอบงำ� ทงั้ ในแง่ทไ่ี มค่ อ่ ยมผี ู้หญิง และมักไม่คอยสนใจประเดน็ ทเ่ี กี่ยวกับผู้หญงิ และเพศอืน่ ๆ ไม่วา่
จะดว้ ยวธิ วี ทิ ยาแบบผหู้ ญงิ คอื นำ� มติ เิ ชงิ อารมณ์ ความปรารถนา วถิ ชี วี ติ ยง่ิ ไปกวา่ นน้ั คอื ตอ้ งการเผยให้
เหน็ วา่ ประเด็นเร่ืองเพศสภาวะถกู อำ� นาจแบบชายเป็นใหญก่ ำ� หนด
กิจกรรม 14.1.1
จงอธิบายความแตกตา่ งระหวา่ งเพศและเพศสภาวะ
แนวตอบกิจกรรม 14.1.1
เพศ มคี วามหมายเชงิ เพศสรรี ะทแ่ี บง่ ตามอวยั วะเพศ สว่ นเพศสภาวะเปน็ เพศเชงิ สงั คมทถี่ กู สงั คม
และวัฒนธรรมสร้างขึ้นโดยการอบรมขัดเกลาผ่านสถาบันทางสังคมต่างๆ เช่น ครอบครัว โรงเรียน
ส่ือมวลชน
เรื่องที่ 14.1.2
ความสัมพันธ์ระหว่างสื่อและเพศสภาวะ
ในช่วงเริ่มต้นของการเรียกร้องสิทธิสตรี ในโลกวิชาการยังไม่ได้มีการเช่ือมโยงประเด็นความ
สมั พันธ์ระหวา่ งส่ือและเพศสภาวะ (Media and Gender) เข้าดว้ ยกันอยา่ งเปน็ รปู ธรรมมากนกั อยา่ งไร
กด็ ี เวอรจ์ เิ นยี วลู ฟ์ (Virginia Woolf) นกั คดิ และนกั เขยี นหญงิ สายสตรนี ยิ มชาวองั กฤษ ไดเ้ ปดิ ประเดน็
เรื่องผู้หญิงกับโอกาสการเข้าถึงวัฒนธรรมและการส่ือสารโดยยกตัวอย่างไว้ในงานวรรณกรรมของเธอว่า
ผหู้ ญงิ อยใู่ นกระบวนการสอื่ สารสองรปู แบบคอื การเปน็ ผผู้ ลติ สารและการเปน็ ผรู้ บั สาร ซง่ึ วลู ฟเ์ ชอื่ วา่ ตราบ
ใดทีผ่ ู้หญิงยงั มีบทบาทเปน็ เพียงผ้อู ่านอำ� นาจของเธอจะยังมนี อ้ ยอยู่ เน่ืองจากงานเขยี นส่วนใหญเ่ ป็นงาน
ทเี่ ขยี นโดยผชู้ ายซง่ึ มวี ธิ กี ารมองโลกแบบผชู้ ายแฝงฝงั อยู่ ดงั นนั้ หากจะทำ� ใหผ้ หู้ ญงิ มอี ำ� นาจมากขนึ้ ผหู้ ญงิ
จะต้องเปลย่ี นสถานะเป็นผู้ผลิตสารเสยี ก่อน (กาญจนา แกว้ เทพ และสมสขุ หนิ วมิ าน, 2560, น. 604)
ในมมุ มองของสอื่ ศกึ ษา หากนำ� องคป์ ระกอบการสอื่ สารเขา้ มาวเิ คราะห์ จะเหน็ ไดว้ า่ ผหู้ ญงิ ผชู้ าย
และผ้มู ีความหลากหลายทางเพศเปน็ ท้งั ผูผ้ ลติ สาร เนอ้ื หาในสาร เปน็ ส่ือ และเป็นผรู้ บั สาร อกี ทง้ั กลไกท่ี
ส�ำคัญในการผลิตซ�้ำอุดมการณ์ดังกล่าวคือ “ส่ือมวลชน” กล่าวคือ สื่อสร้างและผลิตซ�้ำการรับรู้บทบาท
