Page 44 - ภาษาถิ่นและวรรณกรรมท้องถิ่นไทย
P. 44
12-34 ภาษาถิ่นและวรรณกรรมทอ้ งถ่ินไทย ลือมู กาซี ปาเตาะฮ์ ตาโนะ
เจ๊ะแว กือนอ ตูโมะ
แกแนะ แกแนะ อูแด ววั วิ่งเผ่นถกู ตอนเอาจนเขาหกั
เจ๊ะแมะ กือนอ ฆอแด เจ๊ะแวถูกผลักถกู ทุบเอย
ค�ำแปล
ก้งุ เอยกงุ้ เตน้
เจ๊ะแมะถูกตจี นชกั
กิจกรรม 12.2.3
1. นิทานเร่ืองท้าวหมอนก่วิ ของลาวโซ่ง สะทอ้ นท�ำสอนเร่อื งใด
2. พิธฟี ายครู มคี วามสมั พันธ์กับการขบั ลอ้ื อย่างไร
3. เพลงกันตรมึ เป็นเพลงพนื้ บ้านของกล่มุ ชาตพิ ันธ์ุใด และมีลักษณะอย่างไร
แนวตอบกิจกรรม 12.2.3
1. นทิ านเรอ่ื งท้าวหมอนกิ่วของลาวโซง่ ผู้ใหญไ่ ทยโซง่ สอนลกู หลานใหร้ ู้วา่ “สง่ิ ใดทไ่ี มใ่ ชข่ อง
เรา จะเอามาเป็นของเราอยา่ งไร ก็อยกู่ บั เรากอ็ ย่กู บั เราได้ไมน่ าน”
2. “การฟายครลู ้ือ” หรือ “การสังเวยครู” การฟาย หมายถงึ การไหว้ ฟายครู หมายถึงไหวค้ รู
สงั เวยครูด้วยเหลา้ ครู หมายถงึ ผปู้ ระสิทธ์ปิ ระสาทวชิ า ส่ังสอน การขับลือ้ หรือเป่าปล่ี ้อื ใหแ้ กต่ นเป็น
พิธีกรรมส�ำคญั ย่งิ ทีช่ ่างขบั ล้ือ และช่างป่ี ซึ่งส่วนใหญ่เป็นครทู ่ีล่วงลับไปแล้ว การฟายครูตอ้ งปฏิบตั กิ อ่ น
การแสดงการขบั ลอื้ ทกุ ครง้ั เพอื่ เปน็ การระลกึ ถงึ บญุ คณุ ครทู ส่ี ง่ั สอนมาจนมวี นั นี้ นอกจากแสดงความเคารพ
กตญั ญตู อ่ ครแู ลว้ การฟายครยู งั ถอื เปน็ การสรา้ งความเชอ่ื มน่ั ในการขบั ลอ้ื ในงานนดี้ ว้ ยวา่ จะมคี รเู ขา้ มาชว่ ย
ดลใจใหค้ ดิ บทขบั ลอ้ื ไดไ้ พเราะ ไมต่ ดิ ขดั ตลอดการแสดง เสยี งทข่ี บั ออกไปมเี สยี งใส กอ้ งกงั วานสอดรบั กบั
เสียงปี่อยา่ งไพเราะ และเมื่อขับลื้อออกไปแล้วหากใครได้ยนิ เสยี ง จะเกิดความชืน่ ชอบ ประทับใจในแสดง
ของตนอีกด้วย
3. เพลงกันตรึม หรือ กันโจ๊ะกันตรึม เป็นดนตรีของกลุ่มวัฒนธรรมเขมรในเขตจังหวัดสุรินทร์
ศรีสะเกษ และบางส่วนของจังหวัดบุรีรัมย์ มีท�ำนองเพลง เนื้อเพลง และเครื่องดนตรีเฉพาะของกลุ่ม
วฒั นธรรมเขมร ภาษาที่ใชร้ ้องเพลงกนั ตรมึ คือภาษาถิน่ เขมร ซึง่ คนไทยในบรเิ วณน้ันใชเ้ ปน็ ภาษาสือ่ สาร
ในชีวิตประจ�ำวัน ท�ำนองเพลงกันตรึมมีหลากหลาย จากท�ำนองเช่ืองช้าอ้อยอิ่ง จนไปถึงท�ำนองเร็ว คึก
คะนอง สนกุ สนาน ปัจจุบนั ใชท้ งั้ ภาษาไทย เพลงลูกทุง่ ภาษาถนิ่ อีสาน (ลาว) ประยกุ ต์เป็นเน้ือรอ้ งโดย
ใช้ท�ำนองเพลงกันตรมึ เนื้อหาบทเพลงท่ใี ช้รอ้ งไมน่ ยิ มรอ้ งเปน็ เรื่องเปน็ ราวมักใช้บทร้องท�ำนองเบด็ เตลด็
บทเกยี้ วพาราสี บทพรรณนา บทรำ� พงึ รำ� พัน
