Page 39 - ภาษาถิ่นและวรรณกรรมท้องถิ่นไทย
P. 39
วรรณกรรมทอ้ งถ่นิ ของกลมุ่ ชาตพิ นั ธุ์ในประเทศไทย 12-29
ทวั่ ไปวา่ “ประเพณแี หห่ งส-์ ธงตะขาบ” ทถ่ี อื ปฏบิ ตั กิ นั ในชว่ งเทศกาลสงกรานต์ โดยเปน็ การนำ� ธงตะขาบ
ท่ีวิจิตรงดงามไปแขวนไว้ท่ีด้านหลังของเสาหงส์หน้าเจดียสถานอันเป็นสัญลักษณ์ของวัดมอญ เพ่ือแสดง
ใหผ้ ู้คนทราบวา่ บริเวณน้นั เป็นวดั หรอื ปชู นยี สถาน ท้ังยงั เปน็ การถวายพทุ ธบชู าด้วยเชน่ กัน
มตี �ำนานเลา่ วา่ ณ ดอยสิงคุตต์ เมืองยา่ งกงุ้ มตี ะขาบยกั ษต์ วั หน่ึงอาศัยอยูแ่ ละชอบจบั ช้างมากิน
เป็นอาหาร จนซากช้างกองสุมเต็มไปหมด วันหน่ึง มีพ่อค้าจากต่างแดนผ่านมาพบซากช้างนี้ จึงอาศัย
จงั หวะที่ตะขาบยักษ์ออกไปหากิน คดั เลอื กและขนงาช้างลงเรือสำ� เภาของตนไป เมื่อตะขาบยักษ์กลับมา
เหน็ กโ็ กรธมาก จงึ ไลต่ ามพอ่ คา้ นนั้ ลงไปในทะเล แตก่ ลบั ตอ้ งพบกบั ปยู กั ษเ์ จา้ ทะเลขนาดมหมึ า เจา้ ตะขาบ
ยักษ์สู้ไม่ได้จึงถูกปูยักษ์จับกินเป็นอาหาร ต่อมาในสมัยพุทธกาล ตปุสสะและภัลลิกะ พ่อค้าจากอุกกล
ชนบท ได้พบกับพระพุทธเจ้าและได้แสดงตนเปน็ อุบาสก พระพทุ ธเจา้ จึงประธานพระเกศาธาตใุ ห้ทง้ั สอง
คน ครั้นเมือ่ กลับมาถึงบา้ นเมอื งของตนแล้ว ก็ได้เสาะหาสถานท่กี อ่ สร้างเจดยี บ์ รรจุเกศาธาตุ จนมาสรปุ
ทดี่ อยสงิ คตุ ตข์ องตะขาบยกั ษ์ สว่ นเจดยี น์ ี้ ปจั จบุ นั กค็ อื เจดยี ช์ เวดากอง และการแขวนธงตะขาบกเ็ พอ่ื ระลกึ
ถึงตะขาบยกั ษเ์ จา้ ถนิ่ และบชู าปูชนียสถานดว้ ยนน่ั เอง
ตวั อยา่ ง เพลงกล่อมเด็กมอญ เปน็ เพลงทขี่ บั รอ้ งเพอ่ื กลอ่ มใหเ้ ดก็ นอนหลบั ทำ� ใหเ้ ดก็ เพลนิ เพลนิ
หลบั งา่ ย เพลงทน่ี ำ� มารอ้ งกลอ่ มเดก็ เปน็ เพลงทมี่ ที ำ� นองชา้ ๆ เนอ้ื หาของเพลงมที งั้ ทม่ี สี าระและไมม่ สี าระ
บางครง้ั ผรู้ อ้ งนกึ อะไรขน้ึ มาไดก้ ร็ อ้ งออกมาดว้ ยทำ� นองชา้ ๆ หรอื ทำ� เสยี งดนตรดี ว้ ยการเปลง่ เสยี งเปน็ เสยี ง
กลอง เสยี งฆ้อง (ส�ำนกั บรรณสารสนเทศ มหาวทิ ยาลยั สุโขทัยธรรมาธิราช, 2560)
เพลงกลอ่ มเดก็ ของมอญมกี ารแตง่ ขน้ึ เปน็ บทวรรณกรรม โดยเฉพาะในวรรณกรรมมอญ เชน่ พทุ ธ
ประวตั ิ ตอนพระนางยโสธราพมิ พารอ้ งกลอ่ มพระราหลุ หรอื บทเพลงกลอ่ มเดก็ ใหร้ จู้ กั คณุ พระพทุ ธ พระธรรม
และพระสงฆ์ ผทู้ สี่ ามารถขบั รอ้ งบทเพลงดงั กลา่ วนำ� มาขบั กลอ่ มเดก็ ได้ มเี ฉพาะผทู้ ไี่ ดฝ้ กึ และทอ่ งจำ� บทรอ้ ง
ไดเ้ ทา่ นน้ั เพราะเพลงกลอ่ มเดก็ ทปี่ รากฏในวรรณกรรมนน้ั มที ำ� นองและเนอ้ื เพลงทม่ี ากและยากกวา่ เพลง
กล่อมเด็กทั่วๆ ไป
ค�ำมอญ เพลงนกขุนทอง แปลเป็นไทย
ซาร้อยกา นมุ่ ปะ๊ ดัวคะราง นกขนุ ทองเอย เจ้าอย่ใู นกรง
เตย้ี ะกรางโล่ฮา ซาร้อยกา ถกู ขงั ไว้ เจ้าขนุ ทองเอ๋ย
ชารอ้ ยกา โตง้ คะลาจก ์ เจา้ กระโดดโลดเตน้ เจา้ ขุนทองเอย๋
เปีย้ ะก่วั เมีย้ ะลาจก์ฮีฮา แมวจอ้ งมองอยู่
ซารอ้ ยกา เจา้ ขุนทองเอ๋ย
ซารอ้ ยกา เจี้ยะอะ้ นะ ขนุ ทองเอย เจา้ กนิ อาหาร
ก๊กตะ๊ ละฮา ซาร้อยกา รอ้ งเรียกเจา้ ของ เจ้าขุนทองเอย
ซาร้อยกาปยุ้ “เกย๊ ก” “เกี๊ยก” ขนุ ทองแก่ (รอ้ ง) “เกย๊ ก” “เกี๊ยก”
เปีย้ ะก่วั เปี้ยกไช่กฮ์ า ซารอ้ ยกา แมวมันตามตะปบ เจ้าขนุ ทองเอย
(ส�ำนกั บรรณสารสนเทศ มหาวทิ ยาลยั สุโขทัยธรรมาธิราช, 2560)
