Page 22 - การจัดการทรัพยากรสารสนเทศท้องถิ่น
P. 22
6-12 การจัดการทรพั ยากรสารสนเทศท้องถน่ิ
เม่ือได้คัดลอกข้อความมาให้บ่งช้ีว่าเป็นข้อมูลท่ีมาจากแหล่งอ่ืนๆ ท่ีอยู่นอกตัว
ทรพั ยากรนั้น โดยให้ระบไุ วใ้ นหนว่ ยข้อมูลหมายเหตุ หรอื อาจใชร้ หสั หรือใช้วงเล็บเหลย่ี ม บ่งช้ีวา่ ข้อมูลที่
ระบนุ ้นั เปน็ ขอ้ มูลหมายเหตสุ ำ� หรบั เรอ่ื งใดหรอื สำ� หรบั หนว่ ยขอ้ มลู ใด
4.2 พิจารณาก�ำหนดรูปแบบ/ประเภทของตัวแทนของทรัพยากรสารสนเทศ ตัวแทนของ
ทรัพยากรสารสนเทศในฐานะเป็นเคร่ืองมือค้นคืนและเข้าถึงทรัพยากรสารสนเทศมีหลายประเภท เช่น
รายการ (ในแค็ตตาล็อก) บรรณานุกรม ดรรชนี สาระสงั เขป ฐานขอ้ มลู บรรณานุกรม เป็นต้น ตัวแทน
ของทรพั ยากรสารสนเทศเหลา่ นเ้ี กดิ ขน้ึ จากผลของการวเิ คราะหท์ รพั ยากรสารสนเทศ ทมี่ กี ารนำ� เสนอเรอื่ ง
ทแ่ี ตกตา่ งกนั ดังนี้
4.2.1 ตัวแทนของทรัพยากรสารสนเทศท่ีนำ� เสนอเร่อื งเป็นเพียงบทหนึง่ หรอื เร่ืองหน่ึง ของ
สารสนเทศอนื่ ซง่ึ การคน้ คนื ทรพั ยากรสารสนเทศทเ่ี ปน็ สว่ นยอ่ ยน้ี ตอ้ งอาศยั ขอ้ มลู ระบแุ หลง่ ของทรพั ยากร
สารสนเทศอน่ื ตวั แทนทรพั ยากรสารสนเทศลกั ษณะนจ้ี งึ เปน็ ตวั แทนประเภทดรรชนี ทบี่ นั ทกึ ขอ้ มลู ตวั แทน
เน้ือหาและลักษณะของทรัพยากรสารสนเทศที่เป็นส่วนย่อย และเพิ่มข้อมูลช้ีระบุแหล่งของทรัพยากร
สารสนเทศอ่นื
4.2.2 ตวั แทนของทรพั ยากรสารสนเทศทน่ี ำ� เสนอเปน็ เรอื่ งแบบจบในคราวเดยี วของการผลติ /
เผยแพร่และที่เป็นช่ือเดียวออกต่อเน่ือง เช่น เป็นหนังสือหน่ึงเล่มจบ เป็นวารสารหนึ่งชื่อ ตัวแทนของ
ทรัพยากรสารสนเทศทั้ง 2 ลักษณะน้ีจึงเป็นตัวแทนประเภทรายการ ท่ีให้รายละเอียดของข้อมูลตัวแทน
เนือ้ หาและตัวแทนลกั ษณะ พร้อมข้อมลู ชร้ี ะบุแหล่งของทรพั ยากรสารสนเทศชือ่ นน้ั ๆ
4.2.3 ตวั แทนของทรพั ยากรสารสนเทศท่ีนำ� เสนอเปน็ งานรวมทีร่ วมขึน้ เอง โดยที่การผลติ
และเผยแพรด่ งั้ เดมิ เปน็ แบบแยกสว่ นกนั ตวั แทนของทรพั ยากรสารสนเทศลกั ษณะนจ้ี ะเปน็ ตวั แทนประเภท
รายการ ทจ่ี ำ� แนกรายละเอยี ดขอ้ มลู ตวั แทนเนอื้ หาและตวั แทนลกั ษณะตามรปู ลกั ษณด์ ง้ั เดมิ ของแตล่ ะงาน
และขอ้ มลู ชี้ระบแุ หล่งของทรพั ยากรสารสนเทศที่เป็นชิน้ งานรวม
4.2.4 ตวั แทนของทรพั ยากรสารสนเทศทเ่ี ปน็ ชน้ิ งานยอ่ ยในงานรวม ซง่ึ มกั เปน็ ลกั ษณะชน้ิ
งานยอ่ ยในงานรวมดา้ นจดหมายเหตุ ทรพั ยากรสารสนเทศในลกั ษณะนจ้ี ะมตี วั แทนสารสนเทศเปน็ ประเภท
ดรรชนี ท่ใี หร้ ายละเอยี ดของขอ้ มูลตัวแทนเนื้อหาและตวั แทนลกั ษณะของทรพั ยากรสารสนเทศ ทเี่ ป็นชนิ้
งานยอ่ ย พรอ้ มขอ้ มลู ชรี้ ะบแุ หลง่ ของงานยอ่ ยแตล่ ะชนิ้ และขอ้ มลู ชร้ี ะบแุ หลง่ ของงานรวม (collection of
mixed material) ทมี่ ีการควบคุมหรือเชือ่ มโยงงานยอ่ ยต่างๆ เข้าไว้ดว้ ยกนั
4.3 ขอ้ มลู ตวั แทนทไี่ ดจ้ ากการวเิ คราะหท์ รพั ยากรสารสนเทศ ในตวั แทนของทรพั ยากรสารสนเทศ
ไม่ว่ารูปแบบใด จะประกอบไปด้วยข้อมูลตัวแทนใน 2 ลักษณะ คือ ข้อมูลตัวแทนลักษณะทางกายภาพ
และขอ้ มลู ตัวแทนเนื้อหา
4.3.1 ข้อมูลตัวแทนลักษณะทางกายภาพ เป็นข้อมูลแทนข้อมูลลักษณะภายนอกท่ีส�ำคัญ
ของทรัพยากรสารสนเทศ ได้จากการวิเคราะห์รูปลักษณ์ภายนอกท่ีมองเห็นได้ของทรัพยากรสารสนเทศ
หรอื ทเี่ รยี กวา่ ตวั บรรจสุ ารสนเทศ อาทิ หนา้ ปกใน หนา้ ลขิ สทิ ธ์ิ สว่ นตา่ งๆ ภายในทรพั ยากรสารสนเทศนน้ั
แล้วเลือกและก�ำหนดข้อมูลตัวแทนข้ึนอย่างมีหลักเกณฑ์ ว่าจากข้อมูลต่างๆ ท่ีปรากฏท่ีตัวทรัพยากร
สารสนเทศ ควรระบุข้อมูลทสี่ �ำคญั อะไรบา้ ง และกำ� หนดข้อมูลนัน้ ในรปู แบบอยา่ งไร เช่น มขี อ้ มูลชอื่ เรอ่ื ง
