Page 33 - ทฤษฎีและการวิจารณ์ภาพยนตร์
P. 33
ทฤษฎภี าพยนตร์พน้ื ฐาน 2-23
โรหร์ ิก (Walter Rohrig) ภาพยนตร์เรื่องดังกล่าวน้ีคือ The Cabinet of Dr. Caligari (1919) ก�ำกับ
โดยโรเบิร์ต วีน (Robert Weine) (Bordwell & Thompson, 1997, pp. 449-450)
คตินิยมของศิลปะเอ็กซ์เพรสชันนิสม์น้ันมุ่งการแสดงออกของศิลปินเป็นส�ำคัญ โดยมีการ
แสดงออกอย่างรุนแรงเกินความจริง มีการวาดผันแปรรูปทรงต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นคน ต้นไม้ หรืออ่ืน ๆ
ใหด้ ผู ดิ ไปจากรปู ทรงปกติ เสน้ ทเี่ ขยี นจะแสดงออกอยา่ งมนั่ คงแนว่ แนแ่ ละหนกั แนน่ ใชส้ สี ดตดั กนั อยา่ ง
รุนแรงกว่าท่ีปรากฏอยู่ในธรรมชาติ จติ รกรเอ็กซ์เพรสชนั นสิ มต์ า่ งก็มเี ทคนิควธิ กี ารและรูปแบบเป็นของ
ตวั เอง ไมม่ ที ฤษฎหี รอื กฎเกณฑใ์ ดมาบงั คับ พวกเขาตา่ งมีอสิ ระในการวางองคป์ ระกอบ ตลอดจนการใช้
เส้นหรือสีได้ตามความถนัดของตน แต่ทุกคนมีการแสดงออกร่วมกันคือ มีรูปแบบอันเต็มไปด้วยอารมณ์
อันรุนแรง มองดูธรรมชาติและชีวิตที่ด�ำเนินไปในทางสับสนวุ่นวายดุจดังเกิดข้ึนด้วยอ�ำนาจของความเลว
ทรามเป็นผู้บงการ ศลิ ปินเวลาท�ำงานจะดคู ลา้ ยผถู้ ูกสะกดจิต และผลงานของเขาจะดรู าวกบั มอี ำ� นาจหนงึ่
มาควบคมุ การใสพ่ ลงั อำ� นาจอนั แรงกลา้ ลงไป นอกจากจะชอบแสดงอารมณอ์ อกมาอยา่ งสดุ ขดี แลว้ ศลิ ปนิ
กลมุ่ นยี้ งั ชอบแสดงถงึ ความสกปรก ความหลอกลวง และความเนา่ เฟะของสงั คม ทง้ั นเี้ พราะตง้ั แตก่ อ่ นเกดิ
สงครามโลกคร้ังที่ 1 ประเทศตา่ งๆ ในยุโรปมคี วามเสือ่ มโทรมทงั้ ในด้านการเมอื ง เศรษฐกจิ และศีลธรรม
ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งท่ีศิลปินต้องการแสดงอารมณ์ความรู้สึกภายในที่กดดันอยู่ออกมา (ก�ำจร สุนพงษ์ศรี,
2523, น. 138-141)
The Cabinet of Dr. Caligari เปน็ ภาพยนตรข์ าวดำ� มีการใชส้ ขี าวและสีดำ� ตัดกันใหเ้ ห็นอยา่ ง
เดน่ ชัด เชน่ ใบหน้าของตวั ละครถกู ตกแตง่ ใหด้ ขู าวจดั เกินความจรงิ ตัดกบั สีดำ� ของผม ควิ้ ขอบตา และ
ริมฝีปาก ให้แสงและเงาแก่ฉากโดยการวาดแสงและเงาสร้างความลึกให้เห็นภาพทางด้านหลังที่เป็นถนน
ก�ำแพง อาคารบ้านเรือน ส่วนที่เป็นท้องฟ้าก็ใช้สีขาวจัด เส้นท่ีวาดด้วยสีด�ำจะหนาหนักและวาดส่วนสัด
ของสง่ิ ตา่ งๆ บิดผันไปจากความจริง เช่น ประตูและหน้าต่างมรี ูปทรงสีเ่ หล่ยี มคางหมู เปน็ ต้น บางสง่ิ ก็ยงั
แสดงออกเป็นสญั ลกั ษณ์ เชน่ ให้เจา้ หนา้ ทขี่ องรัฐนง่ั อยู่บนเกา้ อี้ตวั สูง เมือ่ ราษฎรมาพบกต็ ้องกระโดดลง
มาหา ดงั นก้ี เ็ พอ่ื แสดงใหเ้ หน็ ถงึ อำ� นาจทอ่ี ยเู่ หนอื ประชาชนของชนชนั้ ปกครองนนั่ เองบรรยากาศโดยทวั่ ไป
ดนู า่ กลวั ดว้ ยลกั ษณะการวาดฉากและเนอื้ หาของเรอ่ื งทเี่ กยี่ วกบั การฆาตกรรมทเี่ ชอ่ื กนั วา่ ดร.คาลกิ ารส่ี ะกด
จติ ผดี บิ ทเ่ี ขาเลย้ี งไวอ้ อกไปฆา่ คนใหต้ รงกบั ทที่ ำ� นายไวว้ า่ คนๆ นนั้ จะตอ้ งตาย (อา่ นเพม่ิ เตมิ ในหนว่ ยที่ 3
เรือ่ งท่ี 3.3.1 ชุดวชิ าศลิ ปะภาพถ่ายและภาพยนตร์)
