Page 27 - ทฤษฎีและการวิจารณ์ภาพยนตร์
P. 27
ทฤษฎภี าพยนตรแ์ นวรูปแบบนยิ ม 1 3-17
ภาพที่ 3.3 เลฟ คูเลอชอฟ นักทฤษฎีภาพยนตร์และผู้กำ�กับชาวรัสเซีย
เลฟ คเู ลอชอฟ เปน็ ผบู้ รหิ าร State Film School ซง่ึ เปน็ โรงเรยี นภาพยนตรแ์ หง่ แรกในมอสโคว์
(Neupert, 1992, p. 132) มลี กู ศิษย์เดน่ ๆ อย่างเชน่ พูดอฟกิน (Pudovkin) และไอเซนสไตน์ (Eisen-
stein) มาเรยี นดว้ ย คเู ลชอฟไดท้ ดลองทำ� มองทาจ (montage) หลายแบบซงึ่ เขาเรยี กวา่ เปน็ การรวมชอ็ ต
ตามล�ำดับท่ีก�ำหนดไว้ล่วงหน้าหรือการสลับช็อต หรือการจัดระเบียบเนื้อหาทางภาพยนตร์ เพ่ือแสดงว่า
การตดั ตอ่ สามารถเปลย่ี นความหมายของความเปน็ จรงิ ของสงิ่ ของได้ คเู ลอชอฟไดต้ ดั ตอ่ ระหวา่ งภาพใกล้
ของใบหนา้ เรยี บเฉยของตวั ละครกบั ชอ็ ตทแ่ี ตกตา่ งกนั 3 ชอ็ ต คอื 1) ถว้ ยซปุ 2) รา่ งของผหู้ ญงิ ในโลงศพ
และ 3) เดก็ ผหู้ ญงิ กบั ตกุ๊ ตาหมี เมอื่ นำ� ออกฉายผชู้ มจะเขา้ ใจไดถ้ งึ ความรสู้ กึ ของตวั ละครในขณะนน้ั ๆ ตาม
ล�ำดับ คอื 1) หิว 2) เสยี ใจท่แี มต่ าย และ 3) มคี วามสขุ ไปกับลกู สาว
การเรยี งช็อตดงั กล่าวอาจเขียนได้ดังนี้
ตัวละคร + เหตุการณ์ = ความรสู้ กึ /ความหมาย
1) ตวั ละครใบหนา้ เรยี บเฉย + ถ้วยซปุ = หิว
2) ตวั ละครใบหนา้ เรยี บเฉย + ร่างของผหู้ ญงิ ในโลงศพ = เสยี ใจ
3) ตวั ละครใบหน้าเรียบเฉย + เด็กผ้หู ญงิ กบั ตกุ๊ ตาหมี = ความสุข
คูเลอชอฟชื่นชมการตัดต่อของภาพยนตร์อเมริกัน เขาเปรียบเทียบว่าผู้ก�ำกับอเมริกันมักตัดต่อ
รวดเรว็ (fast montage) ขณะทผี่ กู้ ำ� กบั รสั เซยี ยงั ตดั ตอ่ ชา้ (slow montage) อยา่ งในฉากฆา่ ตวั ตาย ชาย
หนมุ่ ผสู้ นิ้ หวงั นง่ั อยทู่ โ่ี ตะ๊ เขาลว้ งปนื พกออกมาจากลนิ้ ชกั จอ่ ทข่ี มบั แลว้ ลนั่ ไก ผกู้ ำ� กบั รสั เซยี อาจเสนอฉาก
นเ้ี หมอื นกบั ฉากบนเวทลี ะคร แตผ่ กู้ ำ� กบั อเมรกิ นั จะแบง่ แยกฉากนเ้ี ปน็ สว่ นๆ ตง้ั แตใ่ หเ้ หน็ ใบหนา้ อมทกุ ข์
ของชายหนมุ่ เหน็ มอื ของเขาลว้ งเขา้ ไปในลน้ิ ชกั เหน็ ดวงตาของเขาในระยะใกลม้ าก และสดุ ทา้ ยเหน็ ปนื ลน่ั
