Page 23 - การวิจัยเบื้องต้นทางสารสนเทศศาสตร์
P. 23
การวจิ ยั เชงิ คุณภาพและการวจิ ยั เชงิ ทดลองทางสารสนเทศศาสตร์ 8-13
4.2 การออกแบบการน�ำเสนอข้อมูล คุณภาพของการวิจัยเชิงคุณภาพข้ึนอยู่กับคุณภาพของ
การเกบ็ รวบรวมขอ้ มลู และคณุ ภาพของขอ้ มลู ทเี่ กบ็ มาไดซ้ ง่ึ มจี ำ� นวนมาก ดงั นน้ั การนำ� เสนอผลการศกึ ษา
จงึ ใหค้ วามสำ� คัญกับข้อมลู ที่เก็บรวบรวมมาได้ ข้อมลู ทเี่ ก็บรวบรวมได้ไม่วา่ จะอยใู่ นรปู แบบใดกต็ าม เชน่
บันทึกภาคสนาม การบนั ทกึ เสยี ง การสัมภาษณ์ ภาพนิง่ ภาพวดี ิทัศน์ เปน็ ต้น จะถกู นำ� มาวิเคราะห์และ
สังเคราะหแ์ ล้วน�ำเสนอผลตามวตั ถุประสงคท์ ี่ต้ังไว้ การเขียนรายงานการวิจัยเชิงคุณภาพ คือ การน�ำเอา
ข้อความพรรณนาและการตีความหมายมาอธิบายปรากฏการณ์สังคมเพื่อให้เกิดความเข้าใจ ซ่ึงสามารถ
กระท�ำได้ทนั ทที ีม่ ีการบันทกึ ขอ้ มูลโดยไมต่ อ้ งรอใหง้ านวิจัยเสร็จสิ้น
แนวทางการสรุปและรายงานการวิจัยมีประเด็นท่ีต้องพิจารณา คือ จะใช้แนวทางใดที่เหมาะสม
เพอื่ สรปุ ขอ้ คน้ พบ จะใชร้ ปู แบบการเขยี นใดทเ่ี หมาะสมกบั ขอ้ มลู ทสี่ รปุ มาแลว้ และการนำ� เสนอนน้ั จะทำ� ให้
น่าสนใจได้อยา่ งไร การวจิ ัยเชิงคุณภาพมีรปู แบบการน�ำเสนอผลการวเิ คราะหข์ อ้ มูลทย่ี ืดหยุ่น ไม่ตายตัว
และจะมคี วามยาวในการนำ� เสนอมากกวา่ การวจิ ยั เชงิ ปรมิ าณ การนำ� เสนอขอ้ มลู ไดด้ ขี นึ้ อยกู่ บั เคา้ โครงทดี่ ี
ทผ่ี วู้ จิ ยั ไดส้ รา้ งขนึ้ มาเพอื่ เปน็ กรอบในการวเิ คราะหข์ อ้ มลู รวมทงั้ ตอ้ งใชห้ ลกั ทฤษฎเี ขา้ มาเสรมิ การปรทิ ศั น์
เอกสารและงานวจิ ัยทีส่ มบรู ณ์จะชว่ ยให้การนำ� เสนอขอ้ มูลประสบความสำ� เรจ็
ระดับความลึกในการน�ำเสนอข้อค้นพบจากการวิจัยเชิงคุณภาพ มีหลายระดับในเชิงเนื้อหาสาระ
การน�ำเสนอผลการวิจัย สามารถเสนอไดใ้ นระดับทเ่ี ป็นการเล่าเรือ่ งแบบธรรมดาจนถึงการสังเคราะหเ์ ปน็
ทฤษฎี การนำ� เสนอขอ้ คน้ พบจากการวจิ ยั คณุ ภาพจะไมม่ รี ปู แบบทช่ี ดั เจนแนน่ อนใหย้ ดึ ถอื จงึ เปน็ จดุ ออ่ น
ใหถ้ ูกโจมตีในเรื่องความคลมุ เครือไม่กระจา่ งในเร่อื งของการอธิบายกระบวนการสรา้ งสร้างองคค์ วามรู้
การเขียนรายงานผลการศึกษาเชิงคุณภาพไม่มีรูปแบบท่ีตายตัวแน่นอน สามารถใช้การเล่าเรื่อง
หรือบรรยาย การบรรยายเกี่ยวกับชีวิตประจ�ำวัน การเล่าเรื่องในอดีต เทคนิคการใช้ค�ำอุปมาอุปมัย
การใช้ถ้อยค�ำหรือประโยคในการเปรียบเทียบมาเป็นรูปแบบในการนำ� เสนอ ซ่ึงการจะเลือกรูปแบบใดใน
การนำ� เสนอขอ้ คน้ พบขน้ึ อยกู่ บั วา่ ผอู้ า่ นรายงานนนั้ เปน็ ใคร เพราะผอู้ า่ นแตล่ ะคนมคี วามสนใจและตอ้ งการ
ไมเ่ หมอื นกนั
กลยทุ ธท์ จี่ ะชว่ ยใหก้ ารรายงานผลการวจิ ยั เชงิ คณุ ภาพมคี วามนา่ สนใจมากขนึ้ ท�ำไดห้ ลายวธิ ี เชน่
นำ� เสนอตามหลกั การทเี่ นน้ ความเปน็ ธรรมชาตขิ องขอ้ มลู ตามล�ำดบั การเกดิ เหตกุ ารณ์ ยกตวั อยา่ งขอ้ คน้ พบ
มาสนับสนนุ ขอ้ สรุป ตอ้ งกระท�ำไปตามล�ำดบั ก่อนหลงั ของการเกดิ เหตุการณ์ เพอ่ื ชว่ ยให้ขอ้ มลู ทน่ี ำ� เสนอ
มีความลื่นไหลมาก น�ำเสนอเร่ืองโดยยึดหลักจากสิ่งง่ายท่ีสุดไปหาสิ่งที่ยากที่สุด เริ่มต้นน�ำเสนอข้อมูลท่ี
เข้าใจง่ายๆ ก่อน แล้วจึงค่อยขยับไปน�ำเสนอส่ิงท่ียากและสลับซับซ้อนตามมา เพราะจะท�ำให้เกิดความ
เขา้ ใจมากขน้ึ การนำ� เสนอปรากฏการณห์ รอื แนวคดิ ทพี่ บกอ่ น แลว้ จงึ นำ� เสนอเหตกุ ารณห์ รอื แนวคดิ ทพี่ บ
ตอ่ มาตามล�ำดบั เพื่อสะท้อนให้เหน็ ถงึ เส้นทางของความคดิ หรือเหตุการณ์ เป็นต้น
สงิ่ สำ� คญั ทต่ี อ้ งคำ� นงึ ในการรายงานผลการศกึ ษา คอื จรยิ ธรรมในการนำ� เสนอขอ้ คน้ พบ เชน่ ตอ้ ง
ไมน่ ำ� เสนอขอ้ ความทไี่ ดจ้ ากการสมั ภาษณโ์ ดยไมข่ ออนญุ าตผใู้ หข้ อ้ มลู หากการนำ� เสนอผลจะมผี ลกระทบ
ในเชิงเส่ือมเสียต่อบุคคลหรือหน่วยงาน ต้องหลีกเลี่ยงไม่น�ำเสนอชื่อจริงของบุคคลหรือหน่วยงาน แต่
สามารถกระทำ� ไดโ้ ดยการใชห้ มายเลขรหสั หรอื นามแฝงประจำ� ตวั ผใู้ หข้ อ้ มลู สำ� คญั แตล่ ะคนในการนำ� เสนอ
ข้อมลู ในรายงานการวิจัย
