Page 25 - การวิจัยเบื้องต้นทางสารสนเทศศาสตร์
P. 25
การวจิ ยั เชงิ คณุ ภาพและการวิจัยเชงิ ทดลองทางสารสนเทศศาสตร์ 8-15
เรื่องที่ 8.1.3
กรณีศึกษาการออกแบบการวิจัยเชิงคุณภาพทางสารสนเทศศาสตร์
ระพพี รรณ ทวิ สระแก้ว. (2554). ความต้องการสารสนเทศและบรกิ ารสารสนเทศของผใู้ ช้หอ้ งสมุดสถาบนั
พระปกเกล้า (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์,
กรุงเทพฯ.
การวจิ ยั นกี้ ำ� หนดวตั ถปุ ระสงคเ์ พอื่ ศกึ ษาความตอ้ งการสารสนเทศและบรกิ ารสารสนเทศ ตลอดจน
ศกึ ษาปญั หาและอปุ สรรคของผใู้ ชห้ อ้ งสมดุ สถาบนั พระปกเกลา้ ซง่ึ วตั ถปุ ระสงคด์ งั กลา่ วสอดคลอ้ งกบั ปญั หา
การวิจัยที่ได้กล่าวไว้ในท่ีมาและความส�ำคัญของปัญหาการวิจัย ผู้วิจัยใช้แนวคิดตัวแบบพฤติกรรม
การแสวงหาสารสนเทศ (information seeking behavior model) ของ ทอมัส ดี วลิ สัน (Thomas D.
Wilson) มาเป็นแนวทางทบทวนทฤษฎีท่ีเกี่ยวข้องกับความต้องการสารสนเทศ ในด้านความหมายของ
ความตอ้ งการสารสนเทศและตวั แบบความตอ้ งการสารสนเทศ กระบวนการการแสวงหาสารสนเทศ และ
การใช้สารสนเทศในด้านตา่ งๆ มาใช้เพ่อื เป็นแนวทางการศึกษา โดยพิจารณาควบคู่กบั ตวั แปรดา้ นหน้าที่
การท�ำงานของบุคคล ได้แก่ อาชีพ ลักษณะงาน ต�ำแหน่ง ประสบการณ์ท�ำงาน อายุงาน และตัวแปร
ด้านสภาพแวดล้อมของสังคม เช่น บทบาทและต�ำแหน่งทางสังคม การเมืองของบุคลากรและนักศึกษา
สถาบนั พระปกเกลา้ ตลอดจนแนวทฤษฎใี นสาขาอนื่ ๆ เชน่ จติ วทิ ยา สงั คมวทิ ยา หรอื นเิ ทศศาสตร์ เปน็ ตน้
มาบรู ณาการในการวจิ ยั ดว้ ย ในบททสี่ องผวู้ จิ ยั ไดน้ ำ� เสนอขอ้ มลู เกยี่ วกบั สถาบนั พระปกเกลา้ และหอ้ งสมดุ
ของสถาบันเพื่อสร้างความเข้าใจให้กับผู้อ่านเป็นสังเขป และมีการทบทวนข้อมูลจากรายงานการวิจัยท่ี
เกยี่ วขอ้ งจากตา่ งประเทศและในประเทศ และนำ� เสนอไดล้ ะเอยี ดมกี ารสรปุ ผลการทบทวนงานวจิ ยั เปรยี บเทยี บ
เปน็ ตารางท่ที ำ� ให้เหน็ ภาพและเข้าใจสภาพการวิจยั ในเรือ่ งน้ีได้ดี
1. การออกแบบประชากรและกลุ่มตัวอย่าง
ประชากรในการวจิ ยั นเี้ ปน็ ผใู้ ชห้ อ้ งสมดุ สถาบนั พระปกเกลา้ มี 2 กลมุ่ คอื 1) บคุ ลากรของสถาบนั
พระปกเกล้า ประกอบด้วย ผบู้ รหิ าร ผ้ทู รงคณุ วฒุ ิ พนกั งานตำ� แหน่งนกั วชิ าการ และพนักงานตำ� แหนง่
อนื่ ๆ และ 2) นกั ศกึ ษาสถาบนั พระปกเกลา้ ประกอบดว้ ย นกั การเมอื งระดบั ชาติ นกั การเมอื งระดบั ทอ้ งถน่ิ
ข้าราชการ และบุคลากรภาคเอกชน ในกระบวนการเรียนการสอนแต่ละหลักสูตรก�ำหนดไว้ว่า นักศึกษา
สถาบนั พระปกเกลา้ ทกุ คนจะส�ำเรจ็ การศกึ ษาตามหลกั สตู รไดน้ นั้ ตอ้ งมกี ารศกึ ษาวจิ ยั ในประเดน็ ทต่ี นสนใจ
โดยอาศัยความรู้ท่ีได้รับจากการศึกษาอบรมมาประยุกต์ใช้ เงื่อนไขดังกล่าวท�ำให้นักศึกษาของสถาบัน
พระปกเกล้าต้องค้นคว้าหาข้อมูลเพื่อจัดท�ำเอกสารวิชาการในหลักสูตรที่ตนเข้าศึกษา ซ่ึงผู้วิจัยได้ให้
รายละเอียดที่แสดงลักษณะเฉพาะของแต่ละกลุ่มที่มีความจ�ำเป็นต้องเข้าใช้บริการของห้องสมุดเพื่อ
สนับสนนุ ภารกจิ ของตน
