Page 26 - ลักษณะภาษาไทย
P. 26
4-16 ลกั ษณะภาษาไทย
ความหมายใหม่ แต่ยังมีเค้าเดิม เพราะลักษณะของปากกามีส่วนที่แหลมเหมือนปากของอีกา ดังน้ันจึง
ควรจะทราบเกณฑ์ในการจาแนกระหว่างวลีกบั คาประสมเสียก่อน
นววรรณ พันธุเมธา (2552, น. 289-290) กล่าวว่าคาประสมกบั วลีนั้นมีสว่ นประกอบคล้ายกัน
เป็นตน้ ว่าท้งั วลีและคาประสมอาจประกอบดว้ ยคานามกบั คาขยาย เช่น กระเปา๋ ดา กับ กระดานดา หรือ
คากริยากับคาขยาย เช่น พูดดี กับ อวดดี แต่วลีแตกต่างจากคาประสมในแง่ท่ีว่าวลีเป็นกลุ่มของคาท่ี
ปรากฏร่วมกนั จงึ อาจเปลีย่ นแปลงสว่ นประกอบไปไดต้ ่างๆ แต่คาประสมเปน็ คา สว่ นประกอบจึงไมอ่ าจ
เปลี่ยนแปลงได้
หากเปรียบเทียบคาประสมกับวลีที่เป็นส่วนประกอบอย่างเดียวกันจะพบว่า ส่วนประกอบของ
วลีอาจจะแยกออกจากกันได้ เป็นต้นว่าอาจหาคาอ่ืนมาแทรกหรือสับลาดับส่วนประกอบเสียใหม่ แต่
ส่วนประกอบของคาประสมจะเปล่ียนแปลงหรือแยกจากกันไม่ได้ ถ้าแยกหรือเอาคาอ่ืนมาแทรกก็จะไม่
สามารถส่ือความหมายตามที่ตอ้ งการ ตวั อย่างเชน่
กระเป๋าดา เป็นนามวลี ถ้าเติมคาว่า สี และ ใบ ลงใน กระเป๋าดา เป็น กระเป๋าสีดา และ
กระเป๋าใบดา ก็ยังคงเป็นนามวลี เช่นประโยคที่ว่า ฉันใช้กระเป๋าดา, ฉันใช้
กระดานดา กระเป๋าสดี า, ฉนั ใชก้ ระเป๋าใบดา ก็ไม่ไดท้ าใหค้ วามหมายผดิ ไปจากเดิม
เป็นคาประสม หมายถึง “กระดานขนาดใหญ่ พื้นทาสีดาหรือสีเขียว ท่ีใช้เป็น
พดู ดี อุปกรณก์ ารเรยี นการสอน” ถ้าเติมคาว่า สี ลงใน กระดานดา เป็น กระดานสดี า
อวดดี จากคาประสมจะเปล่ียนเป็นนามวลีทันที ซึ่งอาจหมายถึง “กระดานสีดาที่ใช้
ดูชา้ สาหรบั วัตถุประสงคอ์ น่ื ๆ ที่ไม่เก่ียวขอ้ งกบั อปุ กรณ์การเรยี นการสอนก็ได้”
ดูถกู เปน็ กริยาวลี ถา้ เติมคาว่า ได้ ลงใน พูดดี เป็น พูดได้ดี ก็ยังคงเปน็ กริยาวลี
เป็นคาประสม หมายถึง “ทะนงว่าตนดี ถือดี” ถ้าเติมคาว่า ลูก ลงใน อวดดี
เปน็ อวดลกู ดี ก็จะไมส่ ามารถสื่อความหมายเหมอื นเดมิ
เปน็ กริยาวลี เช่น เวลามนี อ้ ย อยา่ ดชู ้านะ ถา้ เติมคาวา่ หนงั สือ ลงไปเปน็ เวลา
มีน้อย อยา่ ดหู นงั สอื ช้านะ กไ็ ม่ได้ทาใหค้ วามหมายของ ดชู ้า เปล่ียนไปจากเดมิ
เป็นคาประสม หมายถึง “ดูหม่นิ เพราะเหน็ เขาตา่ ต้อย” ถ้าเติมคาวา่ ของ ลงไป
ใน ดูถูก เปน็ ดขู องถกู ก็จะไม่สามารถสอ่ื ความหมายเหมอื นเดมิ
