Page 23 - ลักษณะภาษาไทย
P. 23
วลแี ละอนุประโยคในภาษาไทย 4-13
จากภาพท่ี 4.1 จะเห็นได้ว่าหน่วยภาษาซ้อนกันเป็นช้ันๆ หน่วยระดับสูงกว่า (หน่วยใหญ่กว่า)
จะประกอบขึ้นจากหน่วยระดับต่ากว่า (หน่วยเล็กกว่า) เมื่อพิจารณาที่วลี จะเห็นได้ว่าวลีเปน็ หน่วยทาง
ภาษาที่อยู่ระหว่างคากับอนุประโยค โดยเป็นหน่วยทางภาษาที่สูงกว่า (ใหญ่กว่า) คา แต่ต่ากว่า
(เลก็ กวา่ ) อนุประโยค
ต่อไปจะกล่าวถึงความหมายของวลีตามไวยากรณ์โครงสร้างในหนังสือที่ได้รับการอ้างอิงอย่าง
กวา้ งขวางจานวน 3 เลม่ พอให้เห็นเปน็ ภาพรวม ดังน้ี
หนังสือโครงสร้างภาษาไทย : ระบบไวยากรณ์ ของศาสตราจารย์กิตติคุณ ดร.วิจินตน์ ภาณุพงศ์
เป็นหนังสือท่ีอธิบายระบบไวยากรณ์ภาษาไทยด้วยทฤษฎีไวยากรณ์โครงสร้างท่ีได้รับการอ้างอิงอย่าง
แพร่หลายจนถึงปัจจุบัน พิมพ์คร้ังแรกเมื่อปี พ.ศ. 2520 โดยปรับปรุงจากเอกสารคาสอนหัวข้อระบบ
ไวยากรณ์ของแผนกวิชาภาษาไทย คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยต้ังแต่ปี พ.ศ. 2516 ใน
หนังสอื น้ีไดใ้ หค้ วามหมายของวลไี ว้วา่
วลี หมายถึง คาคาเดียวหรือคาคาเดียวกับส่วนขยายซึ่งทาหน้าท่ีเป็นส่วนของ
ประโยค
(วจิ นิ ตน์ ภาณุพงศ์, 2525, น. 79)
หนังสืออุเทศภาษาไทย ชุด บรรทัดฐานภาษาไทย เล่ม 3: ชนิดของคา วลี ประโยค และสัมพันธสาร
ของสถาบนั ภาษาไทย กระทรวงศกึ ษาธิการ พิมพค์ ร้ังแรกในปี พ.ศ. 2551 ได้ให้ความหมายของวลีไว้ว่า
วลี หมายถงึ หนว่ ยทางภาษาทใี่ ช้เป็นสว่ นประกอบของประโยค เมื่อประกอบเข้าเป็น
ประโยคแลว้ วลียอ่ มทาหนา้ ทีใ่ ดหน้าท่หี นึ่ง ได้แก่ ภาคประธาน ภาคแสดง หรือสว่ นขยาย วลี
อาจประกอบด้วย 1 คา หรือคาหลายคาก็ได้ วลีมี 5 ประเภท ได้แก่ นามวลี ปริมาณวลี
กริยาวลี บุพบทวลี และวิเศษณว์ ลี
(วจิ ินตน์ ภาณพุ งศ์ และอนันต์ เหล่าเลศิ วรกุล, 2561, น. 66)
พจนานุกรมศัพท์ภาษาศาสตร์ (ภาษาศาสตร์ทั่วไป) ฉบับราชบัณฑิตยสภา นับเป็นแหล่งอ้างอิง
เกี่ยวกับคาอธิบายศัพท์ทางภาษาศาสตร์ท่ัวไปท่ีทันสมัยท่ีสุดในขณะนี้ ศาสตราจารย์กิตติคุณ
ดร.วิจินตน์ ภาณุพงศ์ เป็นประธานกรรมการและมีนักภาษาศาสตร์ที่มีช่ือเสียงอีกนับ 10 ท่านเป็น
กรรมการในการจัดทาครัง้ น้ี พจนานุกรมฉบับนี้ได้ให้ความหมายของวลีตามแนวภาษาศาสตร์ไวว้ ่า (อ่าน
คาอธบิ ายศพั ท์เฉพาะเพ่ิมเตมิ ไดใ้ นความนา)
