Page 76 - คำแปลจามเทวีวงศ์ พงศาวดารเมืองหริปุญชัย
P. 76
J44 ปรเิ ฉท ๔ - ๕ - ๖
จ�มเทวีวงศ์
มชี อื่ ว่� เขล�งค์นคร(๑) ตอ่ แต่นน้ั ม� พระเจ้�อินทวรใครจ่ ะขอกร�บไหว้
พระม�รด� จงึ ตรสั ส่งั ใหอ้ ำ�ม�ตยผ์ หู้ น่ึงเชญิ เสด็จพระม�รด�ของพระองค์
เสดจ็ ม�นครเขล�งคน์ ี้ อ�ำ ม�ตยผ์ นู้ นั้ ม�ถงึ นครหรปิ ญุ ไชยกร�บทลู เรอ่ื งร�ว
ทั้งปวงแก่พระน�งจัมมเทวี พระน�งมีพระทัยช่ืนชมยินดีใคร่จะเสด็จไป
เย่ียมพระเจ้�อินทวร จึงพร้อมด้วยบริว�รเป็นอันม�กเสด็จออกจ�กนคร
หริปญุ ไชยไปโดยลำ�ดบั จนถงึ นครเขล�งค์ แลว้ ทรงอภิเษกพระเจ�้ อินทวร
ในนครเขล�งคด์ ว้ ยอสิ รยิ ยศอนั ยง่ิ ใหญ่ ฝ�่ ยพระเจ�้ อนิ ทวรทรงชนื่ ชมยนิ ดี
กระท�ำ สกั ก�รอนั ใหญย่ ง่ิ สนองพระม�รด�ของพระองค์ และพระน�งจมั ม-
เทวนี น้ั ประทบั อยใู่ นเขล�งคน์ คร ๖ เดอื น จงึ เสดจ็ ไปอ�ำ ล�ฤษสี พุ รหมแลว้
เสดจ็ กลบั นครหรปิ ญุ ไชย เมอ่ื พระน�งจมั มเทวเี สดจ็ ม�ถงึ แลว้ ทรงกระท�ำ
กองก�รกุศลเปน็ อเนก ประทบั อยไู่ ด้ ๒ เดอื นกส็ วรรคต(๒)
พระรตนปัญญาเถร ได้ประพันธ์ไว้เป็นคาถา แปลว่า
พระมห�กษัตริย์พระน�มมห�ยศ ทรงเลื่อมใสพระรัตนตรัย
ได้ครองร�ชสมบัติอยู่ในนครหริปุญไชย ๘๐ ปี ฯ
(๑) คำา “เขลางนคร” นี้ ผู้แปลเข้าใจว่าเป็นภาษามอญ ในภาษามอญมีคำาออกเสียงฟังคล้าย
เขลางคอ์ ยคู่ าำ หนง่ึ คอื ฮลฺ าง หรอื ขลฺ าง คาำ นเ้ี มอ่ื เขยี นอกั ษรมอญแลว้ ถอดตามตวั อกั ษรเปน็
ไทยจะเป็นดงั น ้ี “สฺลิง” แตเ่ ม่อื อ่านออกเสียงจะฟังเป็นเสียง ฮฺลาง หรือ ขฺลาง และเป็นคาำ
ออกเสียงยากที่สุดในภาษามอญ ไทยโบราณจะออกเสียงไม่ชัด จึงกลายเป็น เข-ลางค์ไป
คาำ วา่ สลฺ งุ อา่ นแบบไทยไม่ออก เพราะมที ้งั สระอิ สระอุ แตอ่ ่านตามอักขรวธิ ีมอญฟังเป็น
ฮฺลาง หรอื ขลฺ าง แปลว่า “ขัน” หรือ “โอ” ชาวเมอื งเหนือปจั จบุ นั น้เี รียกขนั วา่ “สลุง” ก ็
นา่ จะมาจาก “สลฺ งุิ ” นก้ี ไ็ ด ้ ถ้า “ฮลฺ าง” หรอื “ขลฺ าง” กลายเป็น “เขลางค” ได้ เขลางคก์ ็
น่าจะแปลว่า ขัน หรือ โอ ซึ่งหมายถึงดอยลูกหน่ึงมีสัณฐานเหมือนโอควำ่า ดอยลูกน้ีอยู่ที่
วดั ลาำ ปางหลวง พระธาตอุ งคใ์ หญป่ ระดษิ ฐานอยบู่ นยอดดอยลกู น้ี ถา้ ดอยลกู นห้ี มายถงึ ดอย
ท่ีพรานคนน้ีอยู่ พรานคนน้ีก็ต้องได้ชื่อมาจากดอยลูกน้ี เพราะถ้าคำาว่า “เขลางค์” เพี้ยน
มาจากภาษามอญวา่ “ฮลฺ าง” หรอื “ขลฺ าง” ซง่ึ แปลวา่ ขนั หรอื โอ พรานเขลางคก์ ค็ อื พราน
ท่ีอาศยั อยู่ที่ดอยเขลางค ์ คือดอยโอควา่ำ นัน่ เอง
(๒) ตามพงศาวดารโยนกว่า พระนางจามเทวี ครองราชสมบัติอยู่ได้ ๕๒ ปี สวรรคตเมื่ออายุ
๙๒ ปี